Przyprawy rozgrzewające, poza doskonałym smakiem i aromatem, charakteryzują się także tym, że zawierają substancje o potencjalnych właściwościach zdrowotnych.
Cynamonowiec cejloński to drzewo liściaste, które w warunkach naturalnych występuje na wyspie Cejlon. Obecnie uprawiany jest na Sri Lance, w Indonezji i Brazylii oraz w południowo-wschodnich regionach Indii. Cynamon, czyli przyprawa powstała z kawałków kory tego drzewa (zarówno w formie zmielonej, jak i w kawałkach), znany był już w starożytności i uznawano go za niezwykle cenny i kosztowny surowiec.
Obecnie cynamon jest powszechnie wykorzystywany w kuchni, niemal we wszystkich zakątkach świata. Trudno sobie wyobrazić chociażby smak szarlotki lub deserów z jabłkami bez dodatku tej przyprawy. Cynamon sprawdza się także jako przyprawa do mięsa i ryb. Swój charakterystyczny słodkawo-korzenny i piekący smak zawdzięcza olejkowi cynamonowemu.
Przyprawa ta ma liczne właściwości zdrowotne. Łagodnie pobudza wydzielanie soków trawiennych i poprawia przyswajanie pokarmu, dlatego sprawdza się w leczeniu niestrawności, wzdęć oraz pobudza apetyt. Cynamon zapobiega też nadkwaśności i działa przeciwbiegunkowo.
Olejkowi cynamonowemu przypisuje się także silne właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne i odkażające oraz wskazuje na korzystny wpływ cynamonu na gospodarkę węglowodanową i lipidową u osób z cukrzycą typu II. Autorzy badania, którego wyniki opublikowano w czasopiśmie "Diabetes Care" stwierdzili, że spożywanie do 6 gramów cynamonu na dzień obniża stężenie glukozy, triglicerydów, cholesterolu całkowitego oraz jego frakcji LDL.
To także przyprawa roślinna - jest to kłącze (podziemna łodyga) rośliny, która prawdopodobnie pochodzi z Melanezji, a obecnie nie występuje już w stanie dzikim. Imbir znany był w Azji już 3000 lat temu, gdzie ze względu na swoje walory smakowe był powszechnie stosowany w kuchni.
Swój mocny smak i zapach zawdzięcza zawartości olejków eterycznych: gingerolu, zingeronu i cytralu. Najważniejszy z nich gingerol, ma właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne.
Najpowszechniej znane działanie imbiru to działanie przeciwwymiotne. Potwierdzono je w badaniach dotyczących nudności wywołanych chorobą lokomocyjną oraz chemioterapią u chorych na nowotwory. Na podstawie analizy 12 badań, w których w sumie wzięło udział 1278 kobiet w ciąży wykazano, że 1,2-1,5 g imbiru dziennie może znacząco redukować nudności ciężarnych. Imbir sprawdza się także w łagodzeniu nudności i wymiotów pooperacyjnych spowodowanych zastosowaniem narkozy.
Przyprawa ta działa także przeciwbólowo. Potwierdzono, że imbir zawiera składniki, które właściwościami farmakologicznymi przypominają leki przeciwzapalne. Sprawdza się on w leczeniu bólów mięśni spowodowanych nadmierną aktywnością fizyczną. Jedno z badań wskazuje, że konsumpcja 2 gramów imbiru dziennie przez 11 dni w znacznym stopniu redukowała bóle mięśniowe u osób wykonujących ćwiczenia z zaangażowaniem stawu łokciowego. Ten efekt wynika najprawdopodobniej z przeciwzapalnych właściwości imbiru. Oczywiście imbir nie przynosił natychmiastowej ulgi w bólu - jego działanie przeciwbólowe występuje przy regularnym spożyciu.
Kardamon to przyprawa otrzymana z suszonych owoców rośliny zielnej o długich, szerokich liściach, rosnącej w stanie dzikim w tropikalnych lasach na Półwyspie Indyjskim i Cejlonie, w Chinach i Indonezji, przeniesionej i zaaklimatyzowanej także w Ameryce. Jest to jedna z najstarszych przypraw używanych przez ludzi. W Indiach kardamon stosuje się od tysięcy lat przy problemach trawiennych oraz w leczeniu stanów zapalnych.
Ma intensywny korzenny, gorzkawy smak, z wyraźną nutą eukaliptusa i kamfory. W kuchni najczęściej wykorzystuje się go do przygotowania ciast oraz jako dodatek do kawy i grzanego wina. Dobrze komponuje się również z daniami pikantnymi.
Olejki eteryczne zawarte w kardamonie wykazują działanie przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybiczne. W celu łagodzenia infekcji wirusowych zaleca się picie naparu kardamonowego z mlekiem. Jest on łatwy w przygotowaniu i smaczny: 1 łyżeczkę rozdrobnionego kardamonu lub 1 łyżeczki kardamonu w proszku zalewa się 1 szklanką gorącego mleka. Płyn trzeba odstawić na 30 minut, można osłodzić miodem. W razie infekcji wirusowej napar taki należy pić 2-3 razy dziennie po 1 szklance.
Więcej o przyprawach możecie przeczytać na stronie Medycyny Praktycznej
(ag)
