Szacuje się, że w Polsce z tego powodu umiera około 180 dzieci rocznie. Nie jest znana dokładna przyczyna zespołu nagłego zgonu niemowląt (SIDS), potocznie nazywanego „śmiercią łóżeczkową” - choć istnieją sposoby, które pozwalają jej ryzyko zminimalizować.

Śmierć łóżeczkowa (z ang. SIDS - sudden infant death syndrome) to nagły, nieoczekiwany zgon niemowlęcia o nieustalonej przyczynie (pomimo wykonania badania sekcyjnego). Dochodzi do niego w czasie snu, najczęściej w pierwszych trzech miesiącach życia dziecka.

Na portalu "Medycyna Praktyczna", dr hab. n. med. Jolanta Wasilewska wyjaśnia, że ryzyko wystąpienia śmierci łóżeczkowej jest większe, gdy:

  • ciąża była powikłana chorobą matki (zakażenie, niedokrwistość, krwawienie)
  • dziecko urodziło się przedwcześnie (wcześniak) lub z małą urodzeniową masą ciała.


Do wystąpienia SIDS mogą predysponować również pewne czynniki środowiskowe, m.in.:

  • układanie niemowlęcia do snu w pozycji na brzuchu
  • ekspozycja na składniki dymu tytoniowego (już od pierwszych miesięcy życia w łonie matki)
  • przegrzewanie niemowlęcia, spowodowane np.: zbyt wysoką temperaturą powietrza w sypialni dziecka, zbyt ciepłym ubraniem i zbyt ciepłym okryciem podczas snu (kołderką).

Jak zmniejszyć ryzyko śmierci łóżeczkowej?

Listę zaleceń opublikowała na przykład Amerykańska Akademia Pediatrii (American Academy of Pediatrics), a niemal wszystkie z nich opierają się na solidnych danych badawczych.

  • Dziecko należy zawsze układać do snu w pozycji na plecach.
  • Niemowlę powinno być kładzione na brzuchu regularnie, ale tylko wtedy, gdy jest w stanie czuwania. Systematycznie należy zwiększać czas leżenia na brzuchu do 15-30 minut dziennie w wieku ok. 7 tygodni. Kiedy niemowlę leży na brzuchu, należy je obserwować, a nie pozostawiać same.
  • Ważny jest materacyk: aby zmniejszyć ryzyko uduszenia lub zaklinowania/uwięźnięcia, dziecko powinno spać na twardej, płaskiej i poziomej powierzchni.
  • Niemowlęta przez co najmniej sześć pierwszych miesięcy życia powinny spać osobno, ale w pokoju rodziców, blisko ich łóżka.
  • Z łóżeczka niemowlęcia na czas snu należy usunąć wszelkie miękkie przedmioty, takie jak poduszki, miękkie zabawki, narzuty, kołdry, nakładki na materace, włochate materiały i luźną pościel (np. koce, niedopasowane prześcieradła).
  • Dziecko (za wyjątkiem pierwszych dób życia, zwłaszcza gdy jest to wcześniak) nie powinno spać w czapeczce.
  • Należy unikać przegrzewania dziecka.
  • Ryzyko SIDS zmniejsza karmienie piersią - dobrze, by niemowlę było karmione wyłącznie piersią przez pierwszych 6 miesięcy życia.
  • Okazuje się, że smoczek podczas snu czy drzemki zmniejsza ryzyko SIDS. Nie należy jednak podawać go dziecku na siłę - jeśli nie chce, może spać bez smoczka.
  • Ryzyko nagłej śmierci łóżeczkowej zwiększa narażenie na dym i nikotynę - zarówno w okresie płodowym (jeśli matka pali lub przebywa w dymie tytoniowym), jak i po urodzeniu. Zarówno ciąża, jak i czas niemowlęctwa powinien być czasem abstynencji matki od alkoholu, marihuany, opioidów i innych narkotyków - ich zażywania przez matkę zwiększa ryzyko SIDS u jej niemowlęcia.


źródło: zdrowie.pap.pl, mp.pl