Masz problemy ze wzrokiem? Twoja skóra jest zbyt sucha, a przez to bardzo wrażliwa na różnego rodzaju podrażnienia? Często łapiesz infekcje? Zastanawiasz się, jak sobie pomóc? A może brakuje Ci witaminy A! Warto przypomnieć sobie, dlaczego jej niedobór, ale również nadmiar może być bardzo niebezpieczny dla naszego zdrowia.

Witamina A ma ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Bierze udział w wielu istotnych dla zdrowia procesach. Wpływa na wzrost, skórę, wzrok, ale nie tylko. Działa przeciwnowotworowo, chroni nabłonek układu oddechowego przed drobnoustrojami, wzmacnia układ odpornościowy, zapobiega zakażeniom, pomaga zwalczać bakterie i wirusy. Witamina A, często określana również retinolem, beta-karotenem, akseroftolem oraz prowitaminą A, należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. W organizmie magazynowana jest jako retinol w wątrobie i tkance tłuszczowej.

 

Witamina A pełni szereg istotnych funkcji

  • ma kluczowy wpływ na proces widzenia; 
  • reguluje wzrost tkanki nabłonkowej i innych komórek organizmu, sprzyja zdolności regeneracyjnej komórek;
  • wykazuje właściwości przeciwnowotworowe - ogranicza ryzyko lub spowalnia rozwój raka jelita grubego, piersi, płuc i stercza;
  • wzmacnia układ immunologiczny;
  • chroni nabłonek układu oddechowego przed drobnoustrojami;
  • pomaga zwalczać bakterie i wirusy oraz zapobiegać zakażeniom;
  • odpowiada za stan skóry, włosów i paznokci;
  • przyspiesza gojenie ran;
  • wpływa na prawidłowe funkcjonowanie błon komórkowych;
  • pobudza szpik kostny do produkcji czerwonych krwinek;
  • wpływa na potencję u mężczyzn.

Do czego może doprowadzić niedobór witaminy A?

  • złego widzenia po zmierzchu (tak zwana kurza ślepota);
  • wypadania włosów i ich łamliwości;
  • zahamowania wzrostu;
  • spierzchnięcia skóry i wysypki;
  • wysychania rogówki i spojówki oka;
  • występowania kruchych i wolno rosnących paznokci;
  • zwiększenia podatności na infekcje bakteryjne i wirusowe,
  • trądziku, wyprysków.

Czym objawia się nadmiar witaminy A?

  • nadpobudliwością i drażliwością;
  • zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi, nudnościami, wymiotami;
  • bólami głowy, stawów i mięśni;
  • powiększeniem wątroby i zaburzeniami jej funkcji;
  • powiększeniem śledziony;
  • zmianami skórnymi o żółtawym zabarwieniu;
  • świądem skóry;
  • zmniejszoną zawartością wapnia w kościach;
  • światłowstrętem;
  • wypadaniem włosów i łamliwością paznokci.

Jakie produkty zawierają najwięcej witaminy A?

  • masło, mleko i inne produkty mleczne;
  • niektóre tłuste ryby, wątroba i podroby zwierzęce, jaja;
  • ziemniaki, szpinau, marchew, pomidory, czerwona papryka, sałata, jarmuż, szpinak, dynia;
  • śliwki, morele, brzoskwinie;
  • Produktem, który najczęściej wykorzystuje się do suplementacji i zawiera najwięcej witaminy A, jest tran pochodzenia rybiego. 

Suplementacja witaminy A

Ze względu na ryzyko wystąpienia skutków ubocznych, jakie niesie ze sobą nadmiar witaminy A w organizmie, w trakcie jej przyjmowania należy ściśle przestrzegać zalecanych dobowych norm spożycia.

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę A u dzieci wynosi:

  • dzieci od 1. do 3. roku życia - 400 µg;
  • dzieci od 4. do 6. roku życia - 450 µg;
  • dzieci od 7. do 9. roku życia - 500 µg.

U dzieci starszych i nastolatków zalecane dzienne spożycie witaminy A wynosi:

  • dziewczęta od 10. do 12. roku życia - 600 µg;
  • chłopcy od 10. do 12. roku życia - 600 µg;
  • dziewczęta od 13. do 18. roku życia - 700 µg;
  • chłopcy od 13. do 18. roku życia - 600-900 µg.

W przypadku osób dorosłych dobowe zapotrzebowanie na witaminę A wynosi:

  • kobiety - 700 µg;
  • kobiety w ciąży - 770 µg;
  • kobiety karmiące - 1300 µg;
  • mężczyźni - 900 µg.