"Od północy wznawiamy tymczasową kontrolę graniczną na granicy ze Słowacją" - poinformował szef MSWiA Mariusz Kamiński. Granicę lądową będzie można przekraczać tylko w 11 przejściach drogowych lub kolejowych. Dla obywateli państw UE i ich rodzin dostępnych będzie też 11 miejsc dla pieszych.
Szef MSWiA decyzję w sprawie przywrócenia tymczasowej kontroli na granicy ze Słowacją ogłosił na konferencji w siedzibie resortu. Podkreślił, że względem minionego roku nielegalna migracja i liczba ujawnionych migrantów na terenie Słowacji wzrosła niemal o tysiąc procent.
Dodał, że część cudzoziemców przez Polskę trafia do Niemiec i innych państw Unii Europejskiej. Tylko w ciągu dwóch tygodni ujawniliśmy i zatrzymaliśmy 551 nielegalnych migrantów - wyjaśnił.
Rząd podjął decyzję o wznowieniu tymczasowej kontroli granicznej na granicy ze Słowacją. Kontrola zostanie wprowadzona o północy - poinformował minister. Dodał, że zgodnie z procedurą zostanie wprowadzona najpierw na 10 dni, ale jest wysoce prawdopodobne, że będzie przedłużana.
Będzie ona realizowana w sposób jak najmniej uciążliwy dla naszych obywateli i dla obywateli Unii Europejskiej. Będzie to kontrola na wjazd do Polski - przekazał.
Kamiński zaznaczył, że poinformowane zostało o tym MSW Słowacji, Niemiec, Austrii i Czech, a także Komisja Europejska zgodnie z kodeksem Schengen.
Polska uruchomi 11 przejść granicznych
Kontrola graniczna zostanie przywrócona na podstawie art. 28 ust.1 kodeksu granicznego Schengen, który mówi, że w trybie pilnym można przywrócić tę kontrolę. Ta kontrola w pierwszym okresie zostanie przywrócona na 10 dni. Można ją będzie odnawiać na kolejne okresy, nie dłuższe niż 20-dniowe. Z tym, że całkowity okres, w myśl tego artykułu, przywrócenia kontroli granicznej będzie wynosił maksymalnie 2 miesiące - wyjaśnił komendant główny straży granicznej gen. dyw. SG Tomasz Praga.
Zaznaczył, że decyzję o wprowadzeniu tymczasowej kontroli granicznej podejmuje minister spraw wewnętrznych i administracji na podstawie art. 17a ustawy o granicy państwowej. Pan minister wydaje odpowiednie rozporządzenie, które w swoim załączniku określa przejścia graniczne, w których będzie można legalnie przekroczyć granicę państwową, rodzaj takiego przejścia, jak również czas jego otwarcia i zasięg terytorialny - dodał.
Zgodnie z założeniami zostanie uruchomionych na odcinku granicy ze Słowacją w sumie 11 przejść, z czego 8 to będą przejścia drogowe, a 3 kolejowe - przekazał.
W województwie podkarpackim będzie to Barwinek, Radoszyce, Łupków (przejście kolejowe), woj. małopolskie: Muszyna (kolejowe), Muszynka, Piwniczna Zdrój, Chyżne i woj. śląskie: Zwardoń, Zwardoń Skalite (kolejowe) i Korbielów.
Oprócz tych miejsc uruchomimy 11 miejsc, gdzie będzie można przekroczyć granicę pieszo - dodał Praga.
Minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak podkreślił we wtorek na platformie X (dawniej Twitter), że "Wojsko Polskie będzie wspierać straż graniczną na granicy ze Słowacją".
Żołnierze będą mieli takie same uprawnienia jak SG, będą mogli m.in. przeprowadzać kontrole. Na granice zostali skierowani zarówno żołnierze wojsk operacyjnych, jak i obrony terytorialnej oraz wojsk inżynieryjnych - poinformował Błaszczak.
Czechy też wprowadzają kontrole graniczne ze Słowacją
W związku ze wzrostem liczby migrantów na granicy ze Słowacją, Czechy od północy w środę wprowadzają tam wyrywkowe kontrole - poinformował premier Czech Petr Fiala. Działania są koordynowane z Polską - przekazał w mediach społecznościowych.
Kontrole mają potrwać do 13 października, a ewentualne przedłużenie będzie zależało od bieżącej sytuacji. Rok temu, z powodu napływu migrantów, Republika Czeska wprowadziła stałe kontrole graniczne na granicy czesko-słowackiej. Trwały od końca września 2022 do początku lutego 2023 r.
Liczba nielegalnych migrantów wjeżdżających do UE zaczyna ponownie rosnąć. Nie lekceważymy tego i szybko reagujemy na tę sytuację. Dzięki kontrolom będziemy w stanie lepiej zapewnić bezpieczeństwo naszym obywatelom - napisał premier Fiala. Dzięki kontrolom będziemy w stanie jeszcze lepiej zapewnić bezpieczeństwo naszych obywateli. W szczególności aktywnie zwalczamy przemytników i handlarzy ludzkim nieszczęściem - oświadczył Fiala.
Według ministra spraw wewnętrznych Czech Vita Rakuszana kontrole mają być przeprowadzane na całej długości granicy ze Słowacją. Rakuszan podkreślił w mediach społecznościowych, że czeskie władze są w kontakcie ze słowackimi, austriackimi i niemieckimi sąsiadami. Resort spraw wewnętrznych w komunikacie prasowym poinformował, że kontrole będą przeprowadzane losowo wzdłuż całej granicy.
Należy pamiętać, że obywatele do przekroczenia granicę potrzebują ważnego paszportu lub dowodu osobisty - podkreślił. Ponieważ kontrole mogą dotyczyć każdej osoby, MSW zaapelowało, aby w pobliżu granicy mieć przy sobie ważne dokumenty.
MSW zapewnia, że policja graniczna zagwarantuje kontrolę własnymi siłami, przewidziana jest również współpraca z organami celnymi. Funkcjonariusze policji skupią się głównie na przejściach drogowych i kolejowych, ale kontrole mogą dotyczyć również pieszych i rowerzystów.
Między Republiką Czeską a Słowacją było 27 przejść granicznych, które przestały funkcjonować z chwilą przyjęcia Czech i Słowacji do Strefy Schengen. 17 - to przejścia drogowe, a 7 - kolejowe. Są także trzy przeprawy rzeczne.
Słowacja zapowiada reakcję
Premier rządu technicznego Słowacji Ludovit Odor oświadczył, że Bratysława zareaguje w środę na wprowadzenie przez Polskę i Czechy tymczasowych kontroli na granicach ze Słowacją. Odor jest zdania, że nielegalna migracja potrzebuje europejskiego rozwiązania dotyczącego zewnętrznych granic Unii Europejskiej.
Gdy tylko jakiś kraj zacznie w większym stopniu chronić swoją granicę, wywoła to efekt kaskadowy, wszyscy za to zapłacimy, a wynik będzie bardzo niejasny. W tym przypadku proces ten został zapoczątkowany przez Polskę, która jest w okresie przedwyborczym, a Czechy dołączyły do akcji - stwierdził. Słowacką odpowiedź zapowiedział na środę, która jest na Słowacji tradycyjnym dniem posiedzeń rządu.
Odor odpowiada jednocześnie za resort spraw wewnętrznych, który w gabinecie technicznym nie ma swojego ministra. Media przypomniały, że zwycięzca sobotnich wyborów parlamentarnych były premier Robert Fico, który rozpoczął negocjowanie przyszłej koalicji rządowej, jest zwolennikiem ostrych reakcji na nielegalną migrację. Zapowiedział m.in., że jeżeli utworzy rząd, wprowadzi on kontrole na granicy z Węgrami, skąd migranci nielegalnie przedostają się na Słowację.