Na ludzkiej głowie znajduje się średnio 100 000 włosów, rosnących 1–2 cm miesięcznie, pozostają od 3 do 6 lat. Codziennie wypada nam ok. 50-100 włosów i jest to normalny proces. Jeżeli natomiast dostrzegamy, że włosów wypada więcej niż 100 dziennie, może to oznaczać jeden z rodzajów łysienia.
Różne formy łysienia są wynikiem przejściowego lub trwałego wypadania włosów na małej powierzchni albo obejmującej całą owłosioną skórę głowy, a niekiedy i inne części ciała.
Poza najczęstszym pospolitym łysieniem androgenowym, które pojawia się zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet, znane są także inne rodzaje tego schorzenia. Łysienie plackowate może dotyczyć zarówno dorosłych, jak i dzieci. Polega na pojawieniu się przejściowych lub trwałych ognisk łysienia rozmaitej wielkości i kształtu. Występuje przede wszystkim na skórze owłosionej głowy, ale mogą pojawiać się również w okolicach pachowych, narządów płciowych, brwi i rzęs. Zazwyczaj zmiany te występują na ograniczonej obszarze, rzadziej dotyczą całej powierzchni skóry głowy. Przyczyna nie jest dokładnie poznana. Wiadomo jednak, że ma ono charakter zapalny w otoczeniu mieszków włosowych. Na rozwój łysienia plackowatego mogą wpływać czynniki emocjonalne (stres), hormonalne, genetyczne lub niedoborowe (np. niedobór cynku).
Łysienie związane ze stresem, niedoborem minerałów w organizmie bądź przebytymi chorobami dotyczy mężczyzn i kobiet. Schorzenie tego typu prowadzi do niewielkiego przerzedzenia włosów i nie powinno prowadzić do całkowitej ich utraty. Zazwyczaj kończy się w momencie ustania przyczyn.
Łysienie związane z zaburzeniami hormonalnymi dotyczy kobiet. Włosy wypadają na ogół z całej głowy, chociaż w największym stopniu w jej górnej części, w wyniku czego następuje ich przerzedzenie. Ten rodzaj łysienia może wystąpić u kobiet podczas menopauzy oraz w okresie poporodowym.
Najczęściej do gabinetu dermatologicznego trafiają pacjenci z łysieniem androgenowym, które występuje bardzo często i stanowi duży problem estetyczny oraz psychologiczny. Jest jedną z najczęstszych postaci łysienia u kobiet. Schorzenie to dotyczy od 20 do 60 proc. kobiet przed ukończeniem 60. Roku życia.
W etiologii łysienia androgenowego podstawową rolę odgrywają uwarunkowania genetyczne, bierze się pod uwagę geny odpowiedzialne za produkcję hormonów " męskich" androgenowych, ich przekształcanie się do dihydrotestosteronu oraz wrażliwość receptorów na ich działanie. To częsty problem u kobiet z zespołem policystycznych jajników.
Łysienie androgenowe u kobiet może przebiegać w dwojaki sposób:
1) według typu męskiego, w którym początkowo występuje przerzedzenie włosów w okolicy tzw. "zakoli" i na szczycie głowy, a następnie rozprzestrzenia się w kierunku skroni. Stopień zaawansowania łysienia jest określany w 7-stopniowej skali wg Hamiltona-Norwooda;
2) według typu kobiecego, w którym występuje rozlane przerzedzenie włosów obejmujące centralną część skóry głowy z zachowaniem 2-3-centymetrowego pasma owłosienia w okolicy czołowej. Ten typ łysienia występuje wyłącznie u kobiet. Należy podkreślić, że nie dochodzi tu do całkowitej utraty włosów. Nasilenie łysienia ocenia się przy użyciu 3-stopniowej skali wg Ludwiga.
Stopień I - widoczne przerzedzenie włosów obejmujące centralną część skóry głowy z zachowaniem 2-3 cm pasma owłosienia w okolicy czołowej;
Stopień II - wyraźne przerzedzenie włosów obejmujące centralną część skóry głowy z zachowaniem owłosienia jak w stopniu I
Stopień III - prawie całkowite wyłysienie w centralnej części skóry głowy z zachowaniem owłosienia jak w stopniu I i II.
Niezwykle ważne w ustaleniu diagnozy jest oznaczenie stężenia poszczególnych hormonów, a wizyta u specjalisty dermatologa jest konieczna.
Pomimo wielu badań dotyczących cyklu wzrostu włosa i poznania czynników wpływających na jego zahamowanie, nadal brak jest leku, którego działanie spowodowałoby trwały efekt terapii łysienia androgenowego.
U kobiet z zaburzeniami hormonalnymi zalecane są preparaty regulujące stężenie hormonów androgenowych. Konieczna jest konsultacja u lekarza specjalisty ginekologa lub endokrynologa. Przykładem leków najczęściej zalecanych są: octan cyproteronu, spironolakton, flutamid i finasteryd. W terapii łysienia androgenowego u kobiet najczęściej stosowane są octan cyproteronu oraz estrogeny. Z innych preparatów stosowanych w leczeniu łysienia androgenowego należy wymienić witaminy B6 oraz H, cysteinę. Najkorzystniejsze wyniki leczenia łysienia androgenowego osiąga się łącząc preparat stosowany zewnętrznie z doustnie stosowanymi preparatami hormonalnymi. Leczenie zewnętrzne obejmuje stosowanie leków zawierających minoksidil czy amineksil. W przypadku braku powodzenia terapeutycznego, konieczne jest włączenie bardziej zaawansowanych metod leczenia w celu zatrzymania tego procesu.
Najbardziej popularna jest obecnie metoda mezoterapii, gdzie wykorzystujemy różne rodzaje leków, koktajle mające na celu nie tylko zatrzymanie wypadania włosów, ale również ich silne pobudzenie. W celu zatrzymania wypadania włosów najczęściej konieczne jest wykonanie przynajmniej kilku zabiegów. W przypadku stosowania koktajli bogatych w składniki odżywcze i witaminy to cykl 4-5 zabiegów w odstępach co 2-4 tygodni powinien zatrzymać wypadanie włosów, kolejne zabiegi będą już wpływać na proces regeneracji i odbudowy włosów. Stosowane od lat osocze bogatopłytkowe, pobudzające wzrost włosów to już "złoty standard" w tej dziedzinie. Seria czterech zabiegów co 3-4 tygodnie może przynieść bardzo dobre efekty.
Najtrudniej sprawa wygląda w przypadku łysienia androgenowego, tak powszechnego po 35 roku życia u mężczyzn i po 40 roku życia u kobiet. Wtedy kiedy inne sposoby zawodzą sięgamy po komórki macierzyste i progenitorowe dostępne w nowatorskim zabiegu przeszczepu komórek. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym, a podawany w formie mezoterapii przesącz tkankowy jest obecnie najsilniejszym stymulatorem stosowanym w leczeniu łysienia androgenowego. Jeden zabieg raz na 2-3 lata pozwala cieszyć się dobrym efektem i u mężczyzn i kobiet.
ZADAJ PYTANIE EKSPERTOWI