Zapalenie mięśnia sercowego może wystąpić u każdego z nas. Przyczyny mogą być różne. U większości pacjentów najprawdopodobniej jest wywołane wirusem. W razie pojawienia się niepokojących objawów, należy natychmiast wezwać pogotowie. Jak rozpoznać i leczyć to schorzenie – opisuje kardiolog prof. Zofia Teresa Bilińska.

Zapalenie mięśnia sercowego rozwija się zwykle podczas infekcji gardła, dróg oddechowych albo po jej ustąpieniu. Może być również poprzedzone zakażeniem ze strony układu pokarmowego.

Inne czynniki uszkadzające, takie jak: promieniowanie, niektóre leki, narkotyki mogą z kolei wywołać tzw. reakcję nadwrażliwości z zajęciem mięśnia sercowego.

Objawy zapalenia mięśnia sercowego

Objawy zapalenia mięśnia sercowego zależą od przyczyny choroby, nasilenia zajęcia mięśnia sercowego oraz od współwystępowania zakażenia.

Do częstych objawów zapalenia mięśnia sercowego należą:

Ból w klatce piersiowej

Nieregularne lub szybkie bicie serca

Duszność w spoczynku lub przy niewielkim wysiłku

Zmęczenie

Obrzęki kostek i podudzi

Inne objawy związane z zakażeniem - ból głowy, ból mięśni, stawów, gorączka, ból gardła, biegunka.

W łagodnie przebiegającym zapaleniu mięśnia sercowego objawy mogą nie występować.

W razie wystąpienia bólu w klatce piersiowej, duszności, nieregularnego lub szybkiego bicia serca, pojawienia się obrzęków należy skontaktować się z lekarzem. Jeśli ból w klatce piersiowej jest silny lub występuje duszność w spoczynku, należy wezwać pogotowie ratunkowe. Lekarz pierwszego kontaktu może skierować pacjenta do specjalisty (kardiologa lub lekarza chorób zakaźnych).

Jak lekarz ustala diagnozę?

Najważniejsze nieprawidłowości w badaniach diagnostycznych pomagające w postawieniu rozpoznania:

  • elektrokardiogram (EKG) 

  • badania laboratoryjne krwi

  • radiogram (RTG) klatki piersiowej 


Inne badania obrazowe, takie jak USG serca lub rezonans magnetyczny serca może zlecić specjalista.

  • badanie USG serca (echokardiografia) 

  • rezonans magnetyczny

  • biopsja mięśnia sercowego 

Metody leczenia zapalenia mięśnia sercowego

Leczenie zależy od przyczyny i nasilenia zajęcia mięśnia sercowego przez proces zapalny. W początkowym okresie zapalenia mięśnia sercowego zaleca się odpoczynek w łóżku; aktywność sportową należy odłożyć na 6 miesięcy. Należy ograniczyć picie alkoholu.

Na początku choroby nie należy stosować niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. ibuprofenu), gdyż mogą one nasilać zapalenie mięśnia sercowego. W przypadku podwyższonej temperatury ciała związanej z zakażeniem można stosować paracetamol, mający działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.

U większości chorych dochodzi do samowyleczenia. Objawy zapalenia mięśnia sercowego ustępują po kilku dniach lub tygodniach i chory wraca do zdrowia. Niektóre rodzaje zakażeń mogą jednak spowodować ciężkie lub utrzymujące się zapalenie i powikłania.

Niekiedy zapalenie mięśnia sercowego może doprowadzić do uszkodzenia mięśnia sercowego (i upośledzenia czynności serca), wymagającego długotrwałego leczenia.

Jak uniknąć zachorowania?

Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na zapalenie mięśnia sercowego, należy w miarę możliwości unikać kontaktów z osobami z zakażeniem wirusowym lub grypopodobnym, dopóki nie wrócą do zdrowia.

  • Jeśli chorujesz na zakażenie wirusowe, ogranicz kontakty z innymi osobami, aby nie narażać ich na zakażenie.

  • Przestrzegaj zasad higieny, myj często ręce, aby ograniczyć rozprzestrzenianie się infekcji.

  • Stosuj zalecane szczepienia, które zabezpieczają przeciwko różyczce i grypie.