Wielkość zębów stałych człowieka w ciągu życia mniej więcej jest taka sama, co nie oznacza, że nie zachodzą w nich zmiany. Na pytanie o to, jak starzeją się zęby odpowiada ekspert portalu „Twoje Zdrowie” endodonta Bartłomiej Karaś.

Czy zastanawiałeś się nad tym, jak zmieniają się zęby, po tym, kiedy stałe zastępują mleczne?

Zęby stałe, po tym gdy osiągną swoją docelową wielkość, praktycznie jej nie zmieniają, chociaż może na nie oddziaływać wiele czynników. Z powodu nawyków żywieniowych oraz procesów fizjologicznych skracają się na skutek ścierania o 2-3 mm w przeciągu życia. Chociaż w przypadku osób, które zmagają się z patologicznym zgrzytaniem lub zaciskaniem zębów, zęby mogą się ścierać szybciej. W wyjątkowych przypadkach ścieranie się zębów może doprowadzić także do pojawienia się żółtych plam na brzegach zębów, co świadczy o obnażeniu zębiny. Obok przebarwień może wystąpić także nadwrażliwość, która nieleczona może doprowadzić do zapalenia miazgi, a w konsekwencji konieczności leczenia kanałowego, które w przypadku osób starszych jest trudniejsze - mówi endodonta lek. stom. Bartłomiej Karaś, członek Działu Badawczego Polskiego Towarzystwa Endodontycznego.

Kształt twarzy, a stan naszych zębów

Co ciekawe na zmianę estetyki twarzy także wpływ stan naszych zębów. Długość zębów, ale także ich brak, wpływa na elastyczność i napięcie skóry. Naturalne podparcie dla policzków, jakim są pełne łuki zębowe, po prostu zostaje zachwiane.  

Z wiekiem rośnie ryzyko wystąpienia recesji dziąseł, czyli odsłonięcia powierzchni korzenia, na skutek  odsuwania się dziąsła. W efekcie zęby, mimo tego że są poddawane ścieraniu, sprawiają wrażenie dłuższych. Mogą także zmienić one kształt i wydawać się prostokątne. Problemem jest także to, że większość osób traci mniej lub więcej zębów w ciągu swojego życia. A to ma swoje konsekwencje w perspektywie kolejnych lat, ponieważ  powoduje pochylenie się sąsiednich zębów i bardzo często ich rozchodzenie. Zęby przesuwają się w stronę  ubytków a dodatkowo ząb przeciwstawny naturalnie dążąc do kontaktu będzie powoli wysuwał się z kości - wyjaśnia lek. stom., endodonta Bartłomiej Karaś.

Zęby bardziej podatne na pęknięcia?

Zęby w przeciwieństwie do kości wraz z wiekiem nie są bardziej podatne na pękniecie. Tutaj bezpośredniej korelacji nie ma, ale jest inne zagrożenia, które do pęknięcia mogą prowadzić. 

Zobacz również:

To, że zęby są bardziej podatny na pęknięcia związane jest z tym, że przeszły one dużo więcej cykli żucia, więc są zmęczone. Każde braki w uzębieniu, szczególnie mocno jest to odczuwalne w przypadku “szóstek" i “siódemek", sprawia, że pozostałe zęby są bardziej obciążone. Dlatego tak ważne jest uzupełnianie wszelkich braków - zaznacza stomatolog.

Wraz z wiekiem zaobserwować można zmiany wewnątrz zębów. U seniorów w zachowanych własnych zębach można zaobserwować - charakterystyczne dla wieku podeszłego i mające charakter nieodwracalny - zmiany w zębinie i miazdze zębów.

Zmiany te mogą stwarzać problemy zarówno diagnostyczne (słabiej reagują na czynniki drażniące), jak i lecznicze (światło komory zęba i systemu korzeniowego może być całkowicie zamknięte przez zębinę, a unerwienie i unaczynienie miazgi - mniejsze). Są to jednak wyzwania dla endodonty, a nie dla pacjenta - zauważa ekspert portalu "Twoje Zdrowie".

Starzenie się zębów

O ile u osób młodszych powodem wizyt u stomatologa jest najczęściej leczenie próchnicy umiejscowionej najczęściej w koronie zęba, o tyle u osób starszych również mamy do czynienia z próchnicą korzenia. I tu musimy pamiętać, że seniorzy bardzo rzadko odczuwają ostre dolegliwości bólowe ze strony miazgi, a istniejący w niej stan zapalny ma raczej charakter przewlekły, długotrwały i nie zawsze daje charakterystyczne objawy.

Gruba warstwa zębiny wtórnej, zarówno tej fizjologicznej, jak i patologicznej, oraz gorsza reakcja komórek miazgi sprawiają, że nawet silny bodziec może wyzwalać minimalną reakcję ze strony zęba. Problemem może być zatem jednoznaczne ustalenie żywotności miazgi, co jest niezbędne diagnostycznie przed podjęciem leczenia kanałowego. Dlatego dobrze jest wykonać zdjęcie RTG - radzi lek. stom. Bartłomiej Karaś.
 
U osób starszych inaczej wygląda także udrażniania kanałów, które - na skutek postępujących z wiekiem zmian w zębinie - są zwężone i wymagają zastosowania narzędzi optycznych, np. mikroskopu. - Użycie mikroskopu wymaga ustawienia fotela dentystycznego w pozycji leżącej, co z kolei budzi obawy starszych pacjentów z chorobami kręgosłupa, serca, cierpiącymi na duszności czy zawroty głowy.

Mimo iż leczenie endodontyczne u osób w podeszłym wieku może być uznane za trudne z technicznego punktu widzenia, jednak statystyki podają, że skuteczność leczenia kanałowego jest podobna do leczenia u osób młodych.

Cytat

Zęby warto ratować w każdym wieku, na moim fotelu siadają i pacjenci 85-letni
mówi lek. stom. Bartłomiej Karaś

Pamiętajmy, że nawet jeśli nosimy protezę, to będzie się ona lepiej trzymać na rusztowaniu z pozostałych nam własnych zębów. A dobre umocowanie protezy w jamie ustnej, poprawi nam komfort życia - dodaje endodonta.

Z powyższych powodów osoby starsze szczególnie powinny być wyczulone na kwestię dbania o zęby. A w przypadku tych zmagających się z chorobą przyzębia i mających problem z higienizacją po wskazaniu przez stomatologa wskazane są częstsze wizyty kontrolne. Zamiast standardowych dwa razy do roku powinno to być trzy-cztery razy.

Opracowanie: