Maj to najgorszy czas dla osób uczulonych na pyłki. Niemal równocześnie kwitną drzewa i inne rośliny. Raz w tygodniu, wczesnym rankiem naukowiec z Krakowskiej Stacji Monitoringu Aerobiologicznego Collegium Medicum UJ wdrapuje się na dach budynku Ogrodu Botanicznego. Właśnie tam znajduje się aparatura stacji, dzięki której możliwe jest badanie stężenia pyłków.

Zdjęcie ilustracyjne. /PAZ /RMF FM

Jakie jest dziś stężenie pyłków w Twoim mieście? Sprawdź tutaj

Aparaty pomiarowe w stacjach monitoringu zamontowane są zazwyczaj na wysokości około 20 metrów na dachu. Do specjalnej taśmy, która znajduje się w tych aparatach, przyklejają się pyłki roślin. Po badaniu pod mikroskopem, stacja przygotowuje komunikaty dla pacjentów.

W Krakowie aparat pomiarowy jest ustawiony na budynku w pobliżu Ogrodu Botanicznego. Wykonywane są preparaty na każdy dzień tygodnia, które pozwalają nam na bieżąco monitorować stężenie - nawet co godzinę - mówi dr Dorota Myszkowska z Krakowskiej Stacji Monitoringu Aerobiologicznego Collegium Medicum UJ.

Na podstawie monitoringu można mierzyć różne cząsteczki biologiczne w powietrzu. Dla nas z punktu widzenia zagrożenia dla osób uczulonych głównie ważny jest pyłek roślin tych alergennych typu: brzoza, trawy, bylica  i zarodniki grzybów, które fruwają w powietrzu i nawet nie zdajemy sobie sprawy, że je wdychamy - mówi dr Myszkowska.

Raz w tygodniu, dokładnie we wtorek ran, pan, który pracował w Ogrodzie Botanicznym, wychodzi na drugie piętro, gdzie na dachu znajduje się aparat, wyjmuje z niego jedną taśmę, na której osadzają się cząsteczki biologiczne typu: pyłek roślin, zarodniki grzybów, z których później wykonujemy preparaty mikroskopowe. Myślę, że w przyszłości będziemy mogli również wykonywać takie pomiary automatycznie - dodaje dr Myszkowska.

Początek maja to spadek stężenia pyłku brzozy silnie alergennej. Pojawił się już natomiast pyłek traw, które się będą kilka miesięcy utrzymywać. Jest w powietrzu pyłek wielu innych gatunków drzew, które jeszcze nasilają nasze objawy alergii. Przypuszczalnie w ciągu następnych dni wzrośnie stężenie pyłku sosny silnie drażniącej błonę śluzową - ostrzega dr Myszkowska.

Uwaga na alergię krzyżową

Alergia krzyżowa polega na występowaniu reakcji alergicznych w jednym czasie na co najmniej dwa alergeny o zbliżonej budowie białkowej. Objawy reakcji krzyżowej mogą się pojawić u pacjentów uczulonych na alergeny wziewne w okresie pylenia roślin zawierających alergeny o podobnej budowie molekularnej, a także po spożyciu wskazanych produktów.

Alergia krzyżowa. Objawy

Alergeny wziewne Alergeny wziewnePokarmy
DRZEWA (brzoza)olsza, leszczyna, grab, buk owoce, głównie pestkowe: jabłka, śliwki, wiśnie, brzoskwinie warzywa: seler, marchew, ziemniaki, papryka, niektóre warzywa strączkowe inne: orzechy laskowe, orzeszki ziemne, soja, ziarna słonecznika i sezamu, pieprz, mak
TRAWY różne gatunki traw, bylica, rzepak owoce: jabłka, melon, arbuz, kiwi, warzywa: pomidory, marchew, seler, buraki inne: ziarna zbóż (zarówno kiełki, jak i mąki), w tym pszenica, jęczmień, żyto, owies, kukurydza, ryż oraz miód, orzechy
BYLICA słonecznik, ambrozja, trawy, rumianek owoce: jabłka, gruszka, śliwka, brzoskwinia, kiwi, mango, banan, melon warzywa: marchew, seler, pomidor, sałata inne: piwo, wino, miód, przyprawy (anyż, curry, koper, papryka, pieprz, kminek, kolendra), orzechy pistacjowe, włoskie, laskowe, ziemne; ziarno słonecznika, olej słonecznikowy, rumianek
ROZTOCZA krewetki, langusty, raki, ślimaki, homary
PIERZEmożliwe reakcje pomiędzy alergenami drobiujaja kurze, mięso kurze
SIERŚĆ KOTA mięso wieprzowe
ZARODNIKI GRZYBÓWmożliwe reakcje pomiędzy alergenami zarodników różnych rodzajów grzybówmleko, sery pleśniowe, maślanka, jogurt
LATEKS  owoce: kiwi, awokado, banan, melon, ananas, papaya, grapefruit warzywa: seler, marchew, ziemniaki, szpinak, pomidory, papryka inne: orzechy ziemne, gryka, przyprawy

Opracowanie tabeli - materiały własne - Zakład Alergologii Klinicznej i Środowiskowej UJCM, na podstawie: Alergia na pokarmy. Z. Bartuzi, 2006, Alergia i nietolerancja pokarmowa. Mleko i inne pokarmy. Kaczmarski M., Korotkiewicz-Kaczmarska E., 2013, materiały - phadia.com