27 grudnia obchodzimy Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Święto upamiętniające zwycięski zryw Polaków przeciwko Niemcom z lat 1918–1919, wypada w rocznicę wybuchu insurekcji.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 r. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w wyniku którego do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska.
Inscenizacja przyjazdu Paderewskiego
We wtorek, w przeddzień głównych uroczystości rocznicowych, na Dworcu Letnim w Poznaniu odbyła się inscenizacja przyjazdu Paderewskiego do Poznania. W rolę męża stanu wcielił się poznański aktor Andrzej Lajborek. O oprawę muzyczną zadbał Ryszard Łuczak z Poznańskim Chórem Nauczycieli im. Ignacego Jana Paderewskiego.
Po wjeździe na stację pociągu specjalnego rozległy się okrzyki: "Wiwat Paderewski!" Po przemówieniu aktora wcielającego się w rolę polityka i kompozytora odśpiewano Mazurka Dąbrowskiego. Następnie odbył się koncert pieśni patriotycznych.
Ignacy Jan Paderewski przybył do Poznania 26 grudnia 1918 roku w towarzystwie małżonki oraz oficerów misji alianckiej. Został entuzjastycznie powitany przez tłumy Polaków, przewieziono go do hotelu Bazar. Tam artysta wygłosił dwa przemówienia - z okna nad wejściem do hotelu oraz w holu - do oficjeli i dziennikarzy. Wizyta artysty przyczyniła się do rozpoczęcia powstania wielkopolskiego.
Jak będą wyglądać dzisiejsze uroczystości?
Centralne uroczystości 105. rocznicy wybuchu powstania wielkopolskiego organizują Samorząd Województwa Wielkopolskiego wraz z Towarzystwem Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Rozpoczną się one dziś od złożenia kwiatów na mogile gen. Stanisława Taczaka i płk. Wincentego Wierzejewskiego na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan. Kwiaty pojawią się też przy tablicach pamiątkowych poświęconych m.in. dowódcom powstania, Ignacemu Janowi Paderewskiemu i pierwszemu poległemu powstańcowi, Franciszkowi Ratajczakowi.
W intencji powstańców wielkopolskich w poznańskiej farze zostanie odprawiona msza św. Po niej, o godz. 16.40 przy pomniku Powstańców Wielkopolskich odbędą się główne uroczystości i ceremonia złożenia kwiatów. O tej samej godzinie, przyjętej umownie jako czas rozpoczęcia powstania, autobusy i tramwaje zatrzymają się na minutę, a pasażerowie wysłuchają okolicznościowego komunikatu.
W czwartek obchody 105. rocznicy wybuchu powstania wielkopolskiego odbędą się w Warszawie.
Wspólne śpiewanie, historyczny spacer i obozowisko powstańcze
Przez cały dzisiejszy dzień, od godz. 9. do 19. chętni będą mogli odwiedzić Kryptę Zasłużonych Wielkopolan przy kościele pw. św. Wojciecha w Poznaniu. W ostatnim czasie miejsce to przeszło remont. Przy kościele pw. św. Wojciecha w Poznaniu złożone są m.in. prochy twórcy polskiego hymnu Józefa Wybickiego, współtwórcy Legionów Polskich gen. Antoniego Kosińskiego oraz urny z sercem generała Jana Henryka Dąbrowskiego i z ziemią z miejsca pochówku gen. Ignacego Prądzyńskiego.
Na Starym Rynku przed Odwachem pojawi się dziś obozowisko powstańcze. Stanie tam replika samolotu Fokker D.VII oraz armata. Stowarzyszenie Grupa Rekonstrukcji Historycznej 3. Bastion Grolman zaprezentuje się w umundurowaniu oraz zrekonstruuje obozowisko z okresu powstania. Do wspólnego wykonania pieśni patriotycznych zaprosi Kapela zza Winkla.
Wielkopolskie Muzeum Niepodległości przygotowało spacer historyczny śladami powstania wielkopolskiego oraz warsztaty dla dzieci pt. "Historia plasteliną opowiedziana".
W Muzeum Broni Pancernej podziwiać można m.in. unikatowy, zrekonstruowany pociąg pancerny nr 11 "Poznańczyk". Pociąg został sformowany w grudniu 1918 roku w Warszawie. Składał się z osłoniętych betonem i workami z piaskiem wagonów towarowych uzbrojonych w karabiny maszynowe. W trakcie powstania wielkopolskiego brał udział m.in. w zdobyciu Ostrowa Wielkopolskiego i Krotoszyna; w 1920 roku był wykorzystywany podczas wojny polsko-bolszewickiej.
Pamięć powstania i powstańców poznaniacy będą mogli uczcić wspólnym śpiewem. Wydarzenie "105 lat radości z wolności!" zorganizowane zostanie na placu Kolegiackim. Na scenie pojawi się 40 poznańskich artystów: soliści i instrumentaliści m.in. z Teatru Muzycznego i Teatru Polskiego.