Możemy uniknąć nawet połowy zachorowań na nowotwory, jeśli wybierzemy zdrowe zachowania. Tak przekonują lekarze w Światowym Dniu Walki z Rakiem.
Specjaliści przekonują, że podstawą antyrakowych zwyczajów to aktywność fizyczna i niepalenie papierosów. Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje, że piętnaście nowotworów jest zależnych od tytoniu.
To nie tylko rak płuca - podkreśla prof. Joanna Didkowska z Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie. Palenie papierosów zwiększa także ryzyko nowotworów jamy ustnej, gardła, przełyku, żołądka, jelita grubego, a także szyjki macicy - wymienia. Specjaliści zalecają też udział w badaniach profilaktycznych. Zaznaczają, że dzięki wczesnemu wykrywaniu choroby i leczeniu, coraz dłuższa w Polsce jest średnia długość życia osoby z nowotworem. Ta długość w ostatnich latach najbardziej wydłużyła się na Pomorzu i na Mazowszu.
Każdy z nas przynajmniej raz w roku powinien zaplanować sobie morfologię krwi z rozmazem OB. Jest to badanie, które stwarza okazję, by dowiedzieć się, że w organizmie dzieje się coś złego i być może diagnostykę trzeba rozszerzyć. Na podstawie tego badania można wykryć pacjentów, którzy mają początki nowotworów grupy hematoonkologicznej, nowotworów krwi, układu limfatycznego, odpornościowego. Jeżeli są zaburzenia w morfologii krwi, nie należy wpadać w panikę. Wtedy trzeba rozszerzyć diagnostykę, umówić się na kolejne badania, dopytywać i razem z lekarzem szukać dalej przyczyny - podkreśla w rozmowie z RMF FM doktor Janusz Meder, szef Polskiej Unii Onkologii.
Morfologia krwi jest jednym z badań znajdujących się w pakiecie badań profilaktycznych Profilaktyka 40+, czyli zestawu badań dostępnych dla osób, które mają co najmniej czterdzieści lat. Decyduje tu rok urodzenia. Z pakietu mogą już korzystać osoby, które w roku 2023 skończą czterdzieści lat, czyli urodzeni w roku 1983. Specjaliści zachęcają też, by brać udział w badaniach, które służą wczesnemu wykrywaniu nowotworów, tak zwanych badaniach screeningowych. Chodzi o mammografię, cytologię, kolonoskopię, badanie na krew utajoną w kale. Zalecam badanie PSA, czyli markera ważnego dla mężczyzn powyżej 50. roku życia. Coraz więcej mężczyzn choruje na nowotwór prostaty - dodaje doktor Janusz Meder.
Onkolodzy rekomendują też, by osoby, które palą papierosy, korzystały z badania niskodawkowanej tomografii komputerowej, którego celem jest wczesne rozpoznawanie raka płuca. Z tego badania mogą bezpłatnie w ramach programu NFZ skorzystać osoby, które są w wieku 55-74 lata i palą papierosy nałogowo. To oznacza, że ich konsumpcja tytoniu jest większa lub równa 20 "paczkolatom", czyli palą paczkę dziennie od 20 lat albo palą dwie paczki dziennie przez 10 lat i nie udało im się rzucić palenia na więcej niż 15 lat.
Tu można znaleźć placówki, które wykonują badania niskodawkową tomografią: https://pacjent.gov.pl/programy-profilaktyczne/profilaktyka-raka-pluca
Część centrów onkologii organizuje dzisiaj, przy okazji Światowego Dnia Walki z Rakiem, cykl bezpłatnych badań. Tak jest między innymi w Katowickim Centrum Onkologii oraz w Świętokrzyskim Centrum Onkologii w Kielcach. Tam można korzystać z bezpłatnej mammografii, cytologii i niskodawkowej tomografii komputerowej.
Warto dać sobie szansę na długie życie i zbadać się profilaktycznie. Do najczęstszych nowotworów, dotykających mieszkańców województwa świętokrzyskiego należą: rak płuca, rak piersi, rak jelita grubego. Wszystkie one objęte są programami profilaktycznymi, które umożliwiają wykrycie choroby we wczesnym stadium. Dodatkowo cytologia pozwala na wczesne wykrycie zmian przednowotworowych, a rak szyjki macicy znajduje się w pierwszej dziesiątce najczęściej występujących nowotworów złośliwych - przypomina w specjalnym komunikacie doktor Leszek Smorąg, kierownik Zakładu Profilaktyki Onkologicznej w Świętokrzyskim Centrum Onkologii.
Aby skorzystać z badań, konieczna jest wcześniejsza rejestracja telefoniczna: mammografia - 607 77 88 88, cytologia - 609 99 00 33, niskodawkowa tomografia komputerowa płuc - 885 77 99 88.
Podczas Białej soboty w Światowym Dniu Walki z Rakiem w Świętokrzyskim Centrum Onkologii odbędą się między innymi pomiary tlenku węgla w wydychanym powietrzu, pomiary BMI i nauka samobadania piersi.
Na badania zaprasza także Narodowy Instytut Onkologii w Warszawie. Zainteresowanie i potrzeby od wielu tygodni są tak duże, że właściwie w każdą sobotę zapraszamy na bezpłatne badania profilaktyczne - podkreśla w rozmowie z naszym dziennikarzem rzecznik Narodowego Instytutu Onkologii w stolicy Mariusz Gierej.
Zaprezentowane w tym tygodniu dane Krajowego Rejestru Nowotworów pokazały, że w 2020 roku, czyli w pierwszym roku pandemii, w Polsce wykrywalność chorób onkologicznych spadła o 15 procent. Głównym powodem był mniejszy dostęp do osobistych konsultacji z lekarzem i przejście na teleporady. Onkolodzy szacują, że rocznie w Polsce liczba osób, u których wykrywane będą nowotwory, będzie rosnąć o mniej więcej dwa procent.
Wśród mężczyzn najczęstszym nowotworem jest rak prostaty (rak gruczołu krokowego). Jest to co piąty nowotwór wykrywany u mężczyzn w Polsce, najczęściej u panów, którzy mają co najmniej pięćdziesiąt lat, choć mój najmłodszy pacjent miał ponad czterdzieści lat - opisuje w rozmowie z naszym dziennikarzem prof. Paweł Wiechno z Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie. Wśród kobiet najczęściej wykrywanym typem nowotworu jest rak piersi. Na drugim miejscu - w przypadku obu płci - jest rak płuca.
W ostatnich latach wzrosła niestety w Polsce liczba kobiet chorujących na raka płuca, a spadła liczba nowotworów płuca wśród mężczyzn. Jednocześnie zwiększyła się liczba kobiet, które palą papierosy, a spadła liczba palaczy wśród mężczyzn. To pokazuje, jak ważnym czynnikiem ryzyka jest tytoń i jak bardzo tytoniozależne są nowotwory - komentuje prof. Joanna Didkowska z Narodowego Instytutu Onkologii.
