Które szczepienia od tego roku są bezpłatne?

Prawie dwa miliony osób w Polsce zaszczepiły się już w tym sezonie przeciwko grypie. Prawie pół miliona - ma za sobą szczepienie przeciwko Covid-19. Takie są wnioski z najnowszych danych Głównego Inspektoratu Sanitarnego. Właśnie o szczepieniach zalecanych na najbliższe, jesienne tygodnie mówimy w cyklu "Twoje Zdrowie w Faktach RMF FM". Ostatnie miesiące przyniosły ważne zmiany dotyczące refundacji szczepionek. Razem z ekspertami porządkujemy najważniejsze informacje.

Specjaliści przypominają, że właśnie teraz jest dobry moment na szczepienie przeciwko wirusowi RSV. Do tej pory liczba infekcji wywołanych tym wirusem rosła w ostatnich tygodniach roku. Od tego roku ta szczepionka jest w pełni refundowana, czyli bezpłatna dla kobiet w ciąży oraz dla osób, które skończyły 65. lat. Duże znaczenie ta szczepionka może mieć zwłaszcza dla seniorów. Jeśli chodzi o RSV, to jest to zakażenie tym groźniejsze, im ktoś jest starszy. Każdy, kto skończył 60., czy 65. lat powinien wziąć to szczepienie pod uwagę, tym bardziej, że nie będzie musiał szczepić się co roku, jak jest z preparatem przeciwko grypie. Z informacji, które mamy, wynika, że odporność utrzymuje się kilka lat, nowe dane mówią na razie o trzech latach - komentuje w rozmowie z reporterem RMF FM prezes Polskiego Towarzystwa Wakcynologii, czyli nauki o szczepieniach, profesor Jacek Wysocki.

Jaki jest sens szczepień kobiet w ciąży?

Ostatnie miesiące przyniosły łatwiejszy ekonomicznie dostęp do szczepień dla kobiet w ciąży. Od listopada ubiegłego roku kobiety ciężarne mogą bezpłatnie korzystać ze szczepionki przeciwko krztuśćcowi. Od kwietnia tego roku dostępna jest bezpłatna szczepionka przeciwko wirusowi RSV dla kobiet w ciąży. Tegoroczny sezon jest kolejnym, w którym kobiety w ciąży mogą za darmo zaszczepić się przeciwko grypie.

Wiele wątpliwości i pytań do lekarzy dotyczy bezpieczeństwa tych szczepień. Szczepienia kobiet w ciąży mają dwa zasadnicze cele. Chodzi nam o ochronę kobiety w ciąży. Mamy dwa kluczowe szczepienia, które możemy wykonać w każdym trymestrze: chronimy przed grypą i przed Covid-19. Dlatego, że ciąża jest naturalnym, fizjologicznym zjawiskiem immunosupresji, po to, żeby organizm matki nie rozprawił się z obcym organizmem dziecka, kobieta jest przeregulowana w taki sposób, żeby łagodniej traktowała obce antygeny. Przez to łatwiej dochodzi do zakażenia, wiemy, że tak to działa w przypadku Covid-19 i w przypadku grypy. Wiemy, że jest to bezpieczne i wskazane, to niesienie bezpieczeństwo - podkreśla pulmonolog profesor Adam Antczak, przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych.

Dwa pozostałe szczepienia, które podajemy kobietom w ciąży to szczepienia przeciw krztuśćcowi i przeciwko RSV. Tutaj celem jest ochrona dziecka, które przyjdzie na świat bezbronne immunologicznie. Chodzi o to, żeby podać matce szczepionkę, a matka przekaże przeciwciała poprzez łożysku dziecku po to, żeby nie miało zakażenia. To zakażenie w przypadku RSV czy krztuśćca może okazać się skrajnie niebezpieczne dla małego dziecka - dodaje prof. Antczak.

Nowość: Szczepienie przeciwko półpaścowi

Od kwietnia w Polsce refundowana dla wybranych grup jest także szczepionka przeciwko półpaścowi. Z bezpłatnego preparatu mogą korzystać bezpłatnie osoby w wieku 65+.Z kolei osoby w wieku 18+, które mają osłabioną odporność, płacą za preparat połowę ceny (50-procentowa refundacja), czyli około 370 złotych za dawkę. Pełny cykl szczepienia to dwie dawki preparatu.

Znaczenie tego szczepienia jest bardzo duże. Szczepienia chronią przede wszystkim przed chorobami układu oddechowego, takimi jak RSV, grypa czy Covid-19. W przypadku tych chorób możliwości są szerokie: możemy się też izolować, możemy nosić maseczki, możemy dodatkowo myć ręce. W przypadku półpaśca to nie działa. Mamy tego wirusa w sobie. Każdy z nas, kto ma co najmniej pięćdziesiąt lat, miał ospę wietrzną i mógł o tym zapomnieć. Ale wirus o tym nie zapomniał. Wirus półpaśca siedzi w zwojach czuciowych w naszym organizmie i czeka na moment aż będziemy słabsi, na przykład przez inną chorobę w naszym organizmie. Półpasiec jest chorobą zaraźliwą, jest problemem, bo boli, po zakażeniu może pozostać neuralgia półpaścowa. Zdrowe osoby powinny rozważyć szczepienie przeciwko półpaścowi już po ukończeniu pięćdziesiątego roku życia, a w przypadku osób z obniżoną odpornością także młodsi - wyjaśnia w rozmowie z dziennikarzem RMF FM prof. Ernest Kuchar, były prezes Polskiego Towarzystwa Wakcynologii, szef Kliniki Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Cały czas bezpłatne są szczepienia przeciwko koronawirusowi. Preparat jest dostępny dla dzieci, które skończyły szósty miesiąc życia. Dzieci i młodzież do osiemnastego roku życia otrzymują preparat tylko w tradycyjnych punktach, czyli w przychodniach i w szpitalach. Osoby pełnoletnie mogą być szczepionek także w aptekach. W całej Polsce działa około dwóch tysięcy punktów szczepień właśnie w aptekach.

Szczepionka przeciwko grypie jest refundowana w stu procentach dla dzieci i młodzieży do 18. roku życia oraz dla osób w wieku 65+, a także dla kobiet w ciąży. Pozostali, czyli osoby między 18. a 65. rokiem życia płacą za preparat połowę ceny, czyli około 30 złotych.