Wstrząs anafilaktyczny – bardzo ciężka i nagła reakcja alergiczna - stanowi bezpośrednie zagrożenie życia. Alergicy, którzy doświadczyli już niepokojących objawów, powinni zawsze mieć przy sobie adrenalinę, by w razie potrzeby ją sobie zaaplikować.
Anafilaksją zagrożony jest każdy, choć szczególnie - alergicy uczuleni na pokarmy (najczęściej to orzechy, owoce morza, ryby, niektóre owoce, mleko, jajka) oraz jad owadów błonkoskrzydłych, a ze środków medycznych: na leki, środki kontrastowe używane w radiologii i lateks, który jest m. in. w rękawiczkach.
Z własnej praktyki pamiętam przypadek chłopaka, którego rodzice zabrali na uroczystą kolację z okazji 18. urodzin do tajskiej restauracji. Wkrótce po powrocie do domu zaczął się dusić, na szczęście w porę otrzymał pomoc. Inna pacjentka godzinę po znieczuleniu do drobnego zabiegu stomatologicznego zasłabła prowadząc samochód, na szczęście przed omdleniem zdążyła się zatrzymać, ocknęła się już na izbie przyjęć – opowiada dr Wojciech A. Rychlik z Górnośląskiego Centrum Medycznego w Katowicach.
Wśród objawów zbliżającego się wstrząsu anafilaktycznego, które powinny nas zaalarmować po narażeniu na alergen, są:
- nagły spadek ciśnienia,
- tachykardia czyli przyspieszenie akcji serca,
- duszność,
- świszczący oddech,
- obrzęk ust, języka,
- chrypka,
- gwałtowny kaszel,
- swędząca pokrzywka,
- rumień,
- nudności,
- kurczowe bóle brzucha,
- wymioty,
- biegunka,
- zawroty głowy,
- osłabienie i omdlenie.
Jeśli osoba uczulona ma przy sobie strzykawkę z adrenaliną (preparat przepisuje na receptę lekarz), powinna ją sobie natychmiast wstrzyknąć domięśniowo, do mięśnia uda. Jeśli nie, należy pilnie wezwać pogotowie ratunkowe. Po udzieleniu pomocy zalecana jest 12- 24 godzinna obserwacja, bo może wystąpić reakcja drugiej fazy. Potem nie wolno zapomnieć o diagnostyce alergologicznej.
Osoba, u której wystąpiła kiedykolwiek silna reakcja alergiczna - z obrzękami, dusznością, ma wystarczający powód, by zgłosić się do lekarza i o tym powiedzieć. Lekarz przepisze wówczas adrenalinę w specjalnej ampułkostrzykawce lub tzw. penie, która jest najwłaściwszym lekiem do podania podczas wstrząsu. Najlepiej, by taka osoba potrafiła sama sobie zaaplikować ten preparat, co nie jest trudne, można tego nauczyć w kilka minut – podkreślił dr Rychlik.