Pandemia Covid-19 jeszcze się nie skończyła i chociaż w wielu państwach spada liczba zakażeń, to ryzyko pojawienia się kolejnej fali zachorowań wciąż istnieje. By ograniczyć rozprzestrzenianie się koronawirusa, poszczególne kraje utrzymują określone zasady i restrykcje dotyczące kontaktów społecznych, noszenia maseczek, kwarantanny itd. Takie zasady obowiązują również osoby podróżujące.
Przy przekroczeniu granicy konkretnego państwa może nas czekać kwarantanna albo konieczność okazania ujemnego wyniku testu SARS-CoV-2, dowodu szczepienia lub przechorowania Covid-19.
Sytuacja w każdym kraju jest inna, a zasady te regulowane są wewnętrznymi przepisami, oraz - podobnie jak w Polsce - zmieniają się w zależności od aktualnej sytuacji epidemiologicznej.
Regularnie aktualizowane informacje o zasadach i ograniczeniach obowiązujących w poszczególnych krajach w związku z pandemią można sprawdzić:
- dla państw członkowskich Unii Europejskiej za pomocą aplikacji RE-open EU: https://reopen.europa.eu/pl/
- na całym świecie, m.in. w serwisie Międzynarodowego Zrzeszenia Przewoźników Lotniczych www.iatatravelcenter.com (w języku angielskim).
Informacje takie znajdują się również na rządowej stronie Ministerstwa Zdrowia oraz Straży Granicznej.
Unijny Certyfikat COVID-19 to dokument zawierający nasze podstawowe dane osobowe oraz wszystkie niezbędne informacje na temat statusu zdrowotnego związanego z koronawirusem, czyli dane dotyczące:
- szczepienia przeciwko Covid-19 (zawiera informację o rodzaju szczepionki, liczbie przyjętych dawek, dacie zaszczepienia itd.) - szczepienie jest uznawane za ważne od 14. do 365. dnia po szczepieniu
- uzyskania ujemnego wyniku testu w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 (w tym o rodzaju testu i czasie jego wykonania) - certyfikat ma być ważny przez 48 h
- statusie ozdrowieńca (w tym o dacie dodatniego wyniku testu w kierunku SARS-CoV-2) - certyfikat ma być ważny od 11. do 180. dnia od dnia uzyskania dodatniego wyniku testu.
Certyfikaty te powinny być uznawane w całej Unii Europejskiej, dzięki nim podróżni mogą skorzystać z rozmaitych ułatwień (np. zwolnienia z kwarantanny) i nie podlegają dodatkowym ograniczeniom w podróży, poza tymi, które są konieczne z uwagi na sytuację w danym kraju.
Unijny Certyfikat Covid-19 można pobrać ze strony pacjent.gov.pl i wydrukować lub zachować w formie cyfrowej, zarówno dla siebie, jak i dla swoich dzieci. Można go również otrzymać w punkcie szczepień.
Jeśli podróżujesz do krajów w obrębie UE, prawdopodobnie Unijny Certyfikat COVID będzie wystarczający do skorzystania z ułatwień dla podróżujących.
W przypadku wakacji poza granice UE, może się okazać, że Certyfikat COVID nie będzie tam uznawany, co więcej inne państwa mogą ustalić zupełnie odrębne regulacje - np. mogą uznawać za wiarygodne inne rodzaje testów niż kraje UE lub szczepienia wykonane preparatami tylko niektórych firm. Dlatego też, jeśli planujesz urlop zagraniczny, sprawdź dokładnie przed wyjazdem, czy dany kraj wymaga jakichś konkretnych dokumentów.
W przypadku testów - czy jest wskazana nazwa producenta, rodzaj testu lub lista miejsc, gdzie należy je wykonać, a w przypadku szczepień - czy określono jakich producentów będą respektowane i jakiego oczekuje się dowodu szczepienia. Takim dokumentem może być wpis do Międzynarodowej Książeczki, która została opracowana w przeszłości przez WHO.
Planując podróż, warto wziąć pod uwagę także scenariusze, których chcielibyśmy uniknąć, takie jak zachorowanie na Covid-19 zagranicą i konieczność leczenia. Warto zaplanować co zrobimy w takiej sytuacji - np. zorientować się, jakie są numery alarmowe w danym kraju w przypadku podejrzenia zakażenia, zastanowić się, jak w razie potrzeby sfinansować leczenie.
Warto też rozważyć wykupienie ubezpieczenia kosztów leczenia obejmującego problemy związane z koronawirusem.
Chociaż w tej chwili żaden kraj nie wymaga od przyjezdnych szczepienia przeciwko Covid-19, to w większości z nich dowód zaszczepienia ułatwia podróżowanie od strony formalnej. W wielu państwach dzięki szczepieniu możesz być, np. zwolniony z kwarantanny oraz wykonywania testu przed przekroczeniem granicy. Nawet jeśli takich regulacji jeszcze nie ma w interesującym Cię kraju, to przepisy są tak często aktualizowane, że może się to zmienić w ciągu kilku tygodni.
Ochrona po szczepieniu może się też okazać bezcenna, szczególnie w przypadku nagłego pogorszenia sytuacji epidemiologicznej w trakcie Twojej podróży. Jeśli w ciągu kilku dni zwiększy się liczba zachorowań i zostaną wprowadzone ograniczenia przy przekraczaniu granic, wówczas dla osób zaszczepionych mogą być wyjątki.
Narażenie na kontakt z osobą zakażoną koronawirusem może spowodować, że będziesz musiał zmienić swoje plany dotyczące powrotu, a zachorowanie może oznaczać konieczność pozostania w izolacji, np. w hotelu lub kosztownego leczenia za granicą. Jeśli natomiast będziesz zaszczepiony, ryzyko, że się tak stanie będzie znacznie mniejsze.
Aktualnie amerykańskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, zaleca pełne szczepienie przeciwko Covid-19 wszystkim podróżującym w wieku co najmniej 16 lat, niezależnie od miejsca, do jakiego chcą pojechać.
Covid-19 to nie jedyna choroba, której można i należy unikać. Pamiętaj, że w niektórych miejscach na świecie (zwłaszcza w krajach tropikalnych i rozwijających się) możesz być szczególnie narażony na inne choroby zakaźne.
Zapoznaj się z zalecanymi w kraju docelowym szczepieniami oraz. Nie tylko uchroni Cię to przed konsekwencjami zdrowotnymi zachorowania, ale w obecnej sytuacji także przed kłopotami "organizacyjnymi", np. problemem z wejściem na lotnisko w razie gorączki. Jeśli wyjeżdżasz do jednego z takich krajów, najlepiej udać się do poradni medycyny podróży, aby odpowiednio się przygotować.
Wakacje w pandemii niestety niekoniecznie będą wakacjami od koronawirusa. Zalecenia i restrykcje są po to, aby chronić Twoje zdrowie i Twoich bliskich. Pamiętaj, że w innych krajach spotkać się można z różnymi wariantami koronawirusa, o których jeszcze niewiele wiemy. Dlatego, mimo że wybierasz się na urlop, nie rezygnuj z podstawowych środków ostrożności:
- Unikaj bliskiego kontaktu z osobami, które kaszlą, kichają lub źle się czują
- Utrzymuj min 1,5 m dystansu od innych osób
- Noś maseczkę w zbiorowiskach ludzkich (uwaga: w podróżach lotniczych zalecane są maseczki medyczne, np. "chirurgiczne")
- Gdy jesteś w zamkniętym pomieszczeniu lub nie możesz utrzymać dystansu od innych osób, często myj i dezynfekuj ręce
- Unikaj kontaktu z wydzielinami i śliną innych osób (np. nie pij z tej samej butelki czy szklanki co inne osoby)
Źródło: lek. Marzena Kościelna, dr n. med. Agnieszka Wroczyńska, lek. Magdalena Wiercińska
