Polski Alarm Smogowy przeanalizował dane z roku 2016 zebrane przez stacje pomiarowe Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Na liście miast z najgorszym powietrzem znaleźli się smogowi recydywiści, tradycyjnie zajmujące czołowe miejsca, ale pojawiły się również miasta z uznawanego za czyste Pomorza.
Polski Alarm Smogowy przygotował zestawienie najbardziej zanieczyszczonych miast w Polsce uwzględniając pomiary pyłu PM10, czyli o wielkości do 10 mikrometrów oraz rakotwórczego benzo(a)pirenu. Należy pamiętać, że w każdym z zestawień ujęte zostały tylko te miejscowości, w których znajdowała się stacja pomiarowa. Oznacza to, że podobne zanieczyszczenie może występować w miastach o zbliżonym typie zabudowy i sposobie ogrzewania domów.
Bez wprowadzenia w Polsce norm jakości węgla i systemu kontroli jego jakości takie zestawienia będziemy oglądać jeszcze przez wiele lat - powiedział Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego.
Średnioroczne stężenia pyłu PM10 nie powinny przekraczać poziomu 40 mikrogramów na metr sześcienny. Na liście miast, w których dopuszczalny poziom 40 ug/m3 został przekroczony znajdują się poza Krakowem, Katowicami i Warszawą głównie miejscowości średniej wielkości bądź nawet tak małej jak śląski Godów liczący zaledwie 2000 mieszkańców. Większość najbardziej zanieczyszczonych miast znajduje się na terenie Śląska, Małopolski i woj. łódzkiego.
Miasta o najniższym stężeniu średniorocznym pyłu PM10 (poza stacjami pozamiejskimi)
1. Gdynia - 15.4 µg/m3
2. Sopot - 16.7 µg/m3
3. Szklarska Poręba - 18.3 µg/m3
4. Słupsk - 19.2 µg/m3
5. Suwałki - 19.2 µg/m3
6. Białystok - 19.8 µg/m3
7. Ożarów - 19.9 µg/m3
8. Tczew - 20.0 µg/m3
9. Gdynia - 20.7 µg/m3
10. Szczecin - 22.2 µg/m3
Rakotwórczy benzo(a)piren (BAP) to węglowodór aromatyczny powstający podczas spalania paliw stałych w niskich temperaturach. Jego głównym źródłem w Polsce są gospodarstwa domowe, używające "kopciuchów" - pozaklasowych kotłów na węgiel i drewno. Obowiązująca norma to średnioroczne stężenie - 1 ng/m3. Niestety poziom BAP w polskich miejscowościach jest od lat najwyższy w Unii Europejskiej. Rekordowe miasta przekraczają poziom tego rakotwórczego związku prawie 18-krotnie! Najwyższy dobowy poziom BAP - 83,93 ng/m3 odnotowano w Nowej Rudzie, od 18 do 24 stycznia 2016 r. Bardzo wysoki poziom BAP odnotowano również na uznawanym za czyste Pomorzu. Kościerzyna i Wejherowo przekroczyły normy o odpowiednio 1000% i 800%.
Miasta o najniższym tężeniu średniorocznym BAP (poza stacjami pozamiejskimi)
1. Suwałki - 1.1 ng/m3
2. Białystok - 1.1 ng/m3
3. Olsztyn - 1.3 ng/m3
4. Koszalin - 1.5 ng/m3
5. Płock - 1.6 ng/m3
6. Warszawa - 1.7 ng/m3
7. Lublin - 1.8 ng/m3
8. Wągrowiec - 1.8 ng/m3
9. Elbląg - 1.8 ng/m3
10. Piła - 2.1 ng/m3
źródło: Polski Alarm Smogowy(ag)