"Jestem w 100 proc. przekonany, że ten obiekt ulegnie kiedyś awarii lub katastrofie" - mówił na konferencji prasowej autor ekspertyzy dotyczącej stanu technicznego estakady w Chorzowie Krzysztof Tokarek. W poniedziałek władze miasta natychmiastowo wyłączyły estakadę z użytkowania.
- W Chorzowie estakada z lat 70. jest w katastrofalnym stanie i może się zawalić w każdej chwili z powodu korozji i wadliwej stali użytej do budowy.
- Ekspertyza na 235 stronach, wykonana przez 9 ekspertów, wykazała zaawansowaną korozję w elementach nośnych, a naprawa byłaby jedynie tymczasowa na kilka lat.
- Wyłączenie estakady spowodowało ogromne utrudnienia w ruchu, bo codziennie przejeżdża nią około 45 tys. pojazdów, głównie tranzytowych.
Władze Chorzowa w poniedziałek otrzymały ekspertyzę, w której wskazano, że należy niezwłocznie zamknąć estakadę.
"Nikt nie jest w stanie przewidzieć, kiedy to nastąpi"
Jestem w 100 proc. przekonany, że ten obiekt ulegnie kiedyś awarii lub katastrofie. Niestety nie jestem i nikt nie jest w stanie przewidzieć, kiedy to nastąpi. Może to być dziś, za tydzień, za miesiąc lub za pięć lat - podkreślił Krzysztof Tokarek podczas konferencji prasowej.
Autor ekspertyzy wskazał, że największym problemem obiektu jest wykorzystana podczas jego budowy stal wysokowęglowa, która jest bardzo podatna na proces korozji naprężeniowej. Ta stal może pęknąć nagle, niespodziewanie i bez żadnych wcześniejszych oznak - zaalarmował.
Jako przykład podał most Caroli w Dreźnie. Został on - podobnie jak chorzowska estakad - oddany do użytku w latach 70 XX w. Wybudowano go ze stali tego samego rodzaju, która pochodziła z NRD. W 2024 r. fragment drezdeńskiego mostu się zawalił. Krzysztof Tokarek podkreślił, że obiekt był stale monitorowany, a od sygnału o nieprawidłowościach do katastrofy doszło w ciągu kilku minut.
Ekspert zaznaczył, że do szeregu błędów doszło już podczas budowy estakady. Na podstawie źródeł oraz przeprowadzonych badań zasygnalizował, że nie wszystkie stalowe cięgna sprężające, które w głównej mierze odpowiadają za wytrzymałość konstrukcji, zostały właściwie zamontowane. Części z nich właściwie nie zabezpieczono, co przyspieszyło procesy korozyjne.
Pustki w kanałach i zaawansowana korozja
Przeprowadzona na zlecenie Urzędu Miejskiego w Chorzowie ekspertyza została sporządzona na podstawie archiwalnych dokumentów oraz przeprowadzonych w 2025 r. badań z wykorzystanie m.in. skanowania laserowego, georadaru i ultrasonografu.
Badania wykazały, że w kanałach, w których powinny znajdować się stalowe cięgna sprężające, występują pustki oraz zaawansowana korozja. Według ekspertyzy ich pęknięcie doprowadzi do awarii lub katastrofy budowlanej.
Krzysztof Tokarek zaznaczył, że estakadę można wzmocnić, ale będzie to tylko i wyłącznie rozwiązanie tymczasowe na cztery lub pięć lat. Ponadto wiąże się z ryzykiem awarii lub katastrofy podczas prowadzonych prac.
Dodał, że opracowanie dotyczące stanu technicznego estakady liczy 235 stron. Pracowało nad nim dziewięciu ekspertów z różnych branż - zapewnił.
Ekspertyza ma zostać poddana analizie Wojewódzkiego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Katowicach.
Ogromne utrudnienia. Jeździło tamtędy 45 tys. pojazdów dziennie
Wyłączenie estakady z użytkowania spowodowało poważne utrudnienia w ruchu, zarówno samochodów i pieszych, jak i transportu publicznego - autobusów, tramwajów i pociągów. Z danych urzędu wynikało, że estakadą codziennie przejeżdżało ok. 45 tys. pojazdów, a ponad 80 proc. stanowił ruch tranzytowy. Ul. Katowicka (DK 79) to ważne połączenie pomiędzy Bytomiem a Katowicami.
W środę PKP Polskie Linie Kolejowe zdecydowały o przywróceniu ruchu kolejowego pod estakadą. W komunikacie poinformowały, że będzie się on odbywał pod nadzorem pracowników PKP PLK.
Zarząd Transportu Metropolitalnego wprowadził objazdy dla tramwajów i autobusów. Ustawił także tymczasowe przystanki autobusowe. Magistrat wyznaczył dodatkowe przejścia dla pieszych.
Chorzowska estakada powstała w latach 70. XX w., aby rozwiązać problemy komunikacyjne w tej części miasta. Nad miejskim rynkiem zbudowano dwa dwupasmowe, kilkusetmetrowe wiadukty estakady, które oddano do użytku w 1979 r. Znacząco poprawiło to poruszanie się na trasie Katowice - Bytom, ale całkowicie zmieniło oblicze centrum Chorzowa. Pomysły dotyczące wyburzenia estakady pojawiały się wielokrotnie, ale nigdy nie wprowadzono ich w życie.