Budowa ekspresówki S17 przyniosła zaskakujące skutki. Archeolodzy natrafili na ślady średniowiecznej osady, które mogą być najstarszym znanym miejscem osadnictwa w okolicach Zamościa. Odkrycie zmienia spojrzenie na historię regionu i pokazuje, jak ważne są badania poprzedzające inwestycje drogowe.
- Archeolodzy odkryli średniowieczną osadę i studnię na trasie przyszłej S17 pod Zamościem.
- Znaleziska obejmują setki artefaktów, m.in. ceramikę, narzędzia i kościane przedmioty z XIV-XV wieku.
- Czy to najstarsze ślady osadnictwa w Łabuniach i całej Zamojszczyźnie?
Jesienią 2024 roku rozpoczęto szeroko zakrojone badania archeologiczne na terenie planowanej drogi ekspresowej S17, w gminie Łabunie niedaleko Zamościa. Prace objęły odcinek nr 6 trasy Piaski-Hrebenne, pomiędzy węzłami "Zamość Wschód" a "Zamość Południe". Teren ten od dawna znajdował się pod ochroną konserwatorską - stanowi część znanego stanowiska archeologicznego AZP 90-89/9-8, położonego w dolinie rzeki Łabuńki.
W związku z przecięciem tego obszaru przez planowaną inwestycję drogową, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków nakazał przeprowadzenie wykopalisk jeszcze przed rozpoczęciem budowy. Prace wykonuje firma "Robert Prawniczak APB THOR Sp. z o.o." z Gniezna na zlecenie lubelskiego oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.
W 2024 roku badaniami kierował archeolog mgr Przemysław Szelest, który przebadał wstępnie 110 arów terenu. W kolejnych miesiącach zakres prac rozszerzono do niemal 3 hektarów. Od 2025 roku nadzór nad badaniami przejęła mgr Elżbieta Peplińska.
Do tej pory udało się udokumentować aż 220 obiektów archeologicznych. Odkryto m.in. pozostałości dużych prostokątnych domostw (ok. 5 x 6 metrów), jamy gospodarcze, dołki posłupowe, a także wyjątkową średniowieczną studnię z drewnianą obudową, zachowaną w zaskakująco dobrym stanie.
Wśród znalezionych artefaktów są setki fragmentów ceramiki datowanej na XIV-XV wiek, kości zwierzęce, narzędzia krzemienne, przedmioty żelazne, szpila z kości, szydło oraz kamienne żarno. To wszystko wskazuje na istnienie w tym miejscu rozwiniętej, trwałej osady.
Analiza odkryć sugeruje, że mamy do czynienia z zabytkami z późnego średniowiecza. Co ciekawe, pierwsza wzmianka o miejscowości Łabunie pojawia się dopiero w dokumentach z 1428 roku. To oznacza, że znaleziska mogą dotyczyć najstarszych śladów osadnictwa w tej okolicy - jeszcze sprzed czasów pisanej historii.
Wyniki badań mają nie tylko ogromne znaczenie naukowe, ale także kulturowe - dla mieszkańców regionu i ich tożsamości historycznej. Stanowią również dowód na to, jak ważne jest prowadzenie rzetelnych badań archeologicznych przy dużych inwestycjach infrastrukturalnych.
Badania archeologiczne w rejonie S17 wciąż trwają i mogą przynieść kolejne zaskakujące odkrycia. Jak informuje lublin112.pl, to znalezisko może zmienić postrzeganie historii Zamojszczyzny.
