28 maja to Światowy Dzień Walki z Nowotworami Krwi. Co godzinę jedna osoba w Polsce dowiaduje się, że ma białaczkę, czyli jeden z najczęściej występujących nowotworów tego typu. Każdy z nas może pomóc w walce z tą chorobą - zapisując się do bazy potencjalnych dawców szpiku. Chętni mogą zarejestrować się przez internet.

W Polsce co 30 minut, a na świecie co 35 sekund ktoś słyszy diagnozę - nowotwór krwi. Taką wiadomość otrzymują rodzice małych dzieci, młodzież, dorośli. W celu szerzenia świadomości na temat tych chorób, DKMS zainicjował w 2014 roku międzynarodowe święto - Światowy Dzień Walki z Nowotworami Krwi, które obchodzimy 28 maja. Jego symbolem jest czerwony znak "&", który ma obrazować solidarność z osobami cierpiącymi na nowotwory krwi. Znak łączy ludzi: Pacjentów, ich rodzin i przyjaciół, personel medyczny, a także Dawców.

W tym roku Fundacja DKMS, we współpracy z domem badawczym Biostat, zrealizowała badania na temat wiedzy Polaków o nowotworach krwi i metodach ich leczenia, a także idei dawstwa szpiku. Przebadano 1000 osób powyżej 18. roku życia z całej Polski. Wnioski są optymistyczne - nasza świadomość rośnie, a wraz z nią chęć pomocy osobom, cierpiącym na nowotwory krwi.

Nowotwory krwi = białaczka?

90 proc. Polaków, którzy wzięli udział w badaniu Biostat, słyszało o nowotworach krwi. Jednak wciąż co 3. osoba utożsamia nowotwory krwi wyłącznie z białaczką, ale i w tym obszarze zaszła pozytywna zmiana, ponieważ jeszcze trzy lata temu aż 60 proc. respondentów łączyło nowotwór krwi tylko z tą chorobą. Największa wiedza o tym, że nowotwory krwi to nie tylko białaczka, widoczna jest u osób w przedziale wiekowym 18-29 lat - 66 proc. wie, że do grupy nowotworów krwi zalicza się wiele innych chorób, np. chłoniaki czy szpiczak. 


W 2016 roku 89 proc. osób deklarowało, że słyszało o dawstwie szpiku i komórek macierzystych - obecnie jest to aż 98 proc! Co ciekawe grupą, w której padło najwięcej (4,6 proc.) odpowiedzi "nie, nie słyszałem" byli mieszkańcy małych miast (do 20 tys. mieszkańców). Z kolei poparcie dla idei dawstwa szpiku wyraża aż 91 proc. Polaków, co stanowi wzrost o 10 punktów procentowych w porównaniu do 2016 roku. Dodatkowo - obecnie ponad 60 proc. osób określa się jako "zdecydowany zwolennik" (w 2016 roku - 32 proc.), a jako "raczej zwolennik" - 30,5 proc. (w 2016 roku - 49 proc.). Potwierdzeniem tego jest imponująca - choć wciąż niewystarczająca - liczba 1,48 mln. zarejestrowanych potencjalnych Dawców szpiku, w bazie Fundacji DKMS, a 1,6 mln w Polskim Rejestrze Poltransplant.

Natomiast klasyfikowanie siebie jako "zdecydowany przeciwnik idei dawstwa szpiku" wystąpiło tylko w grupie osób z wykształceniem podstawowym i wyniosło 4,2 proc. Wśród osób z wykształceniem zasadniczym, średnim i wyższym wyniosło 0 proc. Pokazuje to, jak istotną rolę spełnia edukacja. 


Wyniki badania, przeprowadzonego przez dom badawczy pokazały, że świadomość Polaków zmienia się, a wiedza o nowotworach krwi i idei dawstwa dociera do coraz szerszego grona osób - w różnym wieku. Co warto podkreślić, pomimo blisko 1,5 mln. osób, zarejestrowanych w bazie Fundacji DKMS, Dawców wciąż brakuje, ze względu na ogromną różnorodność naszych genów. To obrazuje jak ważne jest to, żeby nieustannie edukować społeczeństwo i pokazywać, iż ten wyjątkowy lek - szpik, pomagający w walce z nowotworami krwi, każdy z nas nosi w sobie, a przeszczepienie jest często  jedyną szansą na uratowanie życia drugiej osoby. Dlatego też Fundacja DKMS realizuje projekt edukacyjny - "Naszpikuj się Wiedzą", w którym przekazujemy Polakom wiedzę o nowotworach krwi i transplantacji szpiku, a także obalamy funkcjonujące jeszcze mity. Każdy może wejść na https://www.dkms.pl/pl/naszpikuj-sie-wiedzai dowiedzieć się więcej o dawstwie szpiku - mówi Magdalena Przysłupska, rzecznik prasowy Fundacji DKMS.

Jak zostać potencjalnym dawcą szpiku?

1. Sprawdź czy możesz zostać dawcą

Podjęcie świadomej i dobrze przemyślanej decyzji o dołączeniu  do bazy potencjalnych dawców  szpiku to już połowa sukcesu, jednak aby to zrobić, należy spełnić pewne kryteria.  Dawcą komórek macierzystych  z krwi lub szpiku może zostać każdy zdrowy człowiek pomiędzy 18. a 55. rokiem życia, ważący powyżej 50 kilogramów.

2. Zarejestruj się

Proces rejestracji nie jest skomplikowany. Wystarczy wejść  na stronę  fundacji i wypełnić  formularz  rejestracyjny. W  ciągu  2 dni od wypełnienia  zgłoszenia, na podany adres wysłany zostaje pakiet rejestracyjny zawierający pałeczki do  poboru wymazu z jamy ustnej  oraz formularz do wypełnienia. Pałeczki (koniecznie dwie) wraz z poprawnie  wypełnioną deklaracją  należy  odesłać  pocztą  na  adres fundacji.  Koszt rejestracji, przesyłki i przeprowadzenie badania  zgodności antygenowej  HLA potencjalnych  dawców  jest  w całości pokrywany przez Fundację DKMS.

3. Twój bliźniak genetyczny potrzebuje pomocy

Według statystyk Fundacji DKMS,  w ciągu 10 lat od rejestracji, maksymalnie 5 na 100 zarejestrowanym osób zostaje rzeczywistym dawcą. Proces poprzedzający oddanie szpiku składa się z trzech  etapów.  Na  początku,  zarejestrowana  osoba otrzymuje  telefon z fundacji z informacją o bliźniaku genetycznym, który potrzebuje pomocy. Gdy dawca może i wyrazi chęć podzielenia się cząstką  siebie,  umawiany  jest  do  najbliższej  przychodni aby oddać próbki krwi, co umożliwi ostateczne potwierdzenie zgodności genetycznej bliźniaków.

Etapem, bezpośrednio poprzedzającym oddanie szpiku są kompleksowe  badania, wykluczające wszelkie zagrożenia. Dopełnienie wszelkich formalności, dotyczących badań oraz zwolnienia z pracy lub szkoły, odbywa się we wsparciu Fundacji DKMS.

4. Czas na pobranie komórek macierzystych

Jeżeli  w wyniku przeprowadzonych  badań,  dawca kwalifikuje  się  do pobrania, może być ono wykonane na dwa różne sposoby. W  80% przypadków  jest to pobranie  krwiotwórczych  komórek macierzystych z krwi obwodowej. Wcześniej dawca  przez  4  dni  przyjmuje  czynnik  wzrostu,  aby zwiększyć  ilość  komórek  we  krwi. Następnie komórki  są  pobierane poprzez  dojścia  dożylne, zakładane na ramionach. Krew przepływa z jednego ramienia poprzez tzw. separator komórek i wraca drugim  wejściem  do organizmu dawcy. 

Całość  zabiegu  trwa  około  4  godziny i  nie  wymaga hospitalizacji. Kolejną metodą jest pobrane szpiku kostnego z talerza kości biodrowej. Zabieg trwa jedynie godzinę, odbywa się w znieczuleniu ogólnym, dlatego dawca podlega hospitalizacji od 2 do 3 dni. W  ciągu  48  godzin  od pobrania  komórek  macierzystych,  odbywa przeszczepienie,  czyli  transfer komórek  od  dawcy  do  biorcy,  które  w  ramach  tzw. "zadomowienia" przenoszone są przez krew w organizmie i samodzielnie umieszczają się w przestrzeni szpiku kostnego pacjenta. Czas rekonwalescencji dawcy po każdym z opisanych zabiegów trwa przeważnie do 5 dni ,a ubytek szpiku ulega całkowitej regeneracji już po około 2-3 tygodniach.

5. Misja wykonana -podarowałeś szansę na życie!

Każdemu dawcy, w zależności od liczby pobrań, przysługuje odznaka "Dawcy Przeszczepu" lub "Zasłużonego Dawcy Przeszczepu", z którymi wiążą się pewne uprawnienia. Jednak nie to jest w tym wszystkim najważniejsze. Podarowanie szansy na życie jest dobrem samym w sobie, a osoby, które miały okazję przeżyć to na "własnej skórze" mówią o poczuciu ogromnej radości, satysfakcji lub nawet spełnienia. Warto więc poświęcić te kilka minut na rejestrację, bo może na lepsze zmienić życie więcej niż jednej osoby.

 

DOKŁADNĄ INSTRUKCJĘ, JAK ZOSTAĆ DAWCĄ SZPIKU ZNAJDZIESZ TUTAJ>>> 

Opracowanie: