Czy zdarza wam się jeść warzywa prosto z krzaka, bez mycia? Jeżeli tak, to powinniście uważać na groźną chorobę – bąblowicę. Tym bardziej, że nie daje ona wyraźnych objawów i może być wykryta dopiero po latach.

Zdjęcie ilustracyjne /Design Pics Inc /PAP

Choroba przenoszona przez psy i lisy

Bąblowica, to choroba odzwierzęca, wywołana przez larwy tasiemca. Występuje prawie na całym świecie, głównie na terenach wiejskich. Zasadniczym i ostatecznym żywicielem tasiemca Echinococcus granulosus jest pies, który zaraża się zjadając mięso lub odpady mięsne pochodzące od zwierząt będących żywicielami pośrednimi tego pasożyta: świń, owiec, bydła.

W Polsce głównym źródłem zakażenia dla psów są świnie. Człowiek zaraża się pasożytem zjadając jaja tasiemca wydalane z kałem przez psy. Odchodami psów mogą być zabrudzone produkty spożywcze mające kontakt z ziemią. Zarazki mogą zostać też przeniesione na zabrudzonych rękach. Czasem jaja tasiemca znajdują się na sierści psa. Częstym źródłem zakażenia są odchody lisów, które mogą mieć kontakt z jagodami i borówkami.

Z połkniętych jaj tasiemca wykluwają się pasożyty. Przechodzą przez błonę śluzową i dostają się do wątroby. Tam większość z nich się zagnieżdża. Niektóre dostają się do układu krwionośnego i wędrują po całym organizmie. Przez larwy w różnych narządach mogą powstawać torbiele. Najczęściej struktury gąbczaste powstają w wątrobie, ale w skrajnych przypadkach mogą zagnieździć się w kościach, mózgu, czy śledzionie. Co ważne, bąblowica długo nie daje objawów i żeby ją rozpoznać, trzeba przeprowadzić badanie USG.

Objawy bąblowicy

Bąblowica często przebiega bezobjawowo. Najczęstszym sygnałem, który kieruje nas do lekarza jest ból brzucha. Jest on spowodowany powstawaniem torbieli, najczęściej na wątrobie. Kiedy się pojawią, mogą wywołać żółtaczkę mechaniczną (zażółcenie oczu, jamy ustnej), czy nadciśnienie wrotne. W skrajnych przypadkach torbiel pęka powodując ostry ból brzucha, czy nawet wstrząs anafilaktyczny.

 Kiedy torbiele znajdują się w płucach, często objawiają się bólami w klatce piersiowej, przewlekłym kaszlem, czasami z krwiopluciem. Jeśli torbiel bąblowcowa jest umiejscowiona w mózgu, dość szybko pojawiają się objawy neurologiczne: bóle głowy, nudności, wymioty. Torbiel w kości może spowodować złamanie patologiczne.

Leczenie i profilaktyka

Duża część pacjentów wykrywa u siebie bąblowicę przy okazji innych badań, niekoniecznie związanych z chorobami układu pokarmowego. Leczenie bąblowicy skupia się na usuwaniu efektów choroby, czyli torbieli. Te większe są usuwane operacyjnie. Jest to jednak dość ryzykowne, bo grozi pęknięciem torbieli.  Mniejsze torbiele są leczone specjalnymi lekami.

Po całkowitym usunięciu torbieli choroba rzadko nawraca. Rokowania są gorsze w przypadku torbieli umiejscowionych w mózgu.

Przed zachorowaniem na bąblowicę chroni przestrzeganie podstawowych zasad higieny. Wszystkie produkty, które jemy, powinniśmy dokładnie umyć - niezależnie od miejsca pochodzenia, sklepu, stoiska czy własnego ogródka. Musimy tez pamiętać, żeby przed posiłkiem dokładnie umyć ręce.

Więcej na temat bąblowicy przeczytacie w Medycynie Praktycznej

(ag)