Uzależnienie od ekranów to problem na skalę światową. Skutki tego nałogu mogą być katastrofalne zwłaszcza dla najmłodszych. Fundacja Zdrowie Dziecka bije na alarm - w ciągu jednej doby w Internecie wytwarza się tyle informacji, że mózg dorosłego człowieka potrzebowałby tygodnia na przetworzenie i przyswojenie wszystkich. Co w tej sytuacji mogą zrobić rodzice, by pomóć dzieciom zadbać o higienę cyfrową?
Internet, smartfony, czy media społecznościowe stały się integralną częścią naszego życia. Choć oferują wiele korzyści — jak choćby nieograniczony dostęp do informacji i rozrywki, kontakt z ludźmi z całego świata i ułatwienie wielu naszych codziennych czynności - to ich nadmierne używanie może prowadzić do uzależnienia.
Z raportu NASK "Nastolatki 3.0" wynika, że średni czas korzystania przez polskich nastolatki z internetu w tygodniu wynosi ok. 5,5 godziny dziennie i prawie 6,5 godziny w weekend. Tymczasem Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, by dzieci do 2-3. roku życia w ogóle nie miały kontaktu z żadnym ekranem, a po ukończeniu 5 lat mogą spędzić maksymalnie godzinę dziennie na zabawie z wykorzystaniem takich urządzeń.
Uzależnienie od urządzeń ekranowych z dostępem do internetu należy do tzw. uzależnień behawioralnych. Z nałogiem mamy do czynienia wówczas, gdy w ciągu 12 miesięcy wystąpią 3 z wymienionych poniżej kryteriów:
Kryteria uzależnienia:
1. Silne pragnienie przyjmowania substancji bądź podejmowania określonego działania,
w tym korzystania z urządzeń z dostępem do internetu.
2. Wzrost tolerancji i stopniowe zwiększanie potrzeby oraz zmiana sposobu korzystania
z internetu.
3. Uszkodzenie kontroli wiążące się ze stratą poczucia czasu spędzanego przed ekranem.
4. Zaniedbywanie alternatywnych sposobów spędzania czasu na rzecz jednego źródła przyjemności.
5. Wystąpienie zespołu abstynencyjnego, który w przypadku uzależnienia od Internetu objawia się m.in. nerwowością, nadmiernym pobudzeniem, wybuchami agresji.
6. Konsekwencje zdrowotne związane np. z fizycznymi objawami nadużywania urządzeń ekranowych takie jak np. bóle kręgosłupa, otyłość, problemy ze wzrokiem i/ lub zmiany w zachowaniu - długotrwałe pogorszenie nastroju, niska samoocena i poczucie własnej wartości, problemy z koncentracją, rozdrażnienie, pogorszenie pamięci.