Zwykle korzystamy przez co najmniej kilka godzin w ciągu doby z urządzeń elektronicznych, emitujących światło niebieskie np. ze smartfonów, komputerów, czy tabletów oraz systemów do gier lub telewizorów. Dotyczy to już całej populacji krajów wysokorozwiniętych – zarówno ludzi młodych przyzwyczajonych do multimediów jak i osób starszych, dla których oglądanie telewizji to codzienność. Czy światło niebieskie emitowane przez ekrany wpływa na nasz wzrok?

Czym jest niebieskie światło?

Niebieskie światło jest tak naprawdę wszędzie wokół nas. Jest bowiem częścią widzialnego spektrum światła (ok. 30 proc.). Jego największym źródłem jest słońce. Istnieją również sztuczne źródła niebieskiego światła jak np. żarówki. Współcześnie jednak ludzie są wystawieni na oddziaływanie większej jego ilości niż kiedykolwiek wcześniej, z powodu powszechnego stosowania urządzeń, które opierają się na technologii diod elektroluminescencyjnych (LED). Światło niebieskie emitują także np. ekrany komputerów i laptopów, telewizory z płaskim ekranem, telefony komórkowe i tablety wykorzystują technologię LED. Należy jednak wiedzieć, że ekspozycja na niebieskie światło z ekranów jest mniejsza w porównaniu do jego promieniowania ze słońca.

Jak światło niebieskie wpływa na nasze zdrowie i wzrok?

Światło niebieskie może mieć pozytywny wpływ na nasze zdrowie. Zwiększa naszą koncentrację, pomaga w zapamiętywaniu i funkcjonowaniu mózgu oraz poprawia nastrój. Reguluje także naturalny cykl czuwania i snu (rytm dobowy). Światło słoneczne, którego częścią jest światło niebieskie jest również ważne dla wzrostu i rozwoju oczu oraz wzroku u dzieci.

Wielu ludzi ma jednak obawy dotyczące długoterminowych, negatywnych skutków ekspozycji na ekrany urządzeń cyfrowych. Dotyczy to szczególnie zbyt długiego czasu spędzanego przed ekranem i ekranów znajdujących się zbyt blisko oczu.

Korzystanie z urządzeń cyfrowych szczególnie z bliska lub przez długi czas, może prowadzić do cyfrowego zmęczenia oczu. Światło niebieskie może powodować suchość oczu. Należy jednak wiedzieć, że to wynika nie z samego promieniowania, ale z faktu, że korzystając z urządzeń cyfrowych mniej mrugamy. To powoduje dyskomfort, przemęczenie oczu, łzawienie i niewyraźne widzenie - tłumaczy okulista Tomasz Tomczyk.

Sposobem na zmniejszenie dyskomfortu suchości w oku jest mruganie. Ludzie zazwyczaj mrugają około 15 razy na minutę. Jednak badania pokazują, że podczas korzystania z komputerów i innych urządzeń z ekranem cyfrowym mrugamy tylko około 5 do 7 razy na minutę.

Jak zmniejszyć negatywne efekty światła niebieskiego?

Cyfrowe zmęczenie oczu na szczęście nie powoduje trwałych uszkodzeń i można mu zapobiegać. W tym celu przede wszystkim należy pamiętać o tym, aby właściwie używać naszego narządu wzroku podczas korzystania z urządzeń emitujących światło niebieskie.

Należy przestrzegać zasady 20-20-20, aby zmniejszyć zmęczenie oczu. Polega to na wykonywaniu  20-sekundowej przerwy co 20 minut, aby spojrzeć na coś oddalonego o 20 stóp.

Warto także kontrolować oświetlenie i odblaski na ekranie urządzeń. Zadbajmy o odpowiedni kontrast i  właściwe ustawienie monitora -  powinien być on ustawiony delikatnie niżej niż nasza głowa. Są to bowiem czynniki, które w dużym stopniu powodują cyfrowe zmęczenie oczu.

Powinniśmy rozważnie korzystać z urządzeń i spędzać przed nimi odpowiednią ilość czasu, tak, żeby nie trwało to jednorazowo bardzo długo.

Świadomie starajmy się mrugać tak często, jak to możliwe. Można również używać kropli nawilżających do oczu, gdy czujemy negatywne skutki użytkowania ekranów.

Ważne jest także, aby wyrównać wadę wzroku, ponieważ bardzo często rozmazywanie się obrazu, gdy długo patrzymy z bliska na ekrany urządzeń elektrycznych, niestety wynika właśnie z niej, a nie z oddziaływania światła niebieskiego - radzi lek. Tomasz Tomczyk.

Jeśli spędzasz dużo czasu korzystając z urządzeń cyfrowych i zauważasz cyfrowe zmęczenie oczu, okulary z filtrami blokującymi niebieskie światło mogą być pomocne. Choć należy wiedzieć. że nie ma jednoznacznych zaleceń, które by określały, że powinniśmy je nosić tak jak np. okulary przeciwsłoneczne z filtrami UV.

Światło niebeskie ma więc swoje dobre jak i złe strony również dla naszego wzroku. Nie jest jednak głównym winowajcą naszych problemów ze wzrokiem. Problemom, które powoduje można łatwo przeciwdziałać, trzeba jedynie stosować się do powyższych zasad.

Opracowanie: