Kobiety w Polsce żyją średnio o osiem lat dłużej niż mężczyźni. Ich średnia długość życia to 84 lata. Podobna tendencja jest widoczna nie tylko w naszym kraju. We Włoszech mężczyźni żyją krócej od kobiet o pięć lat, w Szwecji o trzy, a na Ukrainie czy Białorusi aż o dwanaście. Między innymi o tym, jak zmniejszyć ryzyko typowo kobiecych chorób, w tym tak zwanych nowotworów ginekologicznych, mówiliśmy w środowym wydaniu cyklu Twoje Zdrowie w Faktach RMF FM.
Specjaliści przekonują, że są podstawy które zwiększają ochronę przed większością chorób, nawet tych poważnych takich jak nowotwory piersi czy macicy. To sport i odpowiednia dieta - podpowiada onkolog doktor Joanna Kufel-Grabowska z Wielkopolskiego Centrum Onkologii. Styl życia może poprawiać rokowania i zapobiegać chorobie. Do tego ważne są regularne wizyty u ginekologa, z wykonywaniem badania USG, które pozwalają wychwycić chorobę na wczesnym etapie. Trzeba pamiętać, że wczesne wykrycie zwiększa szanse na wyleczenie - dodaje onkolog.
Nowotwór najczęściej występujący u kobiet, to nowotwór piersi. Pod względem częstości występowania wyprzedza on rak płuca, rak jelita i nowotwory ginekologiczne dotyczące macicy czy jajników.
TU PRZECZYTASZ WIĘCEJ O TYM, W KTÓRYM MOMENCIE CIĄŻY LEKARZE ZALECAJĄ BADANIA USG PIERSI>>>
Nowotwór macicy to jeden z najczęstszych typów nowotworów występujących u kobiet. Zauważamy, że więcej kobiet choruje na niego w krajach bogatych i rozwiniętych. Ma to związek z tym, że jest on zależy od czynników środowiskowych: masy ciała, braku ruchu, siedzącego trybu życia. Chodzi o czynniki, na które mamy bezpośredni wpływ - podkreśla doktor Joanna Kufel-Grabowska.
Czy odwlekanie decyzji o macierzyństwie zwiększa ryzyko nowotworu?
Onkolodzy zauważają, że późna ciąża zwiększa ryzyko zachorowania na raka piersi. "Kobiety w ciąży co najmniej raz powinny mieć wykonane badanie USG w kierunku raka piersi" - to wniosek z najnowszego, wydanego w tym tygodniu stanowiska ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników oraz Polskiego Towarzystwa Onkologicznego. Ciało kobiety w czasie ciąży zmienia się. I łatwo można przeoczyć zmiany w piersiach - przekonują specjaliści.
Lekarze podkreślają, że odwlekanie decyzji o macierzyństwie nie zwiększa ryzyka nowotworu macicy. Utrudnia ono jednak leczenie. Jako lekarze często stajemy twarzą w twarz z młodymi pacjentkami, które są na skraju możliwości posiadania dziecka i dowiadują się, że mają raka. Z jednej strony muszą leczyć chorobę nowotworową, a z drugiej strony mają 40 lat albo niewiele więcej i ich możliwości prokreacyjne są bardziej ograniczone niż u pacjentek o dwadzieścia lat młodszych. To jest wyzwanie: zarówno dla chorej, jak i dla ginekologów - zaznacza w rozmowie z RMF FM doktor Joanna Kufel-Grabowska.
Jakie są objawy nowotworu macicy?
Nowotwór macicy występuje najczęściej u pacjentek po menopauzie. Pojawiają się u nich plamienia, bóle brzucha, Z tymi objawami pacjentki powinny zgłosić się do lekarza ginekologa - zaznacza doktor Kufel-Grabowska. Kobiety w wieku 30 lat chorują rzadko, ale zdarzają się także przypadki, w których nowotwór diagnozowany jest nawet u tak młodych osób - dodaje.
Jakie są metody leczenia? W pierwszych stadiach nowotworu to operacja. Możliwe jest też stosowanie samodzielnej radioterapii albo radiochemioterapii. Wszystko zależy od stopnia zaawansowania choroby. Operacja oznacza najczęściej wycięcie macicy z jajnikami, jeżeli dotyczy to młodej pacjentki, która nie posiada dziecka. To wiąże się to bezpośrednio z niepłodnością - podkreślają lekarze.
Jeżeli mamy do czynienia z wczesnym stopniem zaawansowania choroby, a pacjentka podkreśla, że bardzo chce posiadać dziecko, można stosować gestageny. To one opóźniają samą chorobę. Chora może wtedy spróbować zajść w ciążę, a dopiero po urodzeniu dziecka wykonuje się histerektomię, czyli usunięcie jajników i jajowodów - tłumaczy doktor Kufel-Grabowska.
"Zdrowy styl życia warto prowadzić nawet po diagnozie"
Pacjentkom tłumaczę zawsze, że nawet po zdiagnozowaniu poważnej choroby takiej jak nowotwór warto prowadzić zdrowy styl życia. Wprowadzenie diety i aktywności fizycznej nawet po rozpoznaniu onkologicznym, to ważna rzecz, którą warto zrobić. Czasami pacjentki mówią: "Jak mam raka, nie powinnam chudnąć. Bo to oznacza, że źle dzieje się ze mną". To nieprawda. Jeśli występują nadwaga lub otyłość, należy ustabilizować masę ciała, dzięki temu zmniejszymy ryzyko raka lub jego nawrotu - podkreśla.
Sen wyjątkowo ważny dla kobiet
Najnowsze badania pokazują, że dla zdrowia kobiet wyjątkowo ważny jest też sen. Kobiety częściej niż mężczyźni są wielozadaniowe. Przez to używają większych obszarów mózgu. A to oznacza, że potrzebują większej regeneracji w czasie snu.