Parasomnie to grupa zaburzeń snu, która charakteryzuje się nieprawidłowym przechodzeniem jednej fazy snu w drugą lub też nieprawidłowym procesem wybudzania. Parasomnie dotyczą 80-90 proc. ludzi, zarówno dzieci jak i dorosłych. Są to jednak zaburzenia łagodne, w większości przypadków niewymagające leczenia.

Zaburzeniami snu w większości przypadków zajmują się neurolodzy, ale również psychiatrzy. Są też wyspecjalizowane jednostki skupiające się na leczeniu zaburzeń snu. Można tam wykonać badania oceniające cały proces snu, zarówno pod kątem pracy mózgu, akcji serca, ruchów gałek ocznych jak i napięcia mięśniowego. W czasie całego snu, badany pacjent jest podpięty do aparatury, która pokazuje, czy ten sen przebiega prawidłowo, czy może występują jakieś zakłócenia.

Jeżeli zaburzenia snu występują codziennie i są bardzo uciążliwe, wtedy można zastosować farmakoterapię lekami pogłębiającymi sen.

Somnambulizm, czyli lunatykowanie

Lunatyzm dotyka najczęściej nastolatków oraz dorosłych. Zaburzenie to jest niegroźne, jeśli występuje sporadycznie. Wtedy nie wymaga żadnego leczenia. Lunatycy powinni być jednak objęci szczególną opieką, gdyż taka osoba w nocy jest w stanie wstać, otworzyć okno i nawet przez nie wyskoczyć. Pokój, w którym śpi lunatyk, powinien być nocą zamykany na klucz, a w oknach powinien być zamontowany zamek.

Lunatykująca osoba "niby się" wybudza. Jest w stanie chodzić, ale w rzeczywistości głęboko śpi. Nie jest świadoma tego, co się dzieje dookoła niej, jednak potrafi wykonywać złożone czynności.

Jak zaradzić lękom nocnym?

Lęki nocne dotyczą wyłącznie dzieci - najczęściej w wieku przedszkolnym, w 3-6 roku życia. Takie dziecko sprawia wrażenie jakby było wybudzone - krzyczy, pręży się, kopie nogami, jest bardzo pobudzone, może biegać po pokoju. Takie zaburzenie zwykle trwa kilka minut i ustępuje samoistnie. Stopień jego nasilenia może być łagodny objawiający się krzykiem i prężeniem nóg, albo ciężki z pobudzeniem psychomotorycznym (np. bieganie po pomieszczeniu).

Dla rodziców jest to bardzo duży dyskomfort, bo nie wiedzą jak takiemu dziecku pomóc. Czasami próbują je na siłę wybudzić, ale zwykle nie przynosi to żadnego efektu. Najlepiej jest na spokojnie zaprowadzić dziecko do łóżka i spróbować je "wyciszyć".

Jeżeli dziecko w ciągu dnia ma więcej bodźców emocjonujących, wtedy rośnie ryzyko wystąpienia lęku nocnego. Stąd niezwykle ważne jest dbanie przez rodziców o zrównoważony i spokojny tryb życia  dziecka. Należy unikać sytuacji pobudzających w godzinach wieczornych, np. gier komputerowych. 

Opracowanie: