W skrajnych przypadkach użądlenia mogą doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego – ostrzega Główny Inspektor Sanitarny. Nieleczony wstrząs grozi śmiercią. „Szczególnie niebezpieczna jest reakcja anafilaktyczna wywołana przez użądlenie osy, pszczoły i szerszenia. Może od razu dojść do nagłego spadku ciśnienia krwi, przyspieszonej akcji serca i utraty przytomności" – alarmuje alergolog prof. Ewa Czarnobilska.
GIS wyjaśnia na swojej stronie internetowej, że użądlenie przez owada jest szczególnie groźne "jeżeli pszczoła albo osa zaatakowała okolicę ust, gardła lub języka lub jeśli osoba użądlona jest uczulona na jad owada. Obie sytuacje mogą zagrażać życiu i wymagają jak najszybszej pomocy lekarskiej".
Najbardziej niebezpieczne są osy. "Zabicie jednej - czytamy w komunikacie - powoduje atak wszystkich os z gniazda, ponieważ w chwili zabicia rozrywa się woreczek jadowy, który uwalnia substancje chemiczną, której woń prowokuje owady do ataku".
W chwili użądlenia wstrzyknięty jad powoduje ból, zaczerwienienie i obrzęk. Dolegliwości te utrzymują się od kilku godzin do doby, wpływ na to ma liczba użądleń, rodzaj owada, indywidualna odporność organizmu. Nasilenie tych objawów wskazuje na uczulenie. Wówczas może dojść do wstrząsu anafilaktycznego.
JAK ŁAGODZIĆ BÓL I SWĘDZENIE PO UKĄSZENIU OWADÓW U DZIECI? RADZI DERMATOLOG DR HAB. ALEKSANDRA SZLACHCIC
Od pierwszych objawów wstrząsu do utraty przytomności mija kilka minut
Pierwszym objawem reakcji anafilaktycznej mogą być pokrzywkowe bąble na ciele, świąd rąk, obrzęk warg ze świądem i zaczerwienienie. Dopiero później pojawia się duszność, drapanie w gardle, obrzęk krtani, wymioty, ból brzucha. Na samym końcu może dojść do spadku ciśnienia, utraty przytomności. Bez podania leku ciężki wstrząs anafilaktyczny może skończyć się śmiercią - ostrzega prof. Ewa Czarnobilska, kierownik Centrum Alergologii Klinicznej i Środowiskowej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.
Jedynym lekiem ratującym osobę we wstrząsie anafilaktycznym jest adrenalina. Trzeba ją podać bardzo szybko i samodzielnie - pogotowie może nie zdążyć dojechać. Dlatego na rynku dostępne są ampułko-strzykawki z adrenaliną. Zastrzyk można zrobić samemu, nawet przez ubranie. Igłę należy wbić w udo. Od pierwszych objawów wstrząsu do utraty przytomności mija zaledwie kilka minut. Dlatego tak ważne jest dostrzeżenie pierwszych objawów. Osoby, które mają skłonności do anafilaksji, powinni mieć adrenalinę zawsze przy sobie - podkreśla prof. Czarnobilska.
Jednym z głównych alergenów, który może prowadzić do wstrząsu jest jad: pszczół, os czy szerszeni. Wstrząs mogą też wywołać niektóre pokarmy, i dodatki do żywności: orzeszki, owoce morza, jaja, soja, konserwanty, a także leki: antybiotyki, leki przeciwbólowe.