Suplementacja witaminy D jesienią i zimą to temat, który co roku budzi wiele pytań u pacjentów. Czy rzeczywiście warto ją przyjmować? Jakie są odpowiednie dawki? Na te i inne pytania odpowiada dietetyk Anna Janiszewska-Janowicz.
Po co przyjmować witaminę D?
Witamina D pełni kluczową rolę w naszym organizmie - wpływa na funkcjonowanie układu odpornościowego, regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej i zdrowie kości. Mgr Anna Janiszewska-Janowicz podkreśla: "Witamina D wspiera działanie układu odpornościowego, co jest szczególnie ważne w okresie jesienno-zimowym, gdy narażeni jesteśmy na infekcje. Jest także niezbędna do prawidłowego wchłaniania wapnia i fosforu, co wpływa na gęstość kości i zmniejsza ryzyko osteoporozy." Ponadto, witamina D ma wpływ na nasz nastrój i samopoczucie, co może pomóc w walce z sezonowym obniżeniem nastroju, które często pojawia się przy mniejszej ilości światła słonecznego.
W jakich dawkach należy ją przyjmować?
Poziom witaminy D jest zależny od wieku, płci i masy ciała, dlatego ważne jest, by suplementacja była dobierana przez lekarza. Pamiętajmy, że suplementacja powinna być dostosowana do poziomu witaminy D we krwi, dlatego warto wykonać badanie przed rozpoczęciem suplementacji.
Są oczywiście wytyczne towarzystw naukowych i publikacje mówiące o prawidłowych, referencyjnych wartościach przyjmowanych dawek w okresie jesienno-zimowym i wczesnowiosennym. Są to:
- Noworodki i niemowlęta 0-6 miesięcy - 400 jednostek cholekalcyferolu już od 1. dnia życia, przez cały rok
- Niemowlęta powyżej 6 m.ż. - 400-600 jednostek, przez cały rok
- Dzieci - 1-3 lat - 600 jednostek, przez cały rok
- Dzieci - 4-6 lat - 600-1000 jednostek, od X do V
- Młodzież 11-18 - 1000-2000 jednostek, zależnie od masy ciała, od X do V
- Dorośli i seniorzy - 1000-2000 jednostek, zależnie od masy ciała, od X do V
- Starsi seniorzy, powyżej 90 r.ż. - 2000-4000 jednostek, przez cały rok.
Jednak szczegółowe zapotrzebowanie na suplementowaną witaminę D zależne jest od podaży z diety, a więc spożycia witaminy D w posiłkach.
Czy nie wystarczy ekspozycja na słońce i zbilansowana dieta?
W okresie letnim ekspozycja na słońce rzeczywiście może być wystarczającym źródłem witaminy D, ponieważ nasza skóra syntetyzuje ją pod wpływem promieniowania UVB. Jednak jesienią i zimą, szczególnie w naszej szerokości geograficznej, ilość światła słonecznego jest zbyt mała, aby pokryć zapotrzebowanie organizmu. Poza sezonem letnim synteza skórna jest praktycznie zerowa, zwłaszcza gdy większość dnia spędzamy w zamkniętych pomieszczeniach. Co więcej, witamina D jest syntetyzowana przez eksponowanie ramion i twarzy na słońce przez 30 minut w ciągu dnia, więc poza okresem urlopowym, może być to trudne do wykonania. W diecie znajduje się w ograniczonej ilości produktów spożywczych, głównie w tłustych rybach, jajkach, a w przypadku wegan - grzybów i mikroalg , co sprawia, że trudno jest uzyskać odpowiednią ilość tej witaminy wyłącznie z dietą. Dlatego suplementacja jest tak ważna w okresie jesienno-zimowym.
Jak sprawdzić poziom witaminy D?
Najlepszym sposobem na sprawdzenie poziomu witaminy D w organizmie jest badanie krwi na stężenie 25(OH)D3, czyli metabolitu witaminy D. Badanie to jest szybkie i daje dokładny obraz tego, czy mamy niedobór, wystarczający poziom, czy może nadmiar witaminy D. Optymalny poziom witaminy D we krwi wynosi zazwyczaj od 30 do 50 ng/ml. Jeśli wynik jest niższy, oznacza to konieczność zwiększenia suplementacji, a jeśli wyższy - warto skonsultować się z lekarzem, by uniknąć ewentualnych skutków ubocznych. Badanie poziomu witaminy D jest szczególnie zalecane osobom starszym, kobietom w ciąży i osobom o zwiększonym ryzyku niedoboru.
Czy witaminę D można przedawkować? Jakie są objawy?
Przedawkowanie witaminy D jest rzadkie, ale możliwe, zwłaszcza gdy stosujemy bardzo wysokie dawki przez dłuższy czas bez kontroli lekarskiej. Nadmiar witaminy D może prowadzić do hiperkalcemii, czyli podwyższonego poziomu wapnia we krwi, co może powodować objawy takie jak nudności, wymioty, osłabienie mięśni, a w skrajnych przypadkach nawet uszkodzenie nerek. Dlatego zawsze warto konsultować dawki z lekarzem lub dietetykiem, szczególnie przy długotrwałej suplementacji. Ważne jest, aby pamiętać, że witamina D, mimo swojej roli w organizmie, musi być przyjmowana z umiarem i odpowiedzialnie.
Podsumowując, suplementacja witaminy D w okresie jesienno-zimowym jest zalecana ze względu na ograniczoną ekspozycję na słońce. Kluczowe jest dobranie odpowiedniej dawki i regularne badanie poziomu witaminy D, aby zapewnić sobie optymalne wsparcie zdrowotne. Zadbaj o swoje zdrowie, by w pełni cieszyć się zimowymi miesiącami!
Źródło: materiały prasowe Grupy LUX MED