O tym, że sen dobrze nam robi nikogo przekonywać nie trzeba. Naukowcy z Uniwersytetu Wisconsin-Madison odkryli jednak nieznany wcześniej mechanizm naprawczy, który sprawia, że budząc się, mamy mózg w lepszym stanie, niż wtedy, gdy zasypialiśmy. Jak piszą na łamach czasopisma "The Journal of Neuroscience" - podczas snu aktywne stają się geny istotne dla kluczowego procesu tworzenia osłonek mielinowych włókien nerwowych.
Badania prowadzone na śpiących lub zmuszanych do aktywności myszach pokazały, że we śnie znacznie bardziej aktywne są geny sterujące odtwarzaniem się komórek glejowych mózgu, zwanych oligodendrocytami.
Podstawowym zadaniem tych komórek jest tworzenie istotnych dla poprawnego działania ośrodkowego układu nerwowego osłonek mielinowych, chroniących włókna nerwowe. Uszkodzenie tych osłonek jest przyczyną zakłóceń w przewodzeniu impulsów nerwowych, prowadzących na przykład do objawów stwardnienia rozsianego.
Naukowcy od lat zdają sobie sprawę, że sen wycisza aktywność niektórych genów i uruchamia inne, nie byli jednak w stanie określić, jak dokładnie wpływa to na niektóre istotne dla zdrowia mózgu procesy. Tym razem badania oligodendrocytów myszy pozwoliło ustalić, że sen promuje istotne procesy chroniące mózg. Gdy gryzonie nie śpią, bardziej aktywne stają się geny istotne dla procesów reakcji komórek na stres i ich obumierania.
Dodatkowa analiza pokazała, że w czasie snu dwukrotnie szybciej, niż zwykle tworzą się tak zwane komórki prekursorowe oligodendrocytów (OPC), a proces ten jest szczególnie intensywny w fazie REM, gdy mamy marzenia senne.
"Do tej pory badacze koncentrowali się przede wszystkim na różnicach aktywności komórek nerwowych podczas snu i czuwania, teraz okazuje się, że i inne komórki mózgu odczuwają związane z tym zmiany", tłumaczy doktor Chiara Cirelli z Uniwersytetu Wisconsin-Madison. Jej zdaniem, nie można w związku z tym wykluczyć, że chroniczny brak snu może pogarszać stan pacjentów cierpiących na stwardnienie rozsiane (SM). Jej zespół zamierza zająć się teraz badaniami, które pozwolą tę hipotezę zweryfikować.
