Czy picie większej ilości alkoholu zmniejsza objętość istoty szarej w mózgu, czy też to mniejsza objętość mózgu predysponuje ludzi do picia większej ilości alkoholu?
Nadmierne spożywanie alkoholu niesie za sobą wiele zagrożeń, w tym problemy z sercem i wątrobą, wyższe ryzyko zachorowania na raka, a nawet uszkodzenie mózgu. Badania sugerują, że istnieje związek między wysokim spożyciem alkoholu a zmniejszoną ilością białej i szarej substancji w mózgu.
Do tej pory większość specjalistów utrzymywała, że spożywanie alkoholu prowadzi do zmniejszenia objętości mózgu, ale czy ten wniosek może być błędny?
Niedawno zespół badaczy z Washington University w St. Louis przeprowadził badanie, które sugeruje, że alkohol może wcale nie odpowiadać za mniejszą objętość mózgu.
Zamiast tego, odkrycia wskazują, że zarówno zmniejszona objętość mózgu, jak i predyspozycje do spożywania większych ilości alkoholu mogą mieć tę samą podstawową przyczynę - geny.
Nasze wyniki sugerują, że powiązania między spożywaniem alkoholu a zmniejszoną objętością mózgu można przypisać wspólnym czynnikom genetycznym - mówi Ryan Bogdan. Niższa objętość mózgu w określonych regionach może predysponować osobę do większego spożycia alkoholu - zauważa.
W badaniu - którego wyniki opublikowano w czasopiśmie Biological Psychiatry - naukowcy przeanalizowali dane z trzech oddzielnych badań obrazowania mózgu. Nasze badanie dostarcza zbieżnych dowodów na to, że istnieją czynniki genetyczne, które prowadzą zarówno do zmniejszenia objętości substancji szarej, jak i do zwiększonego spożycia alkoholu - mówi główny autor David Baranger.
Mówiąc ściślej, zespół odkrył, że osoby, które spożywały więcej alkoholu, miały mniejszą objętość substancji szarej w korze grzbietowo-bocznej kory przedczołowej i wyspie, które są dwoma regionami mózgu, które odgrywają kluczową rolę w emocjach, odzyskiwaniu pamięci, cyklach nagradzania i podejmowaniu decyzji.
Naukowcy zauważyli, że zgodnie z ich analizą, mniejsza objętość istoty szarej w tych dwóch obszarach mózgu była w rzeczywistości spowodowana specyficznym składem genetycznym, co z kolei wiązało się również ze zwiększonym ryzykiem wyższego spożycia alkoholu, zarówno w okresie dojrzewania, jak i u dojrzałych osób.
Odkrycia te nie podważają hipotezy, że nadużywanie alkoholu może jeszcze bardziej zmniejszyć objętość substancji szarej, ale sugeruje, że objętości mózgu są mniejsze już na starcie, a nie są powodowane nadużywaniem alkoholu - chociaż oczywiście spożywanie alkoholu w nadmiarze sprzyja pogłębianiu się problemu - wyjaśnia Baranger.
Jak dodaje: W rezultacie objętości mózgu mogą również służyć jako użyteczne markery biologiczne dla wariantów genów związanych ze zwiększoną podatnością na spożycie alkoholu.
W podsumowaniu pracy naukowej badacze zauważają, że być może powinniśmy zwracać większą uwagę na genetyczne czynniki ryzyka podczas oceny ryzyka większego spożycia alkoholu.
Ponadto autorzy zauważają, że chociaż obecne ustalenia odnoszą się konkretnie do spożywania alkoholu, mogą one również dotyczyć ryzyka stosowania innych substancji, którymi mogą kierować te same genetyczne czynniki ryzyka.