Pierwsza klasa i pierwszy plecak, który wywołuje duże emocje wśród dzieci rozpoczynających naukę. Uczniowie najczęściej stawiają na modne motywy – najmłodsi szukają bohaterów ulubionych bajek. Eksperci podpowiadają jednak, żeby rodzice wsłuchujący się w te prośby i marzenia – usłyszeli też swój głos rozsądku i sprawdzili choćby to, jak tornister układa się na plecach.

Na początek odwieczne pytanie: plecak czy tornister? Rozwiązaniem zagadki jest przede wszystkim waga. Według zaleceń, spakowany plecak lub tornister nie powinien ważyć więcej niż 10 proc. masy ciała dziecka. W przypadku uczniów powyżej 13. roku życia - może mieć do 15 proc. Dobrze też zwrócić uwagę na rozmiar i profilowanie.

Plecaki są lżejsze, wyglądają zgrabniej i dostosowują się do kształtu przedmiotów, które są w środku. Tornister z kolei jest usztywniony i lepiej układa się na plecach - ale przez to jest cięższy.  Przeciętny plecak waży około 0.5 kg - tornister dwa razy tyle, ale za to ma szerokie, regulowane szelki oraz pasy biodrowe, które pomagają rozłożyć równomiernie ciężar. Plecaki też mają regulowane szelki, ale cieńsze i mniej sprężyste. Często są też zbyt szeroko rozstawione, w związku z czym zsuwają się z ramion.

Bezpieczniejszy dla kręgosłupa wydaje się więc jednak tornister - pod warunkiem, że pilnujemy jego wagi. Na szkolnych korytarzach można zobaczyć także tornistry-walizki na kółkach. Nie są jednak idealnym rozwiązaniem, bo dziecko je ciągnie - w związku z czym przyjmuje nienaturalną pozycję. Jedna strona ciała skierowana jest do przodu - druga odchylona do tyłu.

Warto wiedzieć, czy dzieci mogą zostawiać książki w szkole i kontrolować czy nie noszą nadprogramowych przedmiotów. W początkowych klasach, dobrym rozwiązaniem jest pakowanie się razem z dzieckiem - aby pomóc mu równomiernie rozłożyć zawartość tornistra. Cięższe rzeczy układamy bliżej pleców, staramy się wykorzystać całą jego przestrzeń, ale nie wypychając go.

Konsekwencjami noszenia przez dziecko nieodpowiedniego plecaka czy tornistra są:

  • wygięta sylwetka,
  • początek zmian zwyrodnieniowych,
  • przeciążenie stawów kręgosłupa,
  • ból pleców.


Trzeba pamiętać, że gdy uczeń dźwiga zbyt ciężki tornister - pracują niewłaściwe mięśnie, czyli nie te, które odpowiadają za utrzymanie prawidłowej sylwetki. Warto sobie to zwizualizować, pamiętając że ta zła pozycja przyjmowana jest codziennie na kilka godzin, a to ma realny, bardzo niekorzystny wpływ na ciało.

Nie tylko wybór plecaka - jak zorganizować przestrzeń do nauki?

To, w jakich warunkach dziecko uczy się czy odrabia lekcje w domu - także nie jest bez znaczenia dla jego zdrowia. Eksperci podkreślają, że najlepsze jest światło dzienne - dlatego miejsce do pracy powinno znajdować się przy oknie. Lampkę ustawiamy po prawej lub po lewej stronie - w zależności od tego, czy uczeń jest prawo- czy leworęczny, żeby podczas pisania nie zasłaniał sobie światła.

Biurko powinno być dostosowane do wzrostu - jeżeli dziecko mierzy od 115-125 cm wzrostu, wówczas powinno mieć około 55-60 cm wysokości.  Stopy oraz łokcie mają mieć stabilne podparcie - nie mogą wisieć. Krzesło wygodne dla kręgosłupa musi podpierać też jego część na odcinku piersiowym lub lędźwiowym.