Poszerzone naczynia krwionośne na nogach, nazywane pajączkami, sprawiają, że czujesz się niekomfortowo? Choć zwykle stanowią wyłącznie defekt kosmetyczny, mogą być także objawem poważniejszych schorzeń układu krążenia, takich jak żylaki. Dowiedz się, co może sprzyjać powstawaniu pajączków, jakie są ich rodzaje oraz jak leczyć pajączki.

Pajączki na nogach - czym są teleangiektazje?

Teleangiektazje, czyli pajączki na nogach, to drobne, rozszerzone naczynia krwionośne, które są widoczne na powierzchni skóry. Mają postać cienkich, czerwonych, fioletowych lub niebieskich linii, które często tworzą charakterystyczne sieci. Teleangiektazje mogą występować nie tylko na nogach, ale również na innych częściach ciała, takich jak twarz czy ramiona. Choć zazwyczaj nie stanowią poważnego zagrożenia dla zdrowia, mogą wpływać na estetykę skóry i być źródłem dyskomfortu. [1]

Czynniki ryzyka związane z powstawaniem pajączków

Istnieje wiele czynników ryzyka oraz przyczyn, które mogą zwiększyć prawdopodobieństwo pojawienia się rozszerzonych naczynek. Wśród nich znajdują się: [1]

  • wiek i płeć - teleangiektazje częściej występują u kobiet, zwłaszcza w wieku 30-50 lat, a zwiększone ryzyko w tej grupie jest często związane z liczbą ciąż,
  • zmiany lub zaburzenia hormonalne,
  • długotrwałe siedzenie lub stanie,
  • otyłość,
  • urazy,
  • przewlekła niewydolność żylna,
  • zakrzepica - osoby z przeszłością zakrzepicy żył głębokich mogą być bardziej narażone na powstawanie pajączków,
  • palenie tytoniu.

Pajączki na nogach - rodzaje teleangiektazji i skuteczność leczenia


Wyróżnia się kilka głównych typów teleangiektazji różniących się pod względem przyczyn powstawania i miejsc, w których pojawiają się pajączki. [1] [2]

  • Teleangiektazje samoistne - to płytko położone, szkarłatne naczynka o średnicy około 0,1 mm, występujące głównie u kobiet po 40. roku życia. Ich rzadką, cięższą postacią są postępujące teleangiektazje, które tworzą rozległe skupiska i mogą obejmować całe kończyny oraz inne obszary ciała, a ich przyczyna i skuteczne leczenie nie są jeszcze znane.
  • Teleangiektazje izolowane - nie są związane z żylakami ani niewydolnością żylną. Charakteryzują się obecnością naczynia odżywczego, które pionowo odchodzi w głąb skóry, a ich skuteczne leczenie polega na zamknięciu tego naczynia.
  • Teleangiektazje związane z niewydolnością żylną - mają większą średnicę (do 0,4 mm), często towarzyszą żylakom i tworzą wachlarze na bocznych powierzchniach ud. Skuteczność leczenia zależy od zamknięcia centralnej, niewydolnej żyły odżywczej.
  • Teleangiektazje wtórne - powstają po wcześniejszych zabiegach chirurgicznych, skleroterapii lub urazach, szczególnie u osób z niewydolnością żylną. Tworzą niewielkie sinawe skupiska, których mechanizm powstawania jest niejasny, choć wiąże się je z zaburzeniami hormonalnymi lub nowotworzeniem naczyń.

Popękane naczynka na nogach - kiedy wybrać się do lekarza?

Jeśli teleangiektazje stanowią jedynie problem kosmetyczny, można rozważyć ich leczenie, aby poprawić wygląd skóry, a tym samym swoje samopoczucie. Niemniej jednak każda zmiana skórna, która budzi niepokój, powinna być oceniona przez lekarza, aby wykluczyć poważniejsze przyczyny. Pajączki naczyniowe na nogach mogą towarzyszyć chorobom autoimmunologicznym i układowym, stanowiąc jeden z wielu objawów choroby podstawowej. [1] W takich przypadkach niezbędna jest diagnostyka i wdrożenie postępowania medycznego.

Pajączki na nogach mogą być również wczesnym objawem przewlekłej niewydolności żylnej. Rozpoznaje się ją u około 30 proc. pacjentów, którzy zgłaszają się z problemem rozszerzonych naczynek na nogach. [2] Jeżeli teleangiektazjom towarzyszą objawy sugerujące przewlekłą niewydolność żylną, takie jak obrzęki, ból nóg, uczucie ciężkości lub pojawienie się owrzodzeń, [3] konieczne jest zasięgnięcie porady specjalisty. Takie objawy mogą wskazywać na poważniejsze problemy naczyniowe, które wymagają specjalnego podejścia medycznego.

Jak pozbyć się pajączków na nogach? Metody leczenia

Leczenie teleangiektazji zależy od ich rodzaju, lokalizacji i przyczyny. Najczęściej stosowane metody to:

  • skleroterapia - polega na wstrzyknięciu do zmienionego naczynia środka obliterującego, który powoduje zamknięcie naczynia i jego stopniowe zanikanie; jest to metoda najczęściej stosowana głównie w przypadku teleangiektazji kończyn dolnych; [2]
  • laseroterapia - wykorzystuje energię laserową do zamykania rozszerzonych naczyń; jest skuteczna w leczeniu teleangiektazji na twarzy oraz w przypadku, gdy istnieją przeciwwskazania do skleroterapii; [1][2]
  • terapia intensywnym światłem pulsacyjnym (IPL) - metoda ta jest szczególnie efektywna w leczeniu teleangiektazji na twarzy i dekolcie, dzięki zdolności do penetrowania skóry na różne głębokości; [2]
  • termokoagulacja - to metoda zamykania naczyń krwionośnych za pomocą ciepła, w której do naczynia wprowadza się cienką igłę, przekazującą temperaturę około 70°C; powoduje to zamknięcie naczynia i stopniowe znikanie pajączków; [1]
  • mikroflebektomia (miniflebektomia) - to technika mikrochirurgiczna stosowana w sytuacjach, gdy pajączki naczyniowe nie reagują na leczenie nieinwazyjne lub nawracają; polega na usunięciu widocznych naczyń przez niewielkie nacięcia w skórze, zazwyczaj w znieczuleniu miejscowym. [1]

Przed rozpoczęciem leczenia konieczna jest dokładna diagnostyka, która może obejmować badanie kliniczne, badanie ultrasonograficzne Doppler (w przypadku podejrzenia niewydolności żylnej) oraz ocenę dermatologiczną. Dobór odpowiedniej metody leczenia zależy od wielkości i lokalizacji teleangiektazji oraz od indywidualnych potrzeb pacjenta.[2]

Artykuł we współpracy z Diosminex

Źródła

[1] Wiercińska M., Teleangiektazje (pajączki naczyniowe) - co oznaczają pajączki na nogach, udach i twarzy?, Medycyna Praktyczna, 2024: https://www.mp.pl/pacjent/zakrzepica/wszystkoozakrzepicy/zakrzepicazylna/349721,teleangiektazje-pajaczki-naczyniowe-co-oznaczaja-pajaczki-na-nogach-udach-i-twarzy [Dostęp online 0

[2] Kielar M., Metody leczenia teleangiektazji, Chirurgia po Dyplomie 2013; 8 (2): 25-31: https://podyplomie.pl/chirurgia/14777,metody-leczenia-teleangiektazji?srsltid=AfmBOorTxX9TXNfCyemyrc1pjQVkzjHFusPjoAe_3kDVTFVZ1cHpe6W8

[3] Zubilewicz R., Jaroszyński A., Przewlekła choroba żylna, Czasopismo Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Forum Medycyny Rodzinnej, Tom 9, Nr 5 (2015): https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/view/44054/31419