Udar mózgu to obumarcie części tego narządu wskutek zatrzymania dopływu krwi do tkanki mózgowej. Wyróżnia się dwa główne typy udaru: niedokrwienny i krwotoczny. W krajach rozwiniętych każdego roku na udar mózgu zapadają 2 na 1000 osób w populacji ogólnej, ale aż 10 na 1000 osób po 65. roku życia. Udar niedokrwienny występuje najczęściej u osób starszych, natomiast udar krwotoczny zdarza się nierzadko w młodym wieku, zwłaszcza jeśli przyczyną są wady budowy ściany tętnic.
Objawy udaru zależą od tego, jaka część mózgu została uszkodzona. Zatkanie tętnicy doprowadzającej krew do niewielkiego obszaru mózgu powoduje zazwyczaj niewielkie objawy, ale jeśli w tym obszarze znajdują się życiowo ważne struktury (np. ośrodki odpowiedzialne za krążenie krwi i oddychanie, w pniu mózgu), to następstwa ich niedokrwienia mogą być bardzo poważne.
Udar niedokrwienny - przyczyny powstawania
Powstaje wtedy, gdy tętnica zaopatrująca jakąś część mózgu w krew staje się niedrożna, tzn. krew nie przepływa przez nią lub przepływa z ilości niewystarczającej, aby komórki mózgu otrzymały jej tyle, ile potrzebują.
Najczęstszą przyczyną zwężenia lub zatkania tętnicy jest miażdżyca.
Tak zwane blaszki miażdżycowe (składające się głównie z cholesterolu odkładającego się w ścianie naczynia krwionośnego) stopniowo narastają i coraz bardziej zwężają światło tętnicy, aż w końcu dochodzi do jej całkowitego zablokowania.
Inną, częstą przyczyną zatkania tętnicy jest jej zator, czyli zablokowanie przez skrzeplinę powstałą w sercu lub, sporadycznie, w żyłach kończyn.
Udar krwotoczny - przyczyny powstania
Powstaje w wyniku pęknięcia ściany tętnicy mózgowej i wylania się krwi poza naczynie (potocznie: wylew), wskutek czego krew nie dociera do tkanki mózgowej w tym obszarze, który jest zaopatrywany przez pękniętą tętnicę.
Krew wydostająca się z uszkodzonego naczynia niszczy okoliczną tkankę nerwową i powoduje wzrost ciśnienia wewnątrz czaszki, co zaburza czynność całego mózgu (a nie tylko komórek w miejscu udaru).
Każdy udar mózgu, nawet z niewielkimi objawami, jest stanem zagrożenia życia i wymaga jak najszybszego leczenia w szpitalu.
Przeczytaj rozmowę naszej reporterki, Anny Kropaczek z dr. hab. Ewą Krzystanek z Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Katowicach o tym, czy można zapobiec udarowi >>>
Źródło: Medycyna Praktyczna