Ciąża pozamaciczna zwykle prowadzi do poronienia lub poważnego krwotoku, zagrażającego życiu matki. Po czym można ją rozpoznać i czy pobyt w szpitalu zawsze jest konieczny?
Spotkanie komórki jajowej i plemnika oraz zapłodnienie powinno nastąpić w jajowodzie. Zapłodniona komórka wędruje do jamy macicy, gdzie dochodzi do implantacji i dalszego rozwoju płodu.
Jama macicy jest jedynym możliwym miejscem prawidłowego rozwoju płodu. W przypadku ciąży pozamacicznej zapłodniona komórka jajowa, z różnych powodów, najczęściej pozostaje i zagnieżdża się w jajowodzie. Zdarzają się również przypadki zagnieżdżenia w innej lokalizacji, poza jajowodem.
Nie ma możliwości utrzymania ciąży pozamacicznej. Co więcej, może ona spowodować konkretne komplikacje zdrowotne, a w przypadku pęknięcia, stanowić bezpośrednie zagrożenie dla życia kobiety.
Ciążę pozamaciczną rozpoznaje się w badaniu USG, bądź podczas laparoskopii, kiedy wyniki badań laboratoryjnych (beta-hCG) wskazują na ciążę, natomiast nie ma płodu w jamie macicy.
W początkowym okresie przebieg jest bezobjawowy, następnie pojawiają się jednostronne bóle brzucha i plamienia, wreszcie nasilające się bóle powodują pojawianie się objawów ogólnych (bladość, poty, przyspieszona akcja serca), czyli objawy rozwijającego się wstrząsu.
Ciążę pozamaciczną można rozpoznać wówczas, gdy nastąpi zatrzymanie miesiączki, uzyskano dodatni test ciążowy, a w diagnostyce ultrasonograficznej nie uwidoczniono prawidłowo rozwijającej się ciąży wewnątrz jamy macicy, bądź uwidoczniono ciążę w obrębie struktur poza macicą - najczęściej dotyczy to jajowodu.
W przypadku wątpliwości, jeżeli stan pacjentki na to pozwala, obserwuje się obraz ultrasonograficzny w połączeniu z badaniami laboratoryjnymi - jest to tzw. postępowanie wyczekujące.
Samo rozpoznanie ciąży pozamacicznej jest stanem zagrożenia życia - i w takich sytuacjach pacjentka powinna przebywać w szpitalu i podlegać ścisłej obserwacji, gdyż może dojść np. do pęknięcia jajowodu i krwotoku do jamy brzusznej.
Jednym ze sposobów postępowania jest podanie leku - metotreksatu, w celu zahamowania rozwoju ciąży pozamacicznej i ochrony pacjentki przed koniecznością zabiegu operacyjnego. Podawanie tego leku powinno się odbywać również pod ścisłą kontrolą, więc jest niemożliwe, aby pacjentka przebywała w domu i przyjeżdżała tylko po kolejną dawkę leku.
Innym sposobem leczenia ciąży pozamacicznej jest wykonanie laparoskopii i usunięcie ciąży z jajowodu w jej trakcie. Jednakże, jeżeli powiedzie się terapia metotreksatem, niekonieczne będzie poddanie się zabiegowi operacyjnemu.
prof. dr n. med. Violetta Skrzypulec-Plinta, ginekolog położnik