Co pół minuty w krajach Unii Europejskiej dochodzi do złamania kości z powodu osteoporozy. Właśnie o tej chorobie - nazywanej "cichym złodziejem kości" - będziemy mówimy w cyklu Twoje Zdrowie. W Polsce z osteoporozą zmagają się trzy miliony osób.
Michał Dobrołowicz, RMF FM: Czym jest osteoporoza?
dr Maria Rell-Bakalarska, reumatolog: Ciężką, źle rozpoznawalną i zbyt krótko leczoną chorobą, która doprowadza do złamań i jest zagrożeniem dla życia.
Czy osteoporoza ma objawy?
Przebiega bezobjawowo, aż do momentu złamania szyjki kości, które niesie ze sobą dwudziestoprocentowe ryzyko zgonu.
Czy osoba młoda może zachorować na osteoporozę?
W pewnych sytuacjach tak. Może u nich wystąpić osteoporoza chorób zapalnych i osteoporoza posteroidowa. Najbardziej narażeni są młodzi ludzie, którzy stosowali diety, chorowali na bulimię czy anoreksję. U nich osteoporoza może ujawnić się w okolicy 40. roku życia, a czasami nawet wcześniej.
Kto jest najbardziej narażony?
Zdecydowanie kobiety po menopauzie, dlatego że wtedy ubywa kości 1 procent w skali roku. Dlatego musimy dbać o kości.
W jaki sposób? Co możemy zrobić, żeby zmniejszyć ryzyko zachorowania?
Po pierwsze, musimy pamiętać, że wapń i witamina D3 są podstawą profilaktyki i leczenia. Nie możemy szukać ich tylko w jedzeniu. Oczywiście, wapń i witamina D3 są w jogurtach, kefirze, nabiale, maku, figach, migdałach, ale nie ma szans na to, żeby dziennie spożywać 1000 miligramów elementarnego wapnia, który jest potrzebny, żeby zapobiegać i leczyć osteoporozę.
Czyli musi być suplementacja?
W 99 procentach tak. Badania mówią, że w jedzeniu w ciągu dnia znajdziemy maksymalnie 500 miligramów wapnia, a potrzebujemy, jak wspomniałam, co najmniej tysiąc.
W jakich pokarmach znajdziemy wapń?
Na pewno to są jogurty, maślanki, mleko, białe serki homogenizowane. Do tego wspomniane migdały, figi i mak, ale przecież tego nie jemy dużo. Z ryb - sardynki. Podkreślam jednak, że nigdy nie jest to pełny tysiąc miligramów.
Czy osteoporoza częściej daje o sobie znać o konkretnych porach roku, na przykład jesienią?
Jesień i zima to okres stąpania po śliskim podłożu. Rzeczywiście, można powiedzieć, że często do poślizgnięć, upadków i złamań dochodzi właśnie wtedy. Aczkolwiek jeszcze częściej takie sytuacje zdarzają się we własnym mieszkaniu, na dywaniku, w ciemnym oświetleniu, po potknięciu się o przewody elektryczne.
Dlaczego kobiety są bardziej narażone na osteoporozę?
Bo mają niższą gęstość kości. Dosyć drastycznie ubywa wapnia i kości w okresie pomenopauzalnym. Co ciekawe, śmiertelność mężczyzn z powodu złamania szyjki kości udowej jest wyższa niż u kobiet. 20 procent kobiet i ponad 30 procent mężczyzn umiera rocznie w wyniku takich osteoporotycznych złamań.
O czym najczęściej nie wiemy, jeśli chodzi o osteoporozę?
O osteoporozie powinna myśleć nie babcia, tylko młoda dziewczyna lub młody mężczyzna. Powinna myśleć kobieta, która jest przed menopauzą i później.
Myśleć i co robić w kolejnym kroku?
Suplementować wapń i witaminę D3 w ramach profilaktyki. Diagnozować się, bo badanie densytometryczne gęstości kości jest prostym badaniem. Powinniśmy też obserwować i kontrolować na bieżąco wysokość swojego ciała. Obniżenie o 4 centymetry to na 90 procent osteoporoza. Nie ma mowy o tym, żeby przerywać suplementację
- duży problem stanowi fakt, że bardzo długo osteoporoza przebiega bezobjawowo, a złamania, które powinny nas zaalarmować, są bagatelizowane. Złamanie kości na skutek "zwykłego" upadku to sygnał do skonsultowania się z lekarzem.
- osteoporoza może prowadzić do całkowitej utraty samodzielności - właściwe leczenie chorych na osteoporozę pomaga zachować im sprawność i aktywność społeczną.
- wraz z ustaniem miesiączkowania wzrasta ryzyko osteoporozy. Co czwarta pacjentka po menopauzie będzie miała osteoporozę.
- na skutek złamań osteoporotycznych, w Polsce co roku umiera ponad 4700 osób - to prawie dwa razy więcej niż na skutek wypadków samochodowych.
(ks, ag, rs)
