Większe pieniądze na profilaktykę oraz kompleksowa opieka nad osobami z chorobami mózgu. To główne założenia zaprezentowanego właśnie przez neurologów tak zwanego Brain Planu. Jego cel to zmniejszenie liczby osób zmagających się między innymi ze stwardnieniem rozsianym czy udarem.
Jeżeli już dzisiaj nie rozpoczniemy dyskusji i nie podejmiemy odpowiednich kroków, by rozwiązać problemy systemowe w zakresie chorób mózgu, to za kilka lat zderzymy się z falą tsunami gigantycznego kryzysu - alarmuje profesor Jarosław Sławek, prezes Polskiej Rady Mózgu i Polskiego Towarzystwa Neurologicznego. Choroby neurologiczne i psychiczne dotyczą coraz większej liczby osób. Już dziś w Polsce populację osób z chorobami mózgu można szacować nawet na 15 milionów osób przy uwzględnieniu zaledwie 12 schorzeń. Jeśli weźmiemy chorobę taką jak udar mózgu, to wiemy, że ona jest uwarunkowana takimi rzeczami jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, brak ruchu - dodaje profesor Sławek.
Jak wynika z badań Europejskiej Rady Mózgu, co trzeci Europejczyk przynajmniej raz w swoim życiu doświadcza choroby mózgu. Wzrost zachorowalności to nie tylko konsekwencja starzenia się społeczeństwa, ale też zmian cywilizacyjnych. Stres, brak równowagi między pracą a odpoczynkiem, niezdrowy tryb życia sprawiają, iż zaburzenia psychiczne i neurologiczne pojawiają się u coraz młodszych pacjentów, ale również to zjawisko obserwuje się u osób starszych. Co więcej, jak wynika z prognoz Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), do roku 2030 depresja jednobiegunowa stanie się najczęstszą przyczyną chorób i niepełnosprawności.
Propozycje rozwiązań, przedstawione w raporcie, koncentrują się wokół 3 priorytetów:
1. Konieczność wprowadzenia do systemu opieki zdrowotnej definicji chorób mózgu i uczynienie działań na rzecz osób z chorobami mózgu priorytetem w polityce zdrowotnej państwa
Choroby mózgu to zbiorcze określenie obejmujące zaburzenia dotychczas klasyfikowane jedynie oddzielnie jako neurologiczne, psychiatryczne, neurochirurgiczne. Potrzeba stosowania tak holistycznego terminu wynika z dostrzeżenia niemożliwych do rozdzielenia związków pomiędzy strukturą i funkcjonowaniem mózgu a sferą psychiki człowieka - wyjaśnia profesor Grzegorz Opala, honorowy prezes Polskiej Rady Mózgu. Specyfika symptomatologii w odniesieniu zarówno do szeroko pojmowanych zaburzeń psychicznych, jak i stwierdzanych badaniami objawów uszkodzenia układu nerwowego niewątpliwie ułatwiała dotychczasową klasyfikację, ale zarazem powodowała powstanie rozdziału pojęciowego między dwoma wzajemnie się przenikającymi obszarami zainteresowania medycyny - dodaje.
2. Współpraca między resortami i wprowadzenie opieki koordynowanej, wczesnej diagnostyki i nowoczesnych terapii
To drugi z naszych priorytetów - mówi Izabela Czarnecka-Walicka, prezes Fundacji NeuroPozytywni, lider projektu "Brain Plan dla Polski". Jak wynika z badań przeprowadzonych przez Uczelnię Łazarskiego, już dziś widać efekty rozszerzenia dostępu do nowoczesnych terapii w stwardnieniu rozsianym oraz schizofrenii.
W obu przypadkach zauważyliśmy dynamiczny spadek kosztów pośrednich w 2016 roku w stosunku do 2015. Wierzymy, że w rozwijając równolegle nowe koordynowane modele opieki nad pacjentami dotkniętymi chorobami mózgu i czyniąc opiekę nad nimi bardziej kompleksową skala korzyści wyrażonych w wynikach leczenia, jakości życia i efektywności nakładów finansowych będzie rosła z roku na rok - twierdzi doktor Małgorzata Gałązka-Sobotka, dyrektor Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego.
3. Stworzenie systemu profilaktyki chorób mózgu
Według autorów planu, działania profilaktyczne powinny się rozpoczynać na poziomie edukacji podstawowej w szkołach, a równocześnie być realizowane we wszystkich grupach wiekowych. Sposób przekazywania informacji powinien być indywidualnie dostosowany do danej grupy odbiorców. Nie wszystkim chorobom mózgu można przeciwdziałać, ale ryzyko ich wystąpienia, a także ryzyko wystąpienia chorób współistniejących można obniżać przede wszystkim za sprawą zdrowego stylu życia.
Autorzy Brain Planu podkreślają, że konieczne jest zwiększenie nakładów na leczenie chorób mózgu, niezbędne jest wprowadzenie rozwiązań organizacyjnych, które umożliwią prowadzenie właściwej opieki nad chorymi. Istotną kwestią są kadry - brakuje lekarzy neurologów i psychiatrów, brakuje pielęgniarek i rehabilitantów. Bez nich opieka jest po prostu niemożliwa. To ostatni dzwonek, aby zająć się wyzwaniami związanymi z narastającą falą chorób mózgu, bo to prawdziwa fala tsunami! Wierzę, że nasi decydenci odpowiedzialni za stan służby zdrowia w Polsce zechcą pochylić się nad tematem, jesteśmy otwarci na dialog i współpracę na każdej płaszczyźnie. Czekamy tylko na sygnał - zaznacza profesor Jarosław Sławek, prezes Polskiej Rady Mózgu i Polskiego Towarzystwa Neurologicznego.
