W cyklu "Twoje Zdrowie w Faktach RMF FM" razem z naszymi ekspertami, omawiamy profilaktykę i schorzenia nerek. Niestety organy te nie bolą, więc czasem możemy nawet nie wiedzieć, że mamy z nimi problem. Poznaj charakterystyczne objawy chorób nerek oraz dietę, która wspiera ich zdrowie.

Mimo, że ciężko samemu stwierdzić, że mamy problem z nerkami, są pewne objawy, które powinny nas zaniepokoić. Jeden, który świadczy o pewnej nieprawidłowości, która jest spotykana relatywnie rzadko, ale to jest charakterystyczny bardzo objaw, to jest pienienie się moczu, ewentualnie zmiany wyglądu makroskopowego moczu, jeżeli mocz jest mętny, czerwony czy jakikolwiek inny, odbiegający od słomkowego poprzez żółtobursztynowy - opisuje prof. dr hab. n. med. Tomasz Stompór, ordynator Oddziału Klinicznego Nefrologicznego, Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Olsztynie.

Specjaliści podkreślają, że nadciśnienie tętnicze również może sugerować problemy z nerkami, jednak ono występuje przy wielu schorzeniach. Kolejna kwestia, która powinna niepokoić, to są obrzęki. Nerki są odpowiedzialne za to, jak wydalana jest woda i sód, w związku z tym są jedną z kluczowych przyczyn obrzęków. Natomiast rzeczywiście, przyczyną wiodącą są zapewne zaburzenia krążenia żył - w sytuacji ekstremalnej żylaki, natomiast bardzo często jest to po prostu niewydolność żył kończyn dolnych - dodaje profesor Stompór.

Gdy konieczna jest dializa...

Osoby z niewydolnością nerek swoje życie muszą podporządkować pod dializy, które są wykonywane co najmniej trzy razy w tygodniu, przez kilka godzin. To jednak nie oznacza, że trzeba cały czas przebywać w jednym miejscu. Szczególnie w czasie wakacyjnym, popularne są dializy gościnne. W wielu turystycznych miejscowościach są już stacje dializ, z których można skorzystać w trakcie urlopu. Po Morzu Śródziemnym, czy po Karaibach pływają już statki wycieczkowe wyposażone właśnie w stacje dializ. W Polsce na pomysł, żeby umożliwić dializowanym osobom podróż wpadł wielki polski internista i nefrolog profesor Franciszek Kokot, który stworzył takie miejsce w Gorlicach. Wtedy jednak w całej Polsce było około 50 stacji dializ, dzisiaj jest 240.

Dieta na zdrowe nerki

Żeby dbać o nerki powinniśmy dbać o cały organizm i to dotyczy się również diety. Jeżeli chronimy się przed cukrzycą, jeżeli chronimy się przed otyłością, chorobami serca, nadciśnieniem, to chronimy się również przed chorobami nerek - mówi lekarz. 

Lekarze są zgodni, że z żadnymi elementami diety nie powinniśmy przesadzać, a w przypadku nerek - warto konsultować się z dietetykami.

W medycynie takie terminy jak przebiałkowienie nie istnieją. Coraz częściej jednak się to pojawia, w sytuacji, gdy niemal z każdej sklepowej półki jesteśmy atakowani produktami z podwyższoną zawartością białka - zauważa prof. Tomasz Stompór.

Co więcej - jak dodaje specjalista - może zdarzyć się tak, że dieta niskobiałkowa będzie łagodzić niektóre objawy zaawansowanej choroby nerek. Brak białka prowadzi też do spadku masy mięśniowej, a to również wpływa niekorzystnie przy chorobach nerek. Z drugiej strony, jeżeli ktoś planuje zwiększyć białko w diecie, również powinien robić to po konsultacji z dietetykiem albo lekarzem - radzi profesor.

Droga do przeszczepu nerek

Jeżeli dany pacjent chce mieć przeszczepione nerki, to oczywiście oprócz znalezienia dawcy, musi zrobić dodatkowe badania. Oprócz podstawowych badań, istotną rzeczą, którą musi pacjent wykonać, to jest też badanie stomatologiczne, wyleczenie ewentualnych ognisk infekcji. W przypadku kobiet badania ginekologiczne, w przypadku mężczyzn, kontrola urologiczna, zwłaszcza, jeżeli chodzi o gruczoł krokowy - tłumaczy dr n. med. Norbert Kwella, dyrektor stacji dializ w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Olsztynie.

W przeszczepianiu nerek możemy wykorzystywać dawców zmarłych i takich przeszczepów w Polsce jest najwięcej. Można również mieć przeszczep od dawcy żywego. Niestety na tle Europy wypadamy blado. Rzeczywiście w większości krajów europejskich wskaźniki przeszczepień od dawców żywych są dużo lepsze niż w Polsce. Tak niski poziom wykonywania tego typu zabiegów na pewno wynika z braku wiedzy wśród ludzi, którzy mogą zostać dawcami. Brakuje też rozmów w rodzinach na ten temat - komentuje doktor Kwella.

A co to są przeszczepy krzyżowe? Zdarza się, że mamy chorego i członka jego rodziny, który chce oddać nerkę. Gdy okazuje się, że te osoby nie pasują do siebie biologicznie, wtedy szuka się innej takiej pary i wtedy można przeprowadzić przeszczep krzyżowy - dodaje lekarz.

Opracowanie: