Influencer, sztuczna inteligencja czy lajkowanie - to słowa, których brakuje w języku kaszubskim. Zmienić to ma konkurs powiatu puckiego, który szuka kaszubskich odpowiedników dla nowych pojęć, wpisanych już w naszą codzienność. "Dzięki temu język i kultura będą nadążać za światem. Jeśli gdzieś brakuje nam określenia słowa, to znaczy, że nie nadążamy" – przyznaje w rozmowie z RMF FM Szymon Heland, nauczyciel języka kaszubskiego w podstawówce w Jastrzębiej Górze.
Jednym z pomysłów uczniów ze szkoły podstawowej w Jastrzębiej Górze, z którymi rozmawiał reporter RMF FM, jest "Mądri Zédżer" - to określenie na smartwatch, którego brakuje nawet w języku polskim. Uczniowie nie zapomnieli także o popularnych "lajkach", które można nazwać "Wimisã" to skrót o słów "Widzy mie sã", co oznacza "lubię to". "Falszëwi mãdralinszczi" - to ma być nowe oznaczenie dla sztucznej inteligencji. Geneza słowa to fałszywa, mądra osoba, która nam pomaga - tłumaczy jeden z uczniów.
Nowe słowa w języku kaszubskim w obliczu szybko rozwijającej się nowoczesności mogą okazać się niezbędne. Nowości w dzisiejszym świecie przybywa bardzo szybko - zauważa Szymon Heland, podkreślając, że język polski, ale i kaszubski nie nadążają za tworzeniem nowych określeń. Wprowadzenie słów takich jak "influencer", "lajkowanie" czy "followers" w wersji kaszubskiej może mieć na celu nie tylko ułatwienie komunikacji, ale takie działania pomagają językowi i kulturze kaszubskiej nadążać za zmieniającym się światem.
Jeżeli gdzieś brakuje nam określenia słowa, to znaczy, że zostaliśmy z tyłu. Musimy to nadrabiać, wprowadzać nowe słowa, aby język nadążał za tym, co nieustannie idzie do przodu - ocenia nauczyciel.
Do końca kwietnia można zgłaszać swoje propozycje w konkursie organizowanym przez Starostwo Powiatowe w Pucku - "Rzeczë to pò kaszëbskù", co oznacza "Powiedz to po kaszubsku".
"Wierzymy, że kaszubski ma potencjał, by oddać dynamikę współczesnego świata - ale to od nas zależy, jak będzie brzmiał w przyszłości!" - piszą organizatorzy.
W województwie pomorskim naukę języka kaszubskiego deklaruje ponad 20 tysięcy uczniów.
Jest to praca bardzo wdzięczna. Dzieciaki się cieszą. Lekcje prowadzimy w luźny sposób, oswajając z językiem poprzez rozmowy. Ćwiczymy, szlifujemy, nie robimy tego sztampowo, jak sprawdziany czy kartkówki, lecz stawiamy na używanie języka i dbamy, by o nim nie zapomnieć - mówi o pracy nauczyciela kaszubskiego Szymon Heland.
Zgłoszenia można składać do 30.04.2025 r. na adres sekretariat@starostwo.puck.pl lub osobiście w sekretariacie Starostwa Powiatowego w Pucku.
W 2025 roku przypada 20. rocznica wejścia w życie Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, która nadała językowi kaszubskiemu status języka regionalnego. Dlatego obecny rok został ogłoszony Rokiem Języka Kaszubskiego w Powiecie Puckim.
