Wszystkie dzieci, zarówno dziewczynki, jak i chłopcy, w wieku od dziewięciu do czternastu lat (po 9. roku życia do ukończenia 14. lat), mogą korzystać z dwóch bezpłatnych szczepionek przeciwko wirusowi HPV, czyli wirusowi brodawczaka ludzkiego. Właśnie o tych szczepieniach będziemy mówić w tym tygodniu w cyklu "Twoje Zdrowie w Faktach RMF FM". Zwracamy uwagę na szczepionkę przeciwko HPV, bo jest to preparat, który zmniejsza ryzyko zachorowania na różne rodzaje nowotworów. Chodzi nie tylko o raka szyjki macicy, lecz także m.in. o nowotwory głowy i szyi oraz o raka odbytu.
Wirus HPV jest najczęściej kojarzony z tym, że powoduje raka szyjki macicy. To potwierdza wirusolog profesor Tomasz Dzieciątkowski. Zaznacza jednocześnie, że nowotworów wywołanych przez HPV jest dużo więcej. Te nowotwory mogą dotyczyć obu płci. I także przed tymi chorobami chroni szczepienie. Część osób zastanawia się, dlaczego szczepienie przeciwko wirusowi HPV, jest rekomendowane zarówno dla dziewcząt, jak i dla chłopców. Rodzice pytają: "Czemu mam szczepić syna? Przecież on nie ma macicy". HPV to nie tylko nowotwory szyjki macicy, to także nowotwory odbytu i nowotwory prącia. Zmiana zachowań seksualnych wywołała także ryzyko nowotworów głowy i szyi, w tym brodawczaków krtani. Mówiąc dosadnie: najprostszym i najpewniejszym wektorem przenoszenia HPV w populacji jest męski penis. Szczepienie przeciwko HPV chłopców zapobiega nowotworom u chłopców oraz zmniejsza ryzyko HPV u dziewcząt. Wobec tego szczepiąc syna, zabezpieczamy też potencjalnie jego partnerki - wyjaśnia w rozmowie z reporterem RMF FM wirusolog prof. Dzieciątkowski.
W Polsce w powszechnym programie szczepień przeciw HPV bezpłatnie dostępne są dwie szczepionki: 2-walentana szczepionka Cervarix i 9-walentna szczepionka Gardasil 9. Obie szczepionki chronią przed najbardziej onkogennymi typami wirusa. Pierwszy z preparatów znajduje się na liście bezpłatnych leków dla dzieci i młodzieży, tzw. "Liście 18", dla osób niepełnoletnich. Drugi preparat jest dostępny bezpłatnie w ramach ogólnopolskiej refundacji dla wspomnianej grupy w wieku 9-14 lat. Szczepienia przeciw HPV w ramach programu podawane są w dwóch dawkach. Odstęp między tymi dawkami w programie wynosi od 6. do 12. miesięcy.
Od września ubiegłego roku podstawowy sposób zapisywania dzieci na szczepienie przeciwko wirusowi HPV to kontakt z poradnią Podstawowej Opieki Zdrowotnej. "Od 1 września 2024 r. możesz zarejestrować się na szczepienie w każdej przychodni POZ" - przypomina w specjalnym komunikacie Ministerstwo Zdrowia. W komunikacie czytamy także: "Od 1 września podstawową formą rejestracji na szczepienie przeciw HPV jest bezpośredni kontakt z przychodnią POZ. E-rejestracja jest fakultatywnym narzędziem dla punktów szczepień, dlatego nie do każdej przychodni umówisz się przez infolinię, Internetowe Konto Pacjenta oraz przez aplikację mojeIKP".
HPV (Human Papilloma Virus) to nazwa ludzkiego wirusa brodawczaka. HPV odpowiada za zachorowania na raka szyjki macicy, a także inne choroby nowotworowe.
Jeżeli chcemy przerwać krążenie wirusa w populacji, to szczepienie jednej płci nie daje rezultatów. Gdy zaszczepimy tylko dziewczynki, a wirus będzie krążył dalej. Trzeba szczepić populacyjnie, obie płcie - podkreślał w rozmowie z RMF FM pediatra, prezes Polskiego Towarzystwa Wakcynologii, czyli nauki o szczepieniach, profesor Jacek Wysocki. Australia szczepi dzieci w wieku około 10-12 lat, w zależności od regionu. Prognozy są tam takie, że ten nowotwór zniknie tam około 2030 roku - dodawał specjalista.
Przedział 9-13 lat to najlepszy okres na podanie szczepionki przeciwko HPV, przed inicjacją seksualną. Zauważam, że czasami zdarzają się problemy z dokończeniem szczepienia. Szczepienie przeciwko HPV jest dwudawkowe. Warto nie czekać do trzynastu lat, a zrobić to wcześniej. Wśród moich pacjentów dominują dzieci w wieku 10-11 lat - zaznaczał w rozmowie z RMF FM prof. Jacek Wysocki. Nie warto odkładać tego szczepienia. Preparat może być bezpiecznie podawany 9-latkom - dodaje w rozmowie z RMF FM pediatra i epidemiolog z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego prof. Aneta Nitsch-Osuch.
W połowie maja w życie weszła ważna zmiana dotycząca szczepień nastolatków przeciwko wirusowi HPV. Chodzi o nowy wykaz zalecanych szczepień ochronnych. Pojawiło się w nim nowe, łagodniejsze zalecenie, kiedy nastolatek powinien przyjąć drugą dawkę szczepionki przeciwko wirusowi HPV. Przed majową zmianą drugą dawkę szczepionki przeciwko HPV dziecko musiało przyjąć najpóźniej w dniu, gdy kończy czternaście lat. Teraz można zrobić to także później - po czternastych urodzinach. Ważne jest tylko zachowanie odstępu, od sześciu do dwunastu miesięcy, pomiędzy pierwszą a drugą dawką.
Zauważamy, jako lekarze, że zdarzają się problemy z dokończeniem szczepienia, to jest szczepienie dwudawkowe, warto nie czekać do ostatniej chwili, tylko zrobić to wcześniej. Gdy patrzę na moich pacjentów, widzę, że dzieci w wieku 10-11 lat najczęściej są szczepione - komentował w rozmowie z RMF FM pediatra profesor Jacek Wysocki, prezes Polskiego Towarzystwa Wakcynologicznego.
Eksperci portalu szczepienia.info przypominają także, że wszystkie przypadki raka szyjki macicy są poprzedzone przewlekłą infekcją HPV, a rak szyjki macicy to czwarty na świecie, piąty w Europie i siódmy w Polsce nowotwór kobiet. Wirus HPV (Human Papillomavirus) to ludzki wirus brodawczaka. Wyróżnia się ponad 150 typów HPV, w tym typy niskiego ryzyka, które wywołują m.in. niezłośliwe brodawki narządów płciowych (kłykciny) i brodawczaki oraz typy o wysokim potencjale onkogennym, odpowiedzialne za zmiany przedrakowe i raka szyjki macicy oraz inne choroby nowotworowe.
