Co stanie się, gdy przesadzimy z czasem i ilością stosowanych gum do żucia? Fizjoterapeuta Piotr Kazana zajmujący się rehabilitacją stomatologiczną, opisuje mechanizm i możliwe następstwa tego szkodliwego nawyku.

Podstawowymi elementami narządu żucia są stawy skroniowo-żuchwowe oraz mięśnie żwaczowe. Wśród nich wyróżnia się m.in. mięśnie żwacze znajdujące się w okolicy policzków i mięśnie skroniowe obejmujące duży obszar bocznej części głowy.  

Żucie gumy można porównać do intensywnych ćwiczeń na siłowni. Jeśli prowadzimy trening składający się z rozgrzewki, następnie ćwiczeń wzmacniających i kończący się rozciąganiem mięśni, to nie grożą nam kontuzje. Nasze mięśnie są wtedy zarówno silne jak i elastyczne. Jeżeli natomiast tylko trenujemy intensywne i długotrwałe wzmacnianie mięśni bez utrzymania ich naturalnej długości, możemy po pewnym czasie nabawić się przykurczy i przerostów mięśniowych oraz ograniczeń ruchomości w stawach i dolegliwości bólowych.

Podobna sytuacja występuje w trakcie żucia gumy. Dolna część twarzy staje się kwadratowa na skutek przerostu mięśni żwaczy. Mogą pojawić się napięciowe bóle głowy w okolicy skroniowej. Staw skroniowo-żuchwowy nie porusza się w sposób swobodny, ponieważ jest nadmiernie obciążany. Mamy wtedy problemy z szerokim otwarciem jamy ustnej np. w tracie wizyt u stomatologa lub gdy chcemy ugryźć jabłko. Taki stan nazywa się szczękościskiem pochodzenia mięśniowego i występuje wtedy, gdy nie jesteśmy w stanie otworzyć jamy ustnej na szerokość  trzech palców (wskazującego, środkowego i serdecznego).

Kolejnym zagrożeniem jest przeżuwanie tylko po jednej stronie jamy ustnej. Na co dzień nie zwracamy uwagi na to, jak żujemy. Jest to odruch zależny w głównej mierze od tego, jak kontaktują się zęby górne z dolnymi. Jeżeli odczuwamy ból zęba, naturalnym staje się przeżuwanie po stronie przeciwnej. 

Zdarza się, że mimo wyleczenia zęba nadal pozostaje wzorzec żucia po przeciwnej stronie. Skutkiem tego może być zaburzenie równowagi ortopedycznej  pomiędzy prawym i lewym stawem skroniowo-żuchwowym, co powoduje występowanie objawów dźwiękowych w tych stawach w postaci trzasków, przeskakiwania lub trzeszczenia, a także ich okresowe lub stałe zablokowanie.

Pamiętajmy, aby:

- czas żucia gumy po posiłku nie powinien przekraczać 5 minut

- przeżuwać symetrycznie, tyle samo czasu po prawej jak po lewej stronie

- od czasu do czasu pozwolić sobie na ziewnięcie w celu rozciągnięcia mięśni żwaczowych

Opracowanie: