Elektrokardiografia (EKG) jest nieinwazyjnym i bezbolesnym badaniem, które wykonywane jest w celu oceny pracy serca i wykrycia ewentualnych jej zaburzeń. W badaniu EKG elektrody umieszczone na klatce piersiowej pacjenta i na kończynach zbierają z powierzchni ciała informacje o elektrycznej pracy serca. Dane uzyskiwane są z dwóch elektrod, pomiędzy którymi występuje różnica napięcia i następnie zapisywane na taśmie papieru do EKG.
Wynik badania interpretuje doświadczony lekarz, który z elektrokardiogramu (zapisu badania EKG) może odczytać wiele ważnych informacji na temat funkcjonowania serca pacjenta.
Na wynik badania EKG mogą wpływać również zaburzenia elektrolitowe w surowicy krwi (m.in. poziomy potasu lub wapnia).
Krzywa EKG, którą można zobaczyć na elektrokardiogramie, zbudowana jest z powtarzających się części. Jedna część odpowiada jednemu pełnemu cyklowi serca, od momentu napłynięcia krwi do przedsionków, poprzez skurcz przedsionków i komór, aż do momentu wypompowania krwi z serca. Interpretacja elektrokardiogramu jest trudna i wymaga doświadczenia, dlatego wynik badania EKG zawsze powinien odczytywać lekarz.
Osoba przeprowadzająca badanie poprosi pacjenta o zdjęcie metalowych dodatków, takich jak biżuteria czy okulary, ponieważ mogą one zakłócić przebieg badania. Następnie należy zdjąć całe ubranie od pasa w górę (kobiety muszą zdjąć również stanik) oraz odsłonić kostki u nóg i nadgarstki. Pielęgniarka lub lekarz przeprowadzający badanie zazwyczaj poprosi o zdjęcie skarpetek i wszystkich ozdób z nadgarstków. Całe badanie trwa krótko, około 5 minut łącznie z przymocowaniem elektrod.
Badanie jest przeprowadzane u pacjenta, który leży płasko na plecach z rękami położonymi wzdłuż ciała. Następnie pielęgniarka nakleja 6 elektrod na klatce piersiowej i przyczepia 4 klipsy-elektrody na nadgarstkach i kostkach nóg (umiejscowienie elektrod EKG zaznaczono na zdjęciu obok).
Przed nałożeniem każdej elektrody pielęgniarka zwilża wacikiem, nasączonym roztworem alkoholowym miejsce naklejenia elektrod, w celu poprawy przewodzenia.
Każda elektroda ma ściśle przypisane miejsce, w którym powinna być umieszczona.
Następnie przeprowadzane jest badanie przy pomocy aparatu EKG. Podczas badania prąd z elektrod przepływa przez ciało pacjenta. Ważne jest, by podczas badania nie mówić i nie poruszać się, aby nie zniekształcić wyniku badania. Badanie jest całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne, a pacjent nie odczuwa dyskomfortu spowodowanego przepływem prądu przez ciało. Po zakończeniu badania, osoba przeprowadzająca badanie sprawdza czy elektrokardiogram został zapisany bez zakłóceń i następnie odczepia elektrody z ciała pacjenta. Badanie jest zakończone, a pacjent może się ubrać. Pielęgniarka poinformuje pacjenta, gdzie i kiedy będzie mógł odebrać wyniki badań.
Elektrokardiogram przekazywany jest do lekarza, który dokonuje interpretacji badania i zdecyduje o dalszym postępowaniu. Wynik badania EKG zapisywany jest na papierze milimetrowym, dzięki czemu możliwe jest policzenie częstotliwości rytmu serca oraz czasu trwania poszczególnych cykli serca.
Do wykonania badania EKG nie jest konieczne specjalne przygotowywanie pacjenta. Jeśli pacjent przyjmuje leki, przed wykonaniem badania należy poinformować o tym lekarza. Jeśli pacjent ma bujne owłosienie klatki piersiowej, należy zgolić je przed badaniem, ponieważ włosy utrudniają przewodzenie prądu z elektrod.
Przed wykonaniem badania należy odpocząć przynajmniej 5 minut (np. po wejściu po schodach), ponieważ przyspieszona akcja serca może wpłynąć na wynik badania. Nie ma ograniczeń co do spożywania pokarmów i napojów przed wykonaniem badania, jednak na krótko przed badaniem nie należy przyjmować zimnych napojów, ponieważ mogą wpłynąć na wynik badania.
(ag)
