„Problemem są osoby, które mają ewidentne objawy koronawirusa, a nie mogą doprosić się o badania” – mówi w rozmowie z portalem „Twoje Zdrowie” specjalista diagnostyki laboratoryjnej dr n. med. Tomasz Anyszek. Z drugiej strony obserwuje również pacjentów, którzy nawet na drugi dzień po kontakcie z osobą zakażoną robią sobie test. „To nie ma sensu. W takiej sytuacji potrzebna jest minimum tygodniowa izolacja. Wcześniej wirus może nie zostać wykryty” – podkreśla specjalista.
Jeżeli ktoś ma objawy choroby lub chce dowiedzieć się, czy w danym momencie jest zakażony to powinien zrobić sobie badanie wymazowe (test genetyczny PCR), które wykonywane jest z nosogardzieli lub z gardła. Ten drugi sposób jest bardziej komfortowy dla pacjenta, choć pojawiają się głosy, że pobranie materiału z nosa jest bardziej miarodajne.
Tam łatwiej wykryć koronawirusa, niż w gardle, które jest przepłukiwane np. śliną. Niemniej jednak są zalecenia, by nie przychodzić po pobranie wymazu po jedzeniu czy wypiciu alkoholu, gdyż w ten sposób wirusa możemy chwilowo usunąć z tej przestrzeni. Są laboratoria, które tą samą wymazówką pobierają materiał do badania zarówno z nozdrzy jak i gardła - mówi specjalista diagnostyki laboratoryjnej dr n. med. Tomasz Anyszek.
Ostatnio pojawił się w Polsce tzw. test wymazowy białkowy, który nie wykrywa materiału genetycznego, tylko materiał białkowy wirusa.
Ma jedną wadę. Jest mniej czuły od popularnego testu genetycznego. W praktyce oznacza to, że jeżeli ktoś ma wynik dodatni to może mieć pewność, że tak właśnie jest. Natomiast w przypadku wyniku ujemnego istnieje ryzyko, że może być jednak chory - tłumaczy dr Anyszek.
Pozostałe testy nie wykrywają obecności wirusa, lecz przeciwciała, które powstają w reakcji organizmu na kontakt z wirusem. Są wykonywane z krwi.
Jeżeli ktoś przebył infekcję objawowo lub bezobjawowo takie badanie wykaże, czy ma przeciwciała. Ich wysoki poziom zwłaszcza w klasie IgG świadczy o przebytej chorobie - wyjaśnia specjalista.
Niestety wciąż nie wiadomo, czy taki wynik dowodzi tego, że jest się odpornym na podobną infekcję. Stąd takie badania nie są obecnie szeroko stosowane.
Przeciwciała oznacza się w dwóch klasach - ostrej IgM oraz przewlekłej IgG. Dodatni wynik w klasie IgM mówi o tym, że osoba miała niedawno kontakt z wirusem (w ostatnich tygodniach). Wówczas powinna zrobić sobie wymaz, czyli test PCR, by potwierdzić obecność SARS-CoV-2.
W przypadku dodatniej klasy IgG do zakażenia doszło jakiś czas temu, pacjent przebył infekcję i organizm zdążył już wytworzyć przeciwciała odpornościowe. Taka osoba powinna raz na jakiś czas sprawdzać ich poziom we krwi.
Ujemny wyniki w obu klasach wskazuje na to, że nie mieliśmy jeszcze kontaktu z wirusem i jesteśmy narażeni na infekcję.
Badanie wymazu metodą genetyczną (test PCR) jest potwierdzeniem obecności koronawirusa w danym momencie.
JESTEŚ NA KWARANTANNIE? SPRAWDŹ, GDZIE ZNAJDUJĄ SIĘ MOBILNE PUNKTY POBRAŃ WYMAZU
Badanie przeciwciał nie wymaga specjalnego przygotowania. Nie trzeba być na czczo jak w przypadku np. morfologii krwi.
Test PCR (wymaz z gardła/nosa) nie powinien być przeprowadzany bezpośrednio po posiłku, myciu zębów czy płukaniu jamy ustnej.
Jeżeli decydujesz się na badanie prywatnie to ceny najbardziej powszechnych testów PCR wahają się w granicach od 400 do 500 zł. Z kolei badanie przeciwciał jest tańsze - ok. 200 zł. Zleca się je osobno w klasie IgM lub IgG.