Czerniak podpaznokciowy (subungual melanoma - SM) jest rzadką postacią czerniaka. Powstaje w wyniku złośliwej transformacji komórek barwnikowych skóry - melanocytów. Może powstać w obrębie każdego paznokcia, zwykle jednak obserwuje się go w obrębie kciuka i palucha.

Dr n. med. Joanna Sułowicz - specjalista dermatolog-wenerolog, podkreśla, że w przypadku czerniaka podpaznokciowego do czynników jego powstania zalicza się starszy wiek, ciemny fototyp oraz uraz.

Swoim obrazem może przypominać znamiona melanocytarne, krwiaka podpaznokciowego,  a nawet tak popularne zakażenia grzybicze. To jest przyczyną tego, że w początkowych okresach swojego rozwoju często nie budzi niepokoju pacjentów co sprawia, że rozpoznawany jest często dopiero w znacznym stopniu zaawansowania - tłumaczy lekarka.

Objawy i dolegliwości

Niepokój pacjenta powinno wzbudzić pojawienie się pasmowatego przebarwienia w obrębie płytki paznokciowej. W przypadku bardziej zaawansowanych guzów dochodzi do pojawienia się ciemnego zabarwienia w obrębie obrąbka paznokcia, zniszczenia płytki paznokciowej lub powstania owrzodzenia.  

Diagnostyka

Bardzo istotne jest zebranie dokładnego wywiadu: czasu występowania zmiany, czy się powiększa, ewentualnego urazu w przeszłości, ocena czy zajęty jest tylko jeden paznokieć, czy może klika.

Specjalistka zwraca uwagę, że jednak podstawą badania jest ocena dermatoskopowa, która pozwala określić charakter zmiany. Niejednokrotnie po przyłożeniu dermatoskopu można stwierdzić, iż groźnie wyglądająca zmiana jest jedynie krwiakiem. W przypadku zmiany barwnikowej ocenia się obecność i układ prążków barwnika. Ważne jest czy układ prążków jest równoległy i czy one są jednakowej grubości - wówczas prawdopodobnie jest to znamię podpaznokciowe o charakterze łagodnym, wymagające jedynie okresowej kontroli. Natomiast nieregularne prążki, różnej grubości, ułożone nierównolegle, obecność globul lub barwnika w obrębie  obrąbka paznokcia (tzw. objaw Hutchinsona) przemawiają za podejrzeniem czerniaka. Celem wykluczenia lub potwierdzenia tej diagnozy wymagane jest wykonanie biopsji okienkowej, tzn. po częściowym usunięciu płytki paznokciowej i odsłonięciu macierzy pobiera się fragment tkanki zawierającej barwnik celem jej oceny pod kątem występowania nowotworowo zmienionych komórek - tłumaczy dermatolog.

Należy pamiętać, że rokowanie w przypadku czerniaka zależy od stopnia jego zaawansowania w momencie wykrycia zmiany. Dlatego tez tak ważne jest, aby w chwili zauważenia jakichkolwiek zmian w postaci ciemniejszego zabarwienia płytki paznokciowej natychmiast zgłosić się do dermatologa. W tym przypadku czas to życie.

Leczenie

W przypadku mniej zaawansowanych zmian zalecanym postępowaniem jest usuniecie całej płytki paznokciowej wraz ze znajdująca się pod nią zmianą barwnikową. Otrzymany w ten sposób materiał poddaje się następnie badaniu histopatologicznemu. W bardziej zaawansowanych przypadkach wymagane jest poszerzenie radykalności zabiegu, wówczas amputuje się cały paliczek palca, na którym zlokalizowany był czerniak.

Informacje o ekspercie:
Dr n. med. Joanna Sułowicz - specjalista dermatolog-wenerolog, lekarz medycyny estetycznej, SCM estetic w Krakowie.