W Sochaczewie doszło do niecodziennego znaleziska, które z pewnością zapisze się w lokalnej historii. Członkowie Sochaczewskiej Grupy Odkrywców Historii, podczas niedzielnej wędrówki po łąkach nieopodal zabudowań gospodarczych, natknęli się na metalową kankę po mleku. Wewnątrz skrywał się sztandar 68. Wrzesińskiego Pułku Piechoty.
Początkowo znalezisko trafiło do Muzeum Ziemi Sochaczewskiej Pola Bitwy Nad Bzurą, jednak instytucja nie była w stanie wykonać jego konserwacji. Dlatego przedmioty trafiły do Muzeum Wojska Polskiego, we wtorek odbyło się przekazanie i otwarcie metalowej bańki, z której wyciągnięto płachtę sztandaru i fragmenty prawdopodobnie kurtki mundurowej.
Dyrektor muzeum w Sochaczewie (woj. mazowieckie) Radosław Jarosiński wyraził nadzieję, że po konserwacji sztandar wróci do Sochaczewa, gdzie będzie mógł być eksponowany obok innego cennego sztandaru - 59. pułku piechoty, również odnalezionego dzięki staraniom eksploratorów.
We wtorek specjaliści z Pracowni Konserwacji Tkanin Muzeum Wojska Polskiego otworzyli odnalezioną kankę i wyjęli skrywany w niej płat materiału. Widać wyraźnie, że jest to sztandar 68. Wrzesińskiego Pułku Piechoty. Na materiale widać wyszyte numery pułku, a także orła.
Jak podkreślił Jakub Wojewoda z Muzeum Wojska Polskiego, sztandar jest w niezłym stanie. Najważniejsze, że jest w całości. Natomiast prace konserwacyjne potrwają co najmniej kilka lat - przekazał.
Na miejscu obecni byli znalazcy z Sochaczewskiej Grupy Odkrywców Historii: Daniel Wylot, Hubert Pietrzak, Krzysztof Kwiatkowski i Krzysztof Krystosiak. Po otwarciu bańki okazało się, że coś jest w środku. To mogłyby być jakieś szmaty, mógł być to np. mundur. Ale zobaczyliśmy frędzle i złote hafty. A przy mundurze nie ma frędzli. Wtedy wiedzieliśmy już, że znaleźliśmy sztandar - przekazał Krystosiak.
Daniel Wylot zaznaczył, że najpierw myśleli, że to sztandar 37. pułku, ponieważ istnieje relacja ze schowania tego sztandaru właśnie w tej okolicy. Widać, że było to świętością dla tego, który go schował, bo było to zawinięte i na jakiś czas dobrze zabezpieczone. Gruba blaszana kanka, zaczopowana drewnem i zalana smołą - zaznaczył Hubert Pietrzak.
Stowarzyszenie Sochaczewska Grupa Odkrywców Historii powstało w 2019 roku i obecnie liczy 50 osób. Prowadzi akcję "Powrót do domu" - stara się odnajdywać zagubione nieśmiertelniki żołnierzy września 1939 roku i oddawać je ich rodzinom.
68. Pułk Piechoty swoją nazwę otrzymał 1 lutego 1920 roku, jednak jego początki sięgają 21 stycznia 1919 roku, kiedy był wymieniany jako 1. Pułk Rezerwy Strzelców Wielkopolskich.
W roku 1939 pułk wszedł w skład 17. Dywizji Piechoty. W dniu 1 września pułk zajmował pozycje w rejonie miejscowości Staw - Wólka. Zgodnie z rozkazem gen. Kutrzeby, pułk przemieszczał się w kierunku na Warszawę.
Ciężkie okupione dużymi stratami walki, pułk toczył w dniach 17 i 18 września w rejonie Puszczy Kamionowskiej. 23 września resztki pułku przebiły się do Warszawy i kontynuowały walkę w obronie stolicy aż, do jej kapitulacji 28 września 1939 roku.
