Już na początku grudnia ma rozpocząć się rekrutacja do największego w historii Polski badania genetycznego. Przebadanych ma być 5 tysięcy osób, a wyniki DNA stworzą Genomiczną Mapę Polski. Głównym celem projektu jest stworzenie genetycznej bazy danych Polaków, dzięki której na przykład łatwiej będzie można zwalczać choroby.
Sekwencja genomu ma ułatwić spersonalizowanie leków, ponieważ każdy z nas jest inny i inaczej reaguje na medykamenty. Na podstawie tej bazy danych będzie można tez ustalić spersonalizowane terapie, dotyczące na przykład walki z nowotworami.
Genom jest spersonalizowanym materiałem genetycznym, znajdującym się w DNA. Posiada on 35 tysięcy genów i zawiera instrukcje dotyczące działania organizmu. Niektóre kraje zrobiły już swoją mapę genetyczną. Najciekawiej wygląda to na Islandii, gdzie zsekwencjonowano genomy prawie wszystkich obywateli. Dzięki temu mogą oni, za pomocą Internetu, sprawdzić swoje pokrewieństwo, także w kontekście planowanego potomstwa i ewentualnych chorób genetycznych.
Już na podstawie wcześniejszych, zakrojonych na mniejszą skalę badań, zauważono że w polskiej populacji dominuje haplogrupa R1a, która jest dominująca w całej Europie Środkowo - Wschodniej. A to oznacza genetyczne pokrewieństwo ludów słowiańskich. Inaczej na zachodzie Europy, gdzie dominującą haplogrupą jest R1b. Haplogrupa to po prostu grupa podobnych genomów, które przeważają w danej populacji. Występuje ona w męskim chromosomie Y.
Genom referencyjny ma kolosalne znaczenie w naukach medycznych i farmaceutycznych, umożliwia prowadzenie terapii celowanej. Po zakończeniu projektu będziemy mogli dowiedzieć się o zróżnicowaniu genetycznym Polaków, ustalić swoje pokrewieństwo czy pochodzenie - mówi Jacek Wojciechowicz z Centrum Badań DNA.
Genomiczna Mapa Polski to projekt w ramach Polskiej Mapy Drogowej Infrastruktury Badawczej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Ma ją realizować konsorcjum trzech instytucji: Instytut Chemii Bioorganicznej PAN, Politechnika Poznańska i spółka Centrum Badań DNA. Całkowita wartość projektu wynosi blisko 105 mln zł. Realizacja będzie dofinansowana z Programu Inteligentny Rozwój (POIR), kwota to ok. 68 mln zł. Poza badaniami genetycznymi, uczestnicy konsorcjum stworzą kilka innowacyjnych na skalę światową narzędzi bioinformatycznych. Projekt będzie miał więc wymiar biznesowy i naukowy.
Ochotnicy będą się mogli zgłaszać już na początku grudnia. Dotyczy osób między 25. a 55. rokiem życia, bez obciążeń genetycznych. Naukowcy będą chcieli przebadać także po dwustu przedstawicieli mniejszości m.in. Ślązaków, Górali czy Kaszubów.
Badanie będzie polegało na pobraniu 2 mililitrów krwi. Ochotnicy otrzymają też bezpłatnie, pełne wyniki badania całogenomowego oraz skonsultują się z lekarzem genetykiem.
(ks)
