Czy niektóre, codzienne dźwięki powodują u Ciebie ogromny stres, a może przesadną reakcję emocjonalną doprowadzającą do szału? Czy reagujesz na nie zbyt impulsywnie w przeciwieństwie do innych osób? Tak może się dziać w przypadku mizofonii zwanej także zespołem selektywnej wrażliwości na dźwięk. To stan, w którym hałas może doprowadzać do wybuchu np. irytacji, gniewu lub agresji.

Osoby z mizofonią reagują w skrajny i często emocjonalny sposób na pewne "wyzwalające hałasy". Reakcje obejmują irytację, ucieczkę, a nawet wściekłość - podaje portal verywellmind-com. Mizofonia jest nadal słabo poznaną i niedostatecznie zbadaną chorobą

Jakie są objawy tej choroby?

W odpowiedzi na określone dźwięki uruchamia się reakcja organizmu podobna do zachowania w sytuacji dużego stresu. Z mózgu płynie wtedy komunikat: "Walcz lub uciekaj". W ramach odpowiedzi dzieje się wiele rzeczy:

  • Uwalniane są hormony adrenalina i noradrenalina
  • Zwiększa się tętno i częstość oddechów
  • Mięśnie napinają się
  • Naczynia krwionośne zwężają się
  • Źrenice rozszerzają się
  • Czujność i świadomość wzrasta

Badania wykazały, że osoby z mizofonią doświadczają również podwyższonego ciśnienia krwi, bicia serca i temperatury ciała.  Wszystkie te reakcje są sposobem organizmu na przygotowanie się do odpowiedzi na zagrażający bodziec. Osoby z tą przewlekłą chorobą często zgłaszają uczucie paniki, wściekłości i niepokoju w odpowiedzi na wyzwalające dźwięki. Osoby z mizofonią mogą się izolować społecznie. Niektóre, aby uniknąć ogromnego stresu noszą słuchawki, aby zagłuszyć wyzwalające dźwięki.

Diagnoza mizofonii

Obecnie nie ma ustalonych kryteriów diagnostycznych dla tej choroby. Proponowane kryteria zostały opublikowane przez badaczy w 2013 roku, ale zasugerowali oni, że należy ją sklasyfikować jako odrębne zaburzenie psychiczne. Mizofonia przypomina bowiem niektóre inne stany, takie jak fobie. Chociaż nie ma oficjalnej diagnozy, lekarz może zalecić takie opcje leczenia, które mogą pomóc w radzeniu sobie z objawami choroby. Dokładne przyczyny mizofonii nie są znane, ale istnieje wiele czynników, które mogą odgrywać pewną rolę. 

  • Chemia mózgu: Niektóre badania sugerują, że osoby z mizofonią mogą mieć lepszą łączność między przednią korą wyspową (AIC), obszarem mózgu ważnym w przetwarzaniu emocji, a korą słuchową. 
  • Inne stany psychiczne: osoby z zaburzeniami obsesyjno-kompulsyjnymi (OCD), zespołem Tourette'a i zaburzeniami lękowymi są również bardziej narażone na mizofonię.   
  • Szum w uszach: Mizofonia występuje częściej u osób, które również mają szum w uszach, stan, w którym ludzie słyszą odgłosy, często dźwięk dzwonka, których nikt inny nie słyszy.
  • Genetyka: Mizofonia ma tendencję do dziedziczenia w rodzinach, więc prawdopodobnie istnieje składnik genetyczny, który zwiększa ryzyko jej rozwoju.

Pomimo zwiększonej świadomości tego zaburzenia, badania nad mizofonią są bardzo ograniczone, a większość informacji pochodzi z analizy nielicznych badań. Brakuje również dowodów epidemiologicznych. Niektóre badania sugerują, że częstość występowania mizofonii jest znacznie wyższa niż wcześniej sądzili specjaliści, ale wiele osób ma tylko łagodne jej objawy, dlatego nie szukają pomocy lekarskiej.

"Wyzwalacze" mizofonii

  • Oddechowy
  • Żucie
  • Kliknięcie
  • Stukanie naczyń lub skrobanie łyżek o naczynia
  • Szczekające psy
  • Obcinanie paznokci
  • Stukanie paznokciem
  • Połykanie
  • mlaskanie ustami
  • Świszczący oddech w nosie
  • Gwiżdżący nos
  • Kichanie
  • Wąchanie
  • Parskanie
  • Gwizdanie
  • Ziewanie

Jak można się leczyć?

Obecnie nie ma ustalonych metod leczenia mizofonii. Jednak niektóre z nich mogą poprawić komfort życia. 

  • Terapia poznawczo-behawioralna (CBT): To podejście może pomóc ludziom zmienić niektóre negatywne myśli i skojarzenia z dźwiękami, które zazwyczaj wywołują negatywną reakcję. Jedno z badań opublikowanych w Journal of Affective Disorders wykazało, że prawie 50% osób z mizofonią leczonych CBT doświadczyło znacznej redukcji objawów. 
  • Leki: Chociaż nie ma leków zatwierdzonych do leczenia mizofonii, medykamenty mogą być przepisywane w leczeniu takich stanów jak lęk lub depresja.
  • Terapia przekwalifikowania szumów usznych (TRT): Podejście to obejmuje noszenie urządzenia wytwarzającego dźwięki odwracające uwagę, terapię mającą na celu nauczenie ludzi ignorowania dźwięków oraz techniki relaksacyjne w celu zminimalizowania automatycznej reakcji na stres. 

Naukowcy wiedzą, jak można ustrzec się ciężkich objawów

Zmiana stylu życia i techniki relaksacyjne mogą pomóc w radzeniu sobie z objawami tego schorzenia.

  • Noszenie zatyczek do uszu w sytuacjach, w których będziesz narażony na hałas wyzwalający
  • Zakładanie słuchawek na wypadek, gdybyś poczuł się przytłoczony
  • Włączanie muzyki lub telewizora w celu uzyskania odgłosów w tle
  • Posiadanie planu na wypadek, gdy czujesz, że wybuch paniki jest bliski, na przykład wyjście z pokoju lub ćwiczenie techniki relaksacyjnej, takiej jak głębokie oddychanie.