Osteoporoza została uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za jedną z głównych chorób cywilizacyjnych. Narażona jest na nią co czwarta kobieta powyżej 60. roku życia i co druga, która ukończyła 70 lat.
Osteoporoza zwana też "cichym złodziejem kości" to choroba objawiająca się upośledzeniem tkanki kostnej i zmniejszeniem jej masy, co prowadzi do większej łamliwości kości. Ryzyko wystąpienia osteoporozy wzrasta z wiekiem. Z upływem lat proces ubywania tkanki kostnej przeważa nad procesami kościotworzenia. Osteoporoza może pojawić się także w następstwie różnych chorób, takich jak cukrzyca, nadczynność przytarczyc, tarczycy czy kory nadnerczy.
W ramach profilaktyki, lekarze zalecają częste sięganie po produkty zawierające wapń i witaminę D3 (sardynki, mleko, jogurty). Dietetycy z kolei odradzają częste picie kawy, a nawet herbat, która wymywa wapń z kości, oraz palenie papierosów. Niewskazane jest też jedzenie zbyt dużych ilości twarogu, który, jako jeden z niewielu produktów mlecznych, ma za dużo białka w stosunku do wapnia.
Złamania osteoporotyczne są najczęściej zlokalizowane w miejscach typowych, takich jak: nasada dalsza kości promieniowej (80 proc.), bliższy koniec kości ramiennej (75 proc.), bliższy koniec kości udowej (70 proc.) i kręgosłup (58 proc.).
Jak wynika z opublikowanej w 2017 r. przez Ministerstwo Zdrowia mapy potrzeb zdrowotnych, w całej Polsce działają zaledwie 63 poradnie leczenia osteoporozy i 9 endokrynologicznych poradni osteoporozy, które podpisały z NFZ kontrakt na udzielanie świadczeń w tym zakresie.
Województwo pomorskie jest jednym z dwóch (oprócz zachodniopomorskiego), w którym nie ma obecnie finansowanej w ramach umowy z NFZ poradni leczenia osteoporozy. Tymczasem województwo pomorskie zajmuje ósmą pozycję w kraju pod względem wielkości wskaźnika zapadalności rejestrowanej na 100 tysięcy ludności, który wynosi 167/100 000 mieszkańców.
Dla porównania, warto zaznaczyć, że w sąsiednich województwach finansowanych jest przez NFZ - 7 poradni leczenia osteoporozy w kujawsko-pomorskim i 5 w warmińsko-mazurskim. Natomiast w województwie mazowieckim NFZ finansuje 20 poradni leczenia osteoporozy.
Według szacunków epidemiologów, ok. 21 proc. kobiet w Polsce choruje na osteoporozę, zaś u powyżej 40 proc. stwierdzono osteopenię, czyli zmniejszoną mineralną gęstość kości.
Wyniki ogólnoświatowego badania ankietowego, zrealizowanego na zlecenie firmy Amgen pokazują, że większość kobiet na świecie, powyżej 55. roku życia, lekceważy ryzyko wystąpienia osteoporozy. Aż 80 procent uczestniczek badania w wieku 65. lat i starszych - czyli w przedziale wiekowym o najwyższej podatności na złamania kości w wyniku osteoporozy — uznało, że nie należy do grupy ryzyka.
Pomimo, iż większość respondentek twierdziła, że słyszała o tej chorobie, to tylko co czwarta z nich wiedziała, że sam fakt bycia kobietą stanowi czynnik ryzyka.
(ag, rs, ks)
