Z okazji 8 marca zajmujemy się zdrowiem kobiet. O jakich badaniach muszą pamiętać wszystkie panie - nie tylko przy okazji ich świąta? Dziennikarka RMF FM Ewa Kwaśny rozmawiała o tym z ginekologiem, doktorem Tomaszem Bastą.
Bardzo ważne jest, żeby kobiety przynajmniej raz w roku wykonywały USG ginekologiczne. Istotne jest również, żeby sprawdzać regularnie badanie cytologiczne - mówi w RMF FM ginekolog, doktor Tomasz Basta. Wiemy, że wystarczy wykonywać raz na 2-3 lata takie badanie. Jeżeli kiedykolwiek była wątpliwa cytologia lub zła, wtedy musimy wykonywać to badanie przynajmniej raz w roku - dodaje.
Bardzo istotnym badaniem jest również USG piersi. Kobiety powinny wykonywać je co najmniej raz na 2 lata - zauważa dr Basta. Każdą zmianę w piersi, każdy najmniejszy guzek kobieta jest w stanie sama wykryć pierwsza, jeszcze przed USG. Wystarczy raz w miesiącu, zaraz po miesiączce dokładnie zbadać piersi według wskazówek lekarza - podkreśla.
Jeżeli kobieta, która regularnie wykonuje badania piersi, miała w rodzinie osoby bliskie, które miały nowotwór piersi, dobrze jest wykonać dodatkowe badanie genetyczne - BRCA1 i BRCA2 - radzi dr Basta. Ono albo nas uspokoi, że nie mamy genu, który odpowiada za powstanie tych nowotworów, albo da nam pewną świadomośc, dzięki której możemy planować, co dalej - wyjaśnia gość RMF FM.
Z rozmowy Ewy Kwaśny z doktorem Tomaszem Bastą dowiedz się też m.in., jakie błędy dotyczące higieny intymnej popełniają kobiety i w jakich sytuacjach warto skorzystać z ginekologii estetycznej.
Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla audio
Skontroluj swoje zdrowie po epidemii! 5 badań, których nie można przegapić
Kobiety lubią i potrafią dbać o swoje zdrowie. Być może dlatego żyją średnio 82 lata, czyli aż o osiem lat dłużej niż mężczyźni. Pomaga w tym wykonywanie badań profilaktycznych, które chroni przed poważnymi chorobami. Zestaw podstawowych badań profilaktycznych, które każda kobieta powinna wykonać po epidemii przygotowała ginekolog Marta Mączka - inicjatorka "Salus feminis - projektu dla zdrowia kobiet" oraz członek Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników.
1. Zrób badania z krwi
Najrozsądniej będzie, jeśli raz w roku wybierzesz się na pobranie krwi i zrobisz kilka rutynowych badań laboratoryjnych. Po silnym stresie, który przeżywałaś w związku z pandemią COVID-19 warto, abyś oceniła poziom prolaktyny, a także hormony tarczycowe. Jeśli wypadają Ci włosy lub czujesz się przewlekle zmęczona czy senna wykonaj również morfologię oraz stężenie żelaza i witaminy D3. Pamiętaj o zbadaniu metabolizmu glukozy i lipidów. Warto, żeby wyniki badań ocenił lekarz, który wykluczy anemię, cukrzycę, hiperlipidemię, hiperprolaktynemię czy zaburzenia tarczycowe.
2. Wykonaj podstawowe pomiary
Brak aktywności fizycznej przez ostatnie kilka tygodni i miesięcy mógł spowodować niekorzystną zmianę BMI. Wylicz indeks masy ciała po wcześniejszym zestawieniu wzrostu i wagi w kalkulatorze internetowym. Pamiętaj, że BMI powyżej 25 oznacza nadwagę, a powyżej 30 otyłość, która jest chorobą cywilizacyjną. Jeśli masz nadwagę lub otyłość, to zmniejsz kaloryczność diety, uprawiaj co najmniej 30 minut efektywnego sportu dziennie, wprowadź regularny tryb życia. Dodatkowo zmierz ciśnienie. Często nadwaga i otyłość współistnieją z nadciśnieniem, czyli ciśnieniem powyżej 140/90 mmHg. W tej sytuacji schudnięcie skutecznie podziała na obniżenie ciśnienia krwi, aby w przyszłości uchronić cię przed udarem mózgu czy zawałem serca.
3. Zbadaj sobie piersi
Raz w miesiącu zbadaj palpacyjnie piersi. Takie badanie możesz zrobić tuż po miesiączce.
Ruchami okrężnymi wokół brodawek i w rzucie brodawek sprawdzaj jednorodność tkanek. W sytuacji wyczucia guzka w piersi zgłoś się do lekarza i poproś o wykonanie usg. Dodatkowo po 50 roku życia co dwa lata zgłaszaj się na mammografię. Takie postępowanie może uchronić cię przed rakiem piersi, który jest najczęstszym nowotworem złośliwym u kobiet.
4. Zapisz się na cytologię
Zgłoś się na badanie cytologiczne z szyjki macicy, nawet jeśli zaszczepiłaś się już przeciwko wirusom HPV. Istnieje ponad 200 typów wirusów HPV. Część z nich atakuje błonę śluzową narządów rodnych, w tym szyjkę macicy i doprowadza do jej dysplazji, czyli stanu przednowotworowego. Jeśli będziesz wykonywać cytologię z odpowiednią regularnością, to nie przegapisz takiej inwazji i szybko ją wyleczysz.
5. Idź na usg ginekologiczne
Wykonaj usg podczas wizyty ginekologicznej. Poproś o ultrasonograficzną ocenę jajników i macicy. Taka kontrola pozwoli na wykluczenie strukturalnych zmian w obrębie narządu rodnego, takich jak torbiele przydatków, polipy endometrialne, czy guzy macicy bądź jajników. Jeśli mama, babcia lub ciotki chorowały na raka jajnika i piersi koniecznie poinformuj o tym swojego ginekologa.