Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego to bardzo bolesne schorzenie, które niewłaściwie rozpoznane może spowodować poważne komplikacje zdrowotne.
Wyrostek robaczkowy to część przewodu pokarmowego, a dokładniej ślepy (to znaczy otwarty jedynie z jednej strony) uchyłek kątnicy (dawniej nazywanej "ślepą kiszką"). Jego rozmiary są zmienne - u poszczególnych osób długość wyrostka waha się od 5 do nawet 20 cm - a położenie bardzo różnorodne.
Wewnątrz wyrostka robaczkowego znajduje się duża ilość tkanki chłonnej, dlatego też nazywa się go czasem "migdałkiem brzusznym". Obecność tej tkanki wskazuje także na jego rolę w systemie odpornościowym, aczkolwiek nie jest do końca określone, jaka to rola.
W pewnych sytuacjach może dojść do rozwoju stanu zapalnego w obrębie wyrostka robaczkowego. Bez względu na to, jaki czynnik wpłynął na jego rozwój, stan ten powoduje szereg typowych objawów określanych jako ostre zapalenie wyrostka robaczkowego. Nieleczone ostre zapalenie wyrostka robaczkowego w przeważającej większości przypadków prowadzi do rozlanego zapalenia otrzewnej, które jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia.
Objawy ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego mogą być zaskakująco różnorodne. Wynika to głównie ze znacznych różnic w jego umiejscowieniu w jamie brzusznej oraz skuteczności działań, jakie organizm chorego podejmuje, aby walczyć z rozwijającym się stanem zapalnym.
W najbardziej typowym przebiegu pierwszym objawem jest uogólniony ból brzucha, który lekarze nazywają bólem "trzewnym". Jest to rozlany, nieprzyjemny ból o nieprecyzyjnej lokalizacji - boli cały brzuch, ale nie jest to ból nie do wytrzymania. Po pewnym czasie ból zaczyna się lokalizować w okolicy prawego dołu biodrowego, czyli po stronie prawej nieco powyżej pachwiny. Do bólu dołącza się utrata apetytu, nudności, wymioty i gorączka.
Jeżeli na tym etapie nie nastąpi interwencja lekarska, ból może ponownie rozlać się na całą jamę brzuszną i bardzo się nasilić, a chory przestaje oddawać mocz. Pogarsza się stan ogólny chorego - zapalenie wyrostka przechodzi w zapalenie otrzewnej, czyli stan zapalny "rozlewa się" na całą jamę brzuszną. Jest to przebieg typowy nieleczonego zapalenia wyrostka robaczkowego, ale - jak wspomniano - bardzo często zdarzają się znaczne odstępstwa od tego schematu.
Jeżeli w przebiegu zapalenia wyrostka dojdzie do jego perforacji, to znaczy stan zapalny spowoduje przedziurawienie ściany pęcherzyka i wylanie się zakażonej treści do jamy brzusznej, pojawia się dodatkowo nagły i bardzo silny ból brzucha, który z czasem przechodzi w stały i trudny do wytrzymania ból całej jamy brzusznej, odpowiadający rozlanemu zapaleniu otrzewnej.
W niektórych sytuacjach ból może być zlokalizowany w innej części jamy brzusznej, trwa nawet kilka dni bez zmiany nasilenia albo jest raz silniejszy, a raz słabszy, gorączka nie występuje w ogóle lub pojawia się i znika. Podobnie wymioty - u niektórych chorych stanowią objaw dominujący, a u innych nie występują w ogóle.
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego leczy się chirurgiczne. Polega to na wycięciu zmienionego zapalnie wyrostka robaczkowego i ewentualnie usunięciu skutków rozwoju procesu zapalnego w jamie brzusznej.
źródło: Medycyna Praktyczna
(ag)
