40 lat to przełomowy wiek, w którym może się pojawić znacznie więcej schorzeń. Ponadto, pacjenci po 50. roku życia powinni przechodzić obowiązkowe badanie. Pozwoliłoby to na wykrycie wielu chorób, które na wczesnym etapie można skutecznie leczyć.

Zaćma jest najczęściej występująca chorobą oczu. Jeżeli zdiagnozuje się ją w początkowej fazie, potrafimy skutecznie leczyć operacyjnie. Możemy wszczepiać soczewki bardzo dobre do dali, ale też multifokalne. Chirurgia zaćmy jest bardzo rozwinięta, opiera się na trybie jednodniowym. W Lublinie 90 procent operacji wykonujemy w ten sposób. Metody są rozwinięte, używamy metod mini inwazyjne - mówi prof. Robert Rejdak, prezes Stowarzyszenia Chirurgów Okulistów Polskich, Kierownik Kliniki Okulistyki Ogólnej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

Jednym z częstych schorzeń jest również choroba plamki żółtej. Najczęściej dotyka ona chorób starszych. Nieleczona prowadzi do ślepoty. Mamy w Polsce program lekowy AMD starczego zwyrodnienia plamki, dzięki któremu możemy zapobiec ślepocie. Dzięki temu programowi 30 tysięcy osób uratowano od nieuchronnej ślepoty - mówił prof. Rejdak. Niestety nie ma programu lekowego dla cukrzycowego obrzęku plamki żółtej - dodaje.

Cukrzyca to epidemia naszych czasów.  Choruje na nią już 3 miliony osób, w tym aż milion o tym nie wie. Prawie milion ma objawy retinopatii cukrzycowej, a z nich 300 tysięcy jest zagrożonych obrzękiem plamki. Mamy trudności diagnostyczne, ponieważ kolejki są bardzo długie, a ci pacjenci wymagają pilnej diagnostyki i leczenia. Mogą nawet oślepnąć - mówi profesor. Stąd pracujemy nad wprowadzeniem w Polsce telemedycyny. Szczególnie ma pomóc we wczesnej diagnostyce cukrzycowego obrzęku plamki, ale również innych schorzeń plamki żółtej - dodaje. Jak przekonuje lekarz, zdiagnozowana cukrzyca jest sygnałem do wykonania badania okulistycznego, po to, żeby wychwycić wczesne postacie retinopatii cukrzycowej.

Na świecie funkcjonuje już taki system, że telemedycyna jest dostępna u lekarza rodzinnego. Tzn. lekarz rodzinny robi zdjęcie oka i takie zdjęcie powinno trafić do ośrodka referencyjnego okulistycznego. Najpierw sam komputer weryfikuje zdjęcia. Przesiewowo rozpoznaje on objawy choroby. W ten sposób można zdiagnozować chorobę już na początku. Wówczas takie osoby będą wezwane na diagnostykę i leczenie do ośrodka okulistycznego, który podaje zastrzyki do ciała szklistego. Jest to kluczowe dla skuteczności leczenia - przekonuje prof. Rejdak

Cichy złodziej wzroku

Kolejnym schorzeniem, który pojawia się często po 40. roku życia jest jaska - wcześnie zdiagnozowana, również może zostać wyleczona operacyjnie. Jest to cichy złodziej wzroku, o którym często na początku w zasadzie pacjent nie zdaje sobie sprawy. Stopniowo po prostu traci widzenie. Szczególnie widzenie obwodowe - tłumaczy lekarz.

We wczesnej fazie, w wielu przypadkach pacjent nie jest w stanie zaobserwować początków jaskry. Jest kilka jej rodzajów, niektóre z nich wiążą się z ciśnieniem wewnątrzgałkowym. Przy tych rodzajach jaskry właśnie występują najczęściej objawy - ból głowy, koła tęczowe wokół źródeł światła.

Nieostrożność, tryb życia - najczęstsze powody pogorszenia wzroku

Innym problemem, który jest powszechny, to urazy gałki ocznej. Niestety bardzo dużo urazów często wynika z braku okularów ochronnych. Nawet koszenie trawy może być niebezpieczne. Okulary ochronne mogą zapobiec kalectwu. Mam często młodych ludzi, którzy są ofiarami właśnie takich wypadków i nawet stłuczenia gałki ocznej, czy zranienia, nawet z wniknięciem ciała obcego wewnątrz gałkowego kończy się to często leczeniem operacyjnym nawet nie jedną operacją. A można było zapobiec - radzi okulista.

Poza tym na pogorszenie kondycji wzroku działa nadmierne korzystanie z wszelkiego rodzaju ekranów smartfonów, komputerów. Narażamy oczy na skurcz akomodacyjny.

Najważniejsza profilaktyka

Najważniejsze są badania profilaktyczne, oraz higiena wzroku. Jeżeli pracujemy przed ekranem, stosujmy się do prostej reguły - do 30 minut pracujemy, 10 minut wzrok musi odpoczywać. Pomaga również utrzymywanie dobrej kondycji ciała. Ważna jest dieta. Dla oczu najzdrowsza jest dieta śródziemnomorska, dużo warzyw, owoców i ryb. Jest to forma profilaktyki, ponieważ zmniejsza się ryzyko zapadnięcia na starcze zwyrodnienie plamki żółtej, czy cukrzycę. Pamiętajmy też, żeby starać się nie nadużywać ekranów, ponieważ jest to źródło niezdrowego światła niebieskiego. 

Opracowanie: