Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów w skrócie MIZS to choroba, której istotą jest przewlekły proces zapalny uszkadzający chrząstkę stawową i nasady kostne. Przypadki MIZS odnotowuje się na całym świecie. Może występować u dzieci w każdym wieku, jego przebieg jest różnorodny.
Choroba może mieć bardzo burzliwy, gwałtowny początek, lub objawy mogą prawie niepostrzeżenie, powoli się rozwijać będąc przez długi czas trudne do zauważenia nawet przez rodziców.
Początkowo mogą to być jedynie skargi na bóle nóg po dłuższym spacerze, niechęć do wczesnego wstawania do szkoły lub przedszkola. Kłopoty w odrabianiu lekcji mogą wynikać z obecności dyskretnych obrzęków drobnych stawów rąk a nie z lenistwa. Utrzymujące się stany podgorączkowe powinny skłonić rodziców do rozważenia wizyty u pediatry. Tego rodzaju objawy są tak powszechne, że w związku z tym bardzo łatwo są bagatelizowane.
Bardzo trudne do wykrycia jest zapalenie błony naczyniowej oka (tak zwane zimne zapalenie naczyniówki), które jest częstym powikłaniem MIZS, niekiedy może nawet wyprzedzać wystąpienie objawów stawowych, jednak wykrycie zmian ocznych jest możliwe tylko przez lekarza okulistę.
Podłożem MIZS są zmiany w układzie immunologicznym - który powinien bronić naszych organizmów przed występowaniem chorób. W przypadku pojawienia się objawów choroby "reumatycznej" mamy do czynienia z odwrotną relacją, komórki układu immunologicznego atakują wybrane komórki i układy organizmu dokonując postępujących zniszczeń. Warto dodać, że MIZS jest chorobą uwarunkowaną genetycznie.
Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów dotyka całego organizmu. Dochodzi do uszkodzeń stawów, kości, mięśni, skóry, ścięgien ale także oczu, naczyń, płuc, serca, przewodu pokarmowego. Może dojść do zaburzeń wzrastania całego organizmu czyli niskorosłości, jak również do zahamowania lub przyspieszania wzrastania poszczególnych kości.
W większości przypadków choroba u dziecka zaczyna się od zapalenia jednego stawu, przeważnie jest to zapalenie stawu kolanowego, zewnętrznie objawia się obrzękiem kolana, z reguły nie ma zaczerwienienia skóry nad stawem, przy dokładniejszej obserwacji można zauważyć utrudnienie w ruchomości kolana. W czasie chodzenia zwłaszcza w godzinach porannych występuje niewielkiego stopnia utykanie. Należy pamiętać, że obrzęk kolana może być objawem stanu zapalnego stawu kolanowego, a nie skutkiem urazu, jak powszechnie jest to oceniane. Niechęć do wstawania rano to może być sztywność poranna - jeden z charakterystycznych objawów reumatoidalnego zapalenia stawów.
