Jak pokazują badania, jesteśmy coraz starszym społeczeństwem. Już dzisiaj 15 procent Polaków to osoby powyżej 65. roku życia, A według prognoz już niedługo po raz pierwszy w historii, liczba osób starszych przekroczy liczbę dzieci do 5. roku życia. To pokazuje, że z chorobami wieku starczego będziemy się stykać coraz częściej.
Chorobami związanymi ze starością zajmuje się geriatria. W Polsce jest to dziedzina medycyny, która jest zaniedbywana. W tej chwili mamy w Polsce około 350 geriatrów. Patrząc na średnią z innych krajów jest to jeden z najniższych wskaźników w Europie.
Geriatria to specjalizacja medyczna zajmująca się chorobami wieku starczego. Pierwsze oznaki starzenia możemy u siebie zauważyć w wieku 30 lat, z czasem objawy mogą się nasilać. Razem z wiekiem nasz organizm ulega wielu przemianom, co może mieć negatywny wpływ na funkcjonowanie poszczególnych narządów.
Jedną z najczęściej diagnozowanych chorób u osób starszych jest choroba Alzheimera. To neurodegeneracyjna postać otępienia. Dopada najczęściej ludzi po 65. roku życia, ale pierwsze objawy można zauważyć wcześniej. Zaczyna objawiać się zapominaniem wydarzeń z bliskiej przeszłości. Razem z upływem wieku objawy mogą się nasilać i w coraz większym stopniu oddziaływać na chorych. W Polsce choruje na nią 400 tysięcy osób, a według specjalistów za 15 lat ta liczba ma się potroić.
Innym schorzeniem często wykrywanym u osób starszych jest choroba Parkinsona. To zwyrodnieniowa choroba ośrodkowego układu nerwowego, która objawia się spowolnieniem ruchowym, drżeniem kończyn, sztywnością mięśni, czy niestabilnością postawy. Na chorobę Parkinsona częściej zapadają mężczyźni. Średnia wieku chorych na Parkinsona to 58 lat, ale zdarzają się przypadki wcześniejszych zachorowań. Choroba Parkinsona nie prowadzi bezpośrednio do śmierci, ale znacząco utrudnia życie. Częstą przyczyną śmierci w efekcie powikłań jest zapalenie płuc.
Innym problemem zdrowotnym dotykającym ludzi starszych jest nadciśnienie tętnicze. To przewlekłe schorzenie układu krążenia, które charakteryzuje się podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi. Nadciśnienie może się utrzymywać stale, lub okresowo. Optymalne ciśnienie dla osoby dorosłej to 120/80 (skurczowe/rozkurczowe). Najczęściej nadciśnienie jest pierwotne i nie ma określonej przyczyny, ale przez nieodpowiedni tryb życia możemy znacząco przyczynić się do jego rozwoju. Siedzący tryb życia, otyłość, palenie tytoniu, wysoki poziom cholesterolu, nadużywanie alkoholu, czy stres. To wszystko może się przyczynić do wysokiego ciśnienia.
Inna choroba, która często postępuje wraz ze starzeniem się, to cukrzyca, zwłaszcza typu drugiego. Jak pokazują badania, szczyt zachorowań na cukrzycę typu drugiego to 60 rok życia. Często może przebiegać bezobjawowo. To co może sprzyjać rozwojowi cukrzycy to nadwaga, zmniejszona aktywność fizyczna i gorsza praca nerek i wątroby.
Innym, bardzo powszechnym problemem wśród osób starszych są choroby zwyrodnieniowe stawów. To najczęstsza choroba ruchu spowodowana zaburzeniem i jakością chrząstki stawowej. Często postępuje razem z wiekiem. Bolesne objawy można niwelować przez odpowiednią terapię, ćwiczenia fizyczne, odciążanie stawu, unieruchomienie, krioterapię czy miejscowe stosowanie ciepła.
Inną chorobą, która może zagrażać osobom starszym jest depresja. Główną przyczyną jest samotność. Na rozwój depresji mogą też mieć wpływ inne leki, które są przyjmowane przez osoby starsze.
Według specjalistów, uwarunkowania genetyczne w starzeniu nie mają decydującego znaczenia. To jak szybko się starzejemy, w dużej mierze zależy od nas. Uniwersalnym lekiem na starość jest aktywność fizyczna. Uprawiając sport już od najmłodszych lat możemy zatrzymać procesy starzenia i poprawić kondycję swojego ciała. Z badań które przeprowadzono w Stanach Zjednoczonych wynika, że duże znaczenie dla zatrzymania procesów starzenia, poza ruchem, ma niepalenie papierosów, okazjonalne picie czerwonego wina, wyższe wykształcenie i brak nadwagi.
Ważne też jest, żeby ci którzy na co dzień przebywają w towarzystwie seniorów, bacznie ich obserwowali. Przykładowo, jeżeli dostrzeżemy jakieś zmiany w zachowaniu, może to oznaczać mniejsze dotlenienie mózgu i wtedy warto udać się do lekarza. Trzeba też kontrolować apteczkę osoby starszej, gdyż często seniorzy przyjmują dużo leków. Często trzeba też zadbać o dietę seniorów, którzy swoimi nawykami żywieniowymi mogą sobie szkodzić.
To co zalecają geriatrzy wszystkim seniorom to regularne zażywanie witaminy D. Osoby po 65. roku życia powinny ją przyjmować przez cały rok. Witamina D korzystnie wpływa na krążenie i układ kostny. Zmniejsza też ryzyko niektórych nowotworów, stwardnienia rozsianego i cukrzycy.
