Specjaliści Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego wykonali pierwszy w Polsce ratujący życie zabieg trombektomii mechanicznej w ostrym udarze mózgu u 15-letniego chłopca.
Kierownik Zakładu Radiologii GUM prof. Edyta Szurowska zaznacza, że jest to najprawdopodobniej pierwszy taki zabieg w Polsce. Pacjent był w bardzo złym stanie. Miał ostry, niedokrwienny udar mózgu, który bardzo rzadko zdarza się u dzieci.
Początkowo nie było jednoznacznych objawów, dopiero po przeprowadzeniu tomografii komputerowej oraz badań neurologicznych radiolog postawił diagnozę, że to może być udar niedokrwienny - powiedziała prof. Szurowska.
Dalsze badania potwierdziły diagnozę. Był to wyjątkowo ciężki udar, ponieważ doszło do zamknięcia jednej z dużych tętnic mózgowych.
Zabieg trombektomii mechanicznej polega on na wewnątrznaczyniowym usunięciu skrzepliny blokującej tętnicę i wywołującej niedokrwienny udar mózgu. Metoda ta stosowana jest u chorych z wyjątkowo ciężkim przebiegiem udaru niedokrwiennego, kiedy nie wystarcza już leczenie farmakologiczne. Trombektomię mechaniczną wykonuje się jedynie u osób dorosłych, po ukończeniu 18. roku życia.
Sytuacja była jednak wyjątkowa, trzeba było ratować życie chłopca, wykonać zabieg poza wskazaniami, poprosiliśmy zatem rodziców chłopca o wydanie zgody na jego przeprowadzenie - wyjaśnia prof. Edyta Szurowska.
Mimo trudności zabieg trombektomii mechanicznej przeprowadzono u chłopca jeszcze przed upływem 6 godzin od wystąpienia pierwszych objawów, czyli wtedy kiedy jego efekty są zwykle najlepsze.
Szczęśliwie naczynia krwionośne u chłopca nie były zbyt wąskie, co ułatwiło przeprowadzenie zabiegu. Lekarze zapewniają, że pacjent czuje się dobrze i niemal całkowicie wrócił do sprawności sprzed udaru.
Doświadczenie gdańskiego szpitala
Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku jest jednym z kilku ośrodków, w których od początku 2019 r. pilotażowo wykonywane są zabiegi mechanicznej trombektomii w ratowaniu chorych z niedokrwiennym udarem mózgu.
Gdański szpital ma spore doświadczenie w tego rodzaju zabiegach. Są one wykonywane tu od 2015 r. Dotąd w ten sposób zoperowano 122 pacjentów.
W Gdańskim Uniwersytecie Medycznym prowadzone są również próby wykorzystania trombektomii mechanicznej u pacjentów, u których od wystąpienie pierwszych objawów udaru minęło więcej niż 6 godzin.
Opublikowano dotąd dwa badania sugerujące, że u niektórych pacjentów zabieg ten można wykonać po upływie 16, a nawet i 24 godzin od wystąpienia pierwszych objawów - powiedziała prof. Szurowska. Specjalistka zastrzega, że dotyczy to jednak jedynie tych chorych, u których nie nastąpiło jeszcze zbyt duże uszkodzenia mózgu.
W 2018 r. w Klinice Neurologii Dorosłych i Zakładzie Radiologii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku wykonano pierwsze w kraju trombolizy i trombektomie mechaniczne w ramach protokołów dla pacjentów o nieznanym lub długim (powyżej 6 godz.) czasie od pierwszych objawów udaru.
Zabiegi te wykonywane są w pracowni naczyniowej Zakładu Radiologii, którego kierownik jest prof. Edyta Szurowska.
Udar mózgu - objawy
Udar mózgu jest trzecią co do częstości przyczyną śmierci dorosłych, a także najczęstszą przyczyną trwałej niepełnosprawności. W Polsce zdarza się on około 80 tys. osób rocznie.
Pierwsze symptomy udaru to nagle pojawiające się drętwienie lub osłabienie mięśni jednej strony ciała i asymetria twarzy (opadający kącik ust po jednej stronie), trudności z mówieniem, zaburzenia widzenia, zawroty głowy i zaburzenia równowagi oraz silny ból głowy. Objawy te mogą występować łącznie lub każdy z osobna.