Wokół ludzkich oczu narosło wiele mitów i błędnych przekonań, jak choćby to, że oglądanie telewizji siedząc blisko telewizora niszczy wzrok, podobnie, jak robi to (rzekomo) czytanie skąpym świetle. Tymczasem ludzie oko i wzrok to fascynujący temat, pełne ciekawostek. Oto niektóre z nich!
1. Noworodki widzą na czarno-biało
Dzieci rzeczywiście widzą skromniejszy repertuar kolorów, choć nie jest to wyłącznie czerń i biel. Noworodki zauważają także odcienie szarości i czerwień. Dlaczego tylko tyle? Receptory koloru w ich oku są po prostu zbyt słabe. Dwumiesięczny niemowlak odróżnia już czerwień od zieleni. W kolejnych miesiącach uczą się odróżniać błękit od żółtego. Sześciomiesięczne niemowlę widzi już kolory tak, jak dorosły człowiek.
2. Niebieskoocy mają wspólnego przodka
Jak ustalili badacze, początkowo wszyscy ludzie mieli brązowe oczy. Osoba z niebieskimi oczami urodziła się po raz pierwszy między 6 a 10 tysięcy lat temu, w wyniku mutacji genu OCA2.
3. Najpopularniejszy kolor oczu?
Oczywiście brązowy. Na całym świecie ma go aż 55 proc. wszystkich ludzi.
4. Mięśnie oka są najszybsze
Mięśnie pokrywające gałki oczne pozwalają na poruszanie nimi i rozglądanie się na różne strony, bez konieczności kręcenia głową. Wiele ruchów gałek ocznych to ruchy mimowolne, czyli. tzw. sakkadowe. Są to ruchy pozwalające nie tylko na obserwowanie obiektów, ale także wszystkiego, co znajduje się w polu widzenia. Jeden ruch sakkadowy wykonujemy w ciągu 50-60 milisekund, co czyni ten mięsień najszybszym, w całym organizmie człowieka.
5. Leonardo da Vinci miał zeza
W opublikowanych w ubiegłym roku badaniach, profesor Christopher Tyler wysunął tezę, że Leonardo da Vinci miał zeza rozbieżnego. Do takiego wniosku doszedł na podstawie analizy jego portretów. Zez sprawiał, że autor Mony Lisy mógł używać każdego z oczu oddzielnie, a to dawało mu szerszą perspektywę trójmiaru, co przekładało się na większą głębię jego obrazów.
6. Kiedy transplantacja oka?
W tej chwili lekarze są w stanie wykonać wyłącznie przeszczep rogówki, co poprawia jakość widzenia. Mocno pracują jednak nad możliwością przeszczepiania całego oka, co, według zapowiedzi, ma się wydarzyć w ciągu najbliższej dekady. Nie jest to zabieg prosty - przeszczep oka wymaga bowiem skomplikowanego połącznia sieci mięśni, naczyń krwionośnych i nerwów, które łączą je z mózgiem. Lekarze są jednak pełni nadziei.6 / 10
7. Ile odcieni szarości widzimy?
Ludzkie oko jest w stanie odróżnić ponad 10 milionów kolorów, w tym na przykład 500 rodzajów szarości. Są jednak barwy, których nie jesteśmy w stanie zauważyć - na przykład ultrafiolet.
8. Mężczyźni nie rozróżniają kolorów?
Żarty mówiące o tym, że mężczyźni są lekko upośledzeni pod kątem rozróżniania kolorów i nie dostrzegają ich aż tyle, co kobiety nie są do końca pozbawione sensu. Daltonizm, czyli choroba polegająca na nierozróżnianiu kolorów, najczęściej dotyka właśnie panów. Szacuje się, że nawet 1 na 12 mężczyzn ma problemy z rozróżnianiem kolorów. W przypadku kobiet proporcja ta wynosi 1 na 250.
9. Każde oko inne
Szacuje się, że 1 proc. populacji jest dotknięta heterochromią. To nic innego, jak sytuacja, w której każde oko ma inny kolor. Heterochromia jest uznawana za wadę genetyczną i nie ma zazwyczaj wpływu na życie, choć stanowi ciekawy akcent urodowy.
10. Jedyna taka tęczówka
Tęczówka to ta część oka, która odpowiada za jego kolor. Jej kształt, odcień i układ jest tak niepowtarzalny, jak odcisk linii papilarnych. A nawet bardziej - tęczówka ma 256 niepowtarzalnych cech, a odcisk palca tylko 40. Właśnie dlatego wiele nowoczesnych smartfonów korzysta ze skanu tęczówki oka, jako formy zabezpieczenia urządzenia przez dostaniem się w niepowołane ręce (a raczej oczy).